| EPUP |
| 5282 planet |
Dzisiaj mija 50. rocznica rozpoczęcia bardzo udanego związku pomiędzy ESO, a Chile, który pozwolił europejskiej i chilijskiej astronomii osiągnąć nowe granice nauki, technologii i kultury.Początkowe porozumienie pomiędzy Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO), a rządem Chile, zwane „Convenio”, zostało podpisane 6 listopada 1963 roku. Pozwoliło ESO na umieszczenie teleskopów pod wyjątkowo czystym chilijskim niebem.
„Współpraca z Chile okazała się owocna i długotrwała. ESO jest naukowym i kulturalnym mostem pomiędzy Chile, a Europą; otwiera nowe szanse na przyszłość i dostarcza wielu korzyści dla Chile, krajów członkowskich ESO oraz oczywiście dla nauki i techniki” mówi Tim de Zeeuw, Dyrektor Generalny ESO.
Pierwszy teleskop ESO, ze zwierciadłem o 1-metrowej średnicy, został zainstalowany w 1966 roku, a Obserwatorium La Silla, które było pierwszym obserwatorium ESO, zostało uroczyście otwarte 25 marca 1969 roku przez Prezydenta Chile. Później w tym wspaniałym miejscu zbudowano teleskop 3,6-metrowy oraz Teleskop Nowej Technologii (NTT), a także kilka mniejszych teleskopów. Te osiągnięcia technologiczne doprowadziły do kolejnego kompleksu ESO w Chile, Obserwatorium Paranal.
Obserwatorium Paranal zostało otwarte 5 marca 1999 roku i jest domem Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), najbardziej zaawansowanego na świecie obserwatorium optyczno/podczerwonego. To tutaj uzyskano najważniejsze światowe osiągnięcia astronomiczne. Jest także miejscem, w którym pracują dwa najpotężniejsze na świecie teleskopy do przeglądów nieba, VISTA i VST.
Ostatnio, razem z partnerami z Ameryki Północnej i Azji Wschodniej, oraz we współpracy z Chile, ESO zbudowało Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), największy projekt astronomiczny na świecie. Znajdująca się na płaskowyżu Chajnantor sieć ALMA obejmuje 66 anten milimetrowych/submilimetrowych. Została uroczyście otwarta 13 marca 2013 roku przez Prezydenta Chile, Sebastiána Piñerę.
„ESO stało się instytucją aktywną w edukacji nowych pokoleń naukowców w Chile i Europie. Dało nam to szansę na utworzenie silniejszych związków pomiędzy naszymi społecznościami. Różnorodne komitety współpracy pomiędzy ESO, a Chile są tego wyraźnym przykładem. Nie tylko na poziomie naukowym, ale także kulturalnym i oświatowym” mówi Fernando Comerón, przedstawiciel ESO w Chile.
Jako kraj przyjmujący, Chile zyskuje preferencyjny dostęp do czasu obserwacyjnego na teleskopach ESO, co pozwala chilijskim astronomom na obserwacje najbardziej zaawansowanymi urządzeniami astronomicznymi na świecie.
W przyszłości ESO i Chile będą kontynuować zacieśnianie współpracy. Tydzień temu Prezydent Piñera przekazał dokumenty prawne, na mocy których tereny wokół Cerro Armazones zostały przekazane ESO (zob. eso1345). Cerro Armazones będzie miejscem dla następnego projektu ESO, Ogromnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego (E-ELT), „największego oka świata na niebo”.
ESO, wraz z ambasadami Krajów Członkowskich, zaplanowało serię wydarzeń kulturalnych, aby uczcić rocznicę wraz z chilijskim społeczeństwem. Więcej informacji znajduje się tutaj.
Oprócz tego 8 listopada 2013 r. odbędzie się specjalne przyjęcie w ESO. Chilijscy przedstawiciele, ambasadorzy i reprezentanci Krajów Członkowskich oraz społeczność naukowa obecna w kraju, zostały zaproszone do upamiętnienia tej daty.
ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Jest wspierane przez 15 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 39-metrowy Ogromnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.
