Fosforowodór wykryty w atmosferze Wenus
Artystyczna wizualizacja pokazuje Wenus, naszą sąsiadkę w Układzie Słonecznym. Właśnie na Wenus naukowcy potwierdzili wykrycie cząsteczek fosforowodoru (fosfiny), którą symbolicznie pokazano na ilustracji. Cząsteczki zostały wykryte w wysokich chmurach na Wenus na podstawie danych z radioteleskopów James Clerk Maxwell Telescope oraz Atacama Large Millimeter/submillimeter Array, w którym ESO jest partnerem.

Od dziesięcioleci astronomowie spekulowali czy w wysokich chmurach na Wenus może istnieć życie. Detekcja fosforowodoru może wskazywać na takie pozaziemskie "powietrzne" organizmy.

Źródło:
ESO/M. Kornmesser/L. Calçada & NASA/JPL/CaltechMiędzynarodowy zespół astronomów ogłosił dzisiaj odkrycie w chmurach na Wenus rzadkiej cząsteczki: fosforowodoru (fosfiny). W przypadku Ziemi gaz ten jest wytwarzany jedynie przemysłowo oraz przez mikroby, które rozwijają się w środowisku beztlenowym. Astronomowie spekulowali od dziesięcioleci, że wysokie chmury na Wenus mogą być domem dla mikroorganizmów, które mogłyby unosić się swobodnie nad wypaloną powierzchnią, tolerujących bardzo wysoką kwasowość. Wykrycie fosforowodoru może wskazywać na tego typu pozaziemskie "powietrzne" życie.

Artystyczna interpretacja koalescencji układu podwójnego czarnych dziur odpowiedzialnego za sygnał GW190521. Czasoprzestrzeń, przedstawiona jako siatka, na którą nałożony jest obraz kosmosu, jest zniekształcona przez falę GW190521. Mniejsze turkusowe i pomarańczowe siatki reprezentują efekty „wleczenia” wywołane obrotem czarnych dziur wokół własnych osi. Oszacowane kierunki osi obrotu są oznaczone kolorowymi strzałkami. Wybrane kosmiczne tło sugeruje gromadę gwiazdową, jako jedno z możliwych miejsc, w którym mógł znajdować się układ GW190521.

Grafika / animacja: Raúl Rubio / grupa Virgo Valencia / The Virgo CollaborationMiędzynarodowa grupa badaczy wykryła fale grawitacyjne z układu dwóch czarnych dziur, które połączyły się, tworząc czarną dziurę 142 razy masywniejszą niż Słońce. Utworzony obiekt to najbardziej masywna czarna dziura, jaką wykryto za pomocą fal grawitacyjnych. W pracach uczestniczyli naukowcy z Polski.

ALMA obserwuje najodleglejszą odpowiedniczkę Drogi Mlecznej
Galaktyka jest zniekształcona – wygląda na niebie jak pierścień

Soczewkowany widok SPT0418-47
Astronomowie korzystający z sieci ALMA, w której ESO jest partnerem, odkryli ekstremalnie odległą galaktykę, która wygląda zaskakująco podobnie do Drogi Mlecznej. Galaktyka SPT0418-47 jest grawitacyjnie soczewkowana przez inną pobliską galaktykę, przez co widać ją na niebie jako prawie idealny pierścień światła
Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), Rizzo et al.Astronomowie korzystający z Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), w którym Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) jest partnerem, odkryli niezwykle daleką i tym samym bardzo młodą galaktykę, która wygląda zaskakująco podobnie do Drogi Mlecznej. Galaktyka znajduje się tak daleko, że jej światło potrzebuje ponad 12 miliardów lat, aby dotrzeć do nas: widzimy ją w stadium, gdy Wszechświat miał zaledwie 1,4 miliarda lat. Obiekt jest zaskakująco niechaotyczny, co jest sprzeczne z teoriami, że wszystkie galaktyki we wczesnym Wszechświecie były turbulentne i niestabilne. To nieoczekiwane odkrycie stawia wyzwanie naszemu zrozumieniu tego, w jaki sposób powstają galaktyki i daje nowy wgląd w przeszłość Wszechświata.

Mapa z przeglądu KiDS, rzutowana na niebo, pokazująca „zmarszczki” w rozkładzie materii w dalekim Wszechświecie, zobrazowane dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu. Najmniejsze widoczne plamy odpowiadają rozmiarowi około 30 milionów lat świetlnych. Na pierwszym planie widać Obserwatorium Paranal, gdzie znajduje się VLT Survey Telescope. Źródło: B. Giblin, K. Kuijken i zespół KiDS. Panorama na pierwszym planie: ESO/Y.Beletsky CC BY 4.0.Naukowcy opublikowali nowe mapy opracowane z danych przeglądu nieba Kilo-Degree Survey (KiDS). Okazuje się, że Wszechświat jest niemal o 10 procent bardziej jednorodny niż przewiduje standardowy model kosmologiczny. W badaniach brał udział polski naukowiec, dr Maciej Bilicki z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN w Warszawie.

Teleskop ESO uzyskał pierwsze w historii zdjęcie wieloplanetarnego systemu wokół gwiazdy podobnej do Słońca

Pierwsze w historii zdjęcie wieloplanetarnego systemu wokół gwiazdy podobnej do Słońca
Zdjęcie uzyskane przez instrument SPHERE na należącym do ESO teleskopie VLT pokazuje gwiazdę TYC 8998-760-1 wraz z towarzyszącymi jej dwoma olbrzymimi egzoplanetami. Po raz pierwszy astronomowie bezpośrednio zaobserwowali więcej niż jedną planetę okrążającą gwiazdę podobną do Słońca.
Planety są widoczne jako jasne plamki w centrum (TYC 8998-760-1b) i w prawym dolnym rogu (TYC 8998-760-1c) obrazu. Wskazano je strzałkami. Inne jasne plamki to gwiazdy tła. Dzięki wykonaniu zdjęć w różnym czasie naukowcy byli w stanie odróżnić planety od gwiazd tła.
Fotografia została wykonana dzięki zablokowaniu światła od młodej, podobnej do Słońca gwiazdy (w lewym górnym rogu) przy pomocy koronografu, co pozwoliło na detekcję słabszych planet. Jasne i ciemne pierścienie widoczne na obrazie gwiazdy to optyczne artefakty. Planety są widoczne jako dwie jasne plamki w centrum i w prawej dolnej części obrazu.
Źródło:ESO/Bohn et al.Należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) teleskop VLT wykonał pierwsze w historii zdjęcie młodej, podobnej do Słońca gwiazdy, której towarzyszą dwie olbrzymie egzoplanety. Zdjęcia systemów wieloplanetarnych są niesamowicie rzadkie, a do tej pory astronomowie nigdy nie obserwowali w taki bezpośredni sposób jednocześnie więcej niż jednej planety okrążającej gwiazdę podobną do Słońca. Obserwacje pomogą astronomom w zrozumieniu, jak formowały się i ewoluowały planety wokół naszego własnego Słońca.

MOJE KOSMICZNE WAKACJE – KONKURS POLSA DLA DZIECI ZE SZKÓŁ PODSTAWOWYCHDo 2 października br. można nadsyłać prace w konkursie, organizowanym przez Polską Agencję Kosmiczną, pod hasłem „Moje kosmiczne wakacje”. Konkurs przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych z całej Polski, zainteresowanych tematyką związaną z przestrzenią kosmiczną.

Kometa C/2020 F3 NEOWISE sfotografowana w Żaganiu w Żagańskim Obserwatorium Astronomicznym w dniu 14 lipca 2020 rokuCzekaliśmy, czekaliśmy i doczekaliśmy się. W tym roku mamy wysyp komet, ale jakimś trafem żadna nie chciała dotrwać do czasu jej najlepszej widoczności. Rozpadały się, gasły w oczach i rozwiewały nasze nadzieje na udane i ciekawe obserwacje. Aż nadleciała ta jedyna.

Meteor nad Hiszpanią
Fireball over Toledo and Madrid (July 5) // Bola de fuego sobre Toledo y Madrid (5 de julio)Ta sporadyczna kula ognia przeleciała nad Hiszpanią 5 lipca 2020 roku, około godziny 0:58 czasu lokalnego (co odpowiada godzinie 22:58 UT 4 lipca). Został wygenerowany przez meteoroid poruszający się po orbicie podobnej do asteroidy, która uderzyła w atmosferę z prędkością około 72 000 km / h. Kula ognia rozpoczęła się na wysokości około 81 km nad prowincją Toledo, a zakończyła na wysokości około 34 km nad Madrytem.

Teleskop ESO zobaczył zniknięcie masywnej gwiazdy

Artystyczna wizja znikającej gwiazdy
This illustration shows what the luminous blue variable star in the Kinman Dwarf galaxy could have looked like before its mysterious disappearance.
Źródło:ESO/L. CalçadaKorzystając z należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) teleskopu VLT, astronomowie odkryli absencję niestabilnej, masywnej gwiazdy w galaktyce karłowatej. Naukowcy sądzą, że może to wskazywać na to, iż gwiazda stała się mniej jasna i została częściowo przesłonięta przez pył. Alternatywnym wyjaśnieniem jest zapadnięcie się gwiazdy do czarnej dziury bez wybuchu supernowej. „Jeśli to prawda, byłaby to pierwsza bezpośrednia detekcja tego typu monstrualnej gwiazdy, kończącej życie w taki sposób” mówi Andrew Allan z Trinity, lider zespołu i doktorant w College Dublin w Irlandii.

Artystyczna wizja dysku protoplanetarnego otaczającego młodą gwiazdę. Źródło: NASA/JPL-Caltech.Naukowcy uzyskali nowe dowody na to, że planety powstają bardzo szybko. Dzięki obserwacjom radioastronomicznym pokazano, że bardzo młode dyski wokół gwiazd mają wystarczającą ilość elementów potrzebnych do zbudowania układów planetarnych. Badania prowadził m.in. polski astronom pracujący w Holandii.