Widoczność pierścieni z Ziemi w ciągu 28 lat w czasie opozycji. Credit: WikipediaJedyna opozycja, która jest zawsze na tak, to opozycja Saturna, która dołącza do plejady wiosennych opozycji planet. Zaczęliśmy do Jowisza, przez Marsa i doczekaliśmy się Saturna. Jeden lepszy od drugiego. A do 10 maja pogoda powinna się już wyklarować na dobre. Do tego aż pięć maksimów rojów meteorowych uprzyjemni nocne obserwacje rozbłyskami meteoroidów. Kończą się niestety astronomiczne noce.
Zagadka widoczności pierścieni SaturnaRozwijając powyższy skrót astronomicznego maja zaczniemy od niedzielnego spotkania
Jowisza z Księżycem. Zbliżą się oni bowiem do siebie na 5,5 stopnia. Za to księżyc dojdzie do pierwszej kwadry już po trzech dniach od spotkania z naszym satelitom.
Za to 10 maja od 20:28 nastąpi opozycja
Planety w Kapeluszu, jak często nazywa się
Saturna. Oddalony niecałe 9 jednostek astronomicznych (au) do Ziemi osiągnie rozmiar prawie 19 sekund kątowych przy jasności +1 magnitudo. Przypomnijmy rozmiary Jowisza w styczniu, które osiągnęły prawie 50 sekund kątowych, przy odległości nieco ponad 4au. W jednej linii z Ziemią znajdzie się ten gazowy olbrzym w czasie podróży przez Wagę.
Wygląd
Saturna w teleskopie zmienia się każdego roku w wyniku zmiany ustawienia płaszczyzny pierścieni względem ziemskiego obserwatora. Poczynając od zupełnego zniknięcia ich z oczu, gdy pierścienie ustawią się dokładnie krawędzią do nas, po tak duże nachylenie ich płaszczyzny, że swobodnie możemy obserwować przerwy między pierścieniami. Nie mniej do ich obserwacji konieczny jest teleskop o dużej ogniskowej i średnicy co najmniej 10cm. Duża ogniskowa zapewni możliwość dostatecznego powiększenia około 100x przy zachowaniu dzięki aperturze dostatecznej rozdzielczości urządzenia.
Saturn nie pokazuje nam tak niezwykłych struktur w swojej atmosferze, ale pierścienie nadrabiają to z nadwyżką. W pobliżu prawie zawsze znajdzie się jego największy księżyc – Tytan. Drugi co do wielkości w Układzie Słonecznym i jedyny z tak gęsta atmosferą i jeziorami metanu. To na chwile obecną jedyny księżyc innej planety niż Ziemia, na której wylądował ludzki próbnik. Dzięki niemu poznaliśmy wiele ciekawych faktów z jego świata.
Merkury znajdzie się w elongacji wschodniej w dniu 25 maja. Osiągnie wtedy odległość od Słońca prawie 23 stopnie. To dobry okres na jego obserwacje, choć zobaczymy w najlepszym przypadku fazę tej planety. W pozostałym czasie swojej podróży dokoła Słońca skrywa się w jego blasku i nie daje się obserwować. W czasie obserwacji trzeba zachować ostrożność, by nie skierować teleskopu na tarczę Słońca, co jest bardzo niebezpieczne dla naszych oczu. Jest takie powiedzenie, że na Słońce można spojrzeć przez teleskop tylko dwa razy. Raz jednym okiem i raz drugim. Pamiętaj o tym koniecznie.
Wenus w nocy 16 maja znajdzie się w koniunkcji z Uranem. Spotkanie możemy obserwować tuz przed wschodem Słońca. Jasna Wenus ułatwi odszukanie Urana, którego dostrzeżemy jedynie przez teleskop (tarcza) lub lornetkę (punkt podobny do gwiazdy).
Mars spotka się z Księżycem 11 maja. Znajdą się oboje w odległości niespełna 3 stopni. Czerwona Planeta jest już po opozycji, a racji bliższej odległości od Ziemi, szybko się od nas oddala, co pogarsza warunki obserwacji. W maju Mars zakończy ruch wsteczny i wyruszy w dalszą podróż po swojej orbicie. Ruch wsteczny wynika z szybszego poruszania się Ziemi po robicie. W rzeczywistości to Ziemia mija Marsa i wyprzedza go. Mars potrzebuje bowiem prawie 2 lat (687 dni) na wykonanie pełnego obiegu Słońca.
Jowisz 4 maja spotka się z Księżycem. Odległość między nimi to prawie 5,5 stopni, czyli 11 średnic tarczy Księżyca. Do spotkania dojdzie w konstelacji Bliźniąt, gdzie Jowisz przebywa od dłuższego czasu i nadal cieszy oczy obserwatorów. Jedynie niska jego wysokość nad horyzontem ogranicza możliwości obserwacji.
KOnstelacja Lwa będzie naszym rejonem badań w ramach projektu Globe at NightPomiędzy 19 a 28 maja będziemy mieli okazję do kolejnego etapu badania ciemnego nieba w ramach projektu
Globe at Nght. Projekt ten tym razem jest realizowany przez cały rok. Przypomnijmy tylko, że w ramach badania należy wyznaczyć zasięg gwiazdowy w oparciu o wskazany przez organizatorów projektu gwiazdozbiór. Dla nas tym razem będzie to Lew (do marca był to Orion). Jak należy ustalać zasięg gwiazdowy w oparciu o Lwa pokazano na stronie -
Link . Te badania może przeprowadzić każdy z nas. Możemy tez zrobić to grupą – klasa, przyjaciele czy tez rodzinnie. Po wykonaniu obserwacji należy złożyć raport na stronie internetowej -
Link . To dopiero stanowi o wartości naszych obserwacji.
W wyniku takiego badania nieba, można ustalić jak silnie zanieczyszczone jest niebo przez sztuczne światło wytwarzane w wyniku oświetlenia nocą naszych miast. Takie światła szkodzą florze i faunie. Szkodzą też, z czego nie zdawano siebie do niedawna sprawy również człowiekowi – doprowadzając w ostateczności do wzrostu zachorować na raka. Najszybciej na zmiany stanu nieba w nocy zareagowali astronomowie, gdyż to im zabrano w ten sposób niebo do prowadzenia obserwacji astronomicznych. Z problemem tym walczymy już od wielu, wielu lat. W wyniku tego zamknięto wile obserwatorium w okolicach większych miast, a i mniejsze miasta maja coraz większy problem ze sztucznym światłem w nocy. Zapewne ty też zauważyłeś, że gdy do twojego pokoju nocą wpada światło ulicznych lamp trudniej jest zasnąć a o wyspaniu można tylko pomarzyć. A to tylko jeden z przejawów zanieczyszczenia nocnego nieba sztucznym oświetleniem. Rusz głową, może cos w twoim regionie, mieście czy osiedlu da się z tym zrobić?
Przeczytaj więcej: 
