Obraz Plutona z 8 lipca 2015r.W lipcu czekają nas atrakcje iście kosmiczne. Do życia powrócił i nadaje pełna mocą lądownik Philae. Do Plutona zbliża się sonda NewsHorizons. Zarówno jedna jak i druga niesie ze sobą nie tylko atrakcyjne ale i niezwykle ważne dla nauki dane. Nowe Horyzonty po raz pierwszy pokaże całemu światu prawdziwe oblicze mroźnego świata Plutona. To w zasadzie ostatnia chwila by zbadać jeszcze domniemana atmosferę tej planety karłowatej. Świat Plutona oddala się od Słońca i w niedługim czasie zmieni się nie do poznania. Na kolejną zmianę na jego powierzchni przyjdzie nam czekać wiele lat. Przypomnijmy tylko, że od odkrycia tego ciała niebieskiego nie okrążyło ono jeszcze nawet jeden raz Słońca. Stąd orbita Plutona jest znana z tak niewielka dokładnością. Oprócz czekania na wieści z odległych zakątków Układu Słonecznego warto poświecić cześć wakacyjnego czasu na podróże po rozgwieżdżonym niebie. Co prawda lipiec upłynie pod znakiem dość zmiennej pogody i dopiero sierpień ma nam dać pełnię pogodowego szczęścia, lecz atrakcji na niebie nie zabraknie. I nie warto przejmować się białymi nocami. Brak komarów zrekompensuje wszystkie niedostatki.

---

W wakacje na południowo-wschodnim niebie, gdy tylko się ściemni, króluje tzw. Trójkąt letni. Tworzą go trzy gwiazdy pierwszej wielkości: Deneb, Wega i Altair. Należą one, w kolejności, do gwiazdozbiorów: Łabędzia, Lutni i Orła. W trójkącie tym, najwyżej nad horyzontem, mieści się prawie w całości Łabędź (jego jasne gwiazdy tworzą krzyż), na prawo, nieco poniżej Lutnia i u dołu Orzeł. Przez wszystkie te trzy gwiazdozbiory przebiega Droga Mleczna, czyli nasza Galaktyka. Aby ją na niebie dostrzec, nie potrzeba lunet, wystarczy tylko mieć dobre oko i poświęcić jej kilka chwil w późny pogodny wieczór, ale z dala od zbędnego oświetlenia. Jedne z najlepszych warunków do jej wakacyjnego podziwiania, występują w ciemnym Parku Gwiaździstego Nieba w Bieszczadach, gmina Lutowiska.

Tuż przed północą, w dniu 6 lipca o godz. 22, Ziemia na orbicie okołosłonecznej znajdzie się najdalej od Słońca (w aphelium), w odległości ponad 152 mln. km. Natomiast Słońce w swej „wędrówce” po Ekliptyce podąża ku równikowi niebieskiemu, przez co jego deklinacja systematycznie maleje, a w związku z tym, dni stają się nieubłaganie coraz to krótsze.

Planety
Kartka z Astrokalendarza - lipiec 2015Jeśli zaś chodzi o planety wakacyjne, to Merkurego będzie można obserwować na porannym niebie przed świtem, nisko nad wschodnim horyzontem, tylko do 16 lipca. Potem zniknie nam w promieniach Słońca, aby po 1 sierpnia pojawić się wieczorem, bardzo nisko na zachodnim niebie.

Natomiast Wenus, błyszcząca jako Gwiazda Wieczorna, będzie dostępna obserwacji do 10 sierpnia, lecz coraz niżej nad zachodnim horyzontem. Później zniknie nam w promieniach Słońca, aby pojawić się w ostatnim tygodniu wakacji na porannym niebie. Dla "uczczenia" rozpoczynających się wakacji, wieczorem 1 lipca do Wenus zbliży się Jowisz na odległość około pół stopnia. Polecam do obserwacji tej pięknej koniunkcji planet. Ponadto, wieczorem 14 lipca, Wenus osiągnie swoją maksymalną jasność na niebie (-4.5 magnitudo).

Czerwonawego Marsa, można będzie odnaleźć na porannym niebie, ale dopiero od ostatniego tygodnia lipca. Początkowo będzie świecił na tle gwiazdozbioru Bliźniąt, a później Raka. Warunki do jego obserwacji poprawiają się z upływem dni sierpniowych, gdyż wędruje on systematycznie coraz to wyżej nad wschodnim horyzontem.

Na wieczornym niebie w gwiazdozbiorze Lwa, możemy obserwować Jowisza ze swoją gromadką galileuszowych księżyców, lecz tylko do połowy sierpnia, bowiem resztę wakacji spędzi ukryty w promieniach Słońca.. Wieczorem 1 lipca dojdzie do jego bliskiej koniunkcji z Wenus. Gorąco polecam do obejrzenia - każdemu urlopowiczowi - tę piękną konfigurację planet, na południowo-zachodnim niebie. Również wieczorem, ale 10 sierpnia Jowisz zbliży się do Regulusa, najjaśniejszej gwiazdy w konstelacji Lwa, na odległość pół stopnia.

Saturn przystrojony w pierścienie – takie planetarne sombrero, które możemy podziwiać przez niewielką lunetę, gości w gwiazdozbiorze Wagi. Możemy go obserwować na wieczornym niebie przez całe wakacje. W dniach 26 lipca oraz 22 sierpnia do planety zbliży się Księżyc, na odległość 2-3 stopni.

Natomiast Uran i Neptun widoczne będą w drugiej połowie nocy, odpowiednio w gwiazdozbiorach Ryb i Wodnika. Końcówka wakacji będzie szczególnie dobrym okresem do obserwacji tych planet, w związku z ich przebywaniem blisko opozycji: Neptun – 1.IX., a Uran - 12.X. Niestety, aby je dostrzec, musimy się posłużyć chociażby lornetką, a najlepiej stosując do obserwacji teleskop.

Roje meteorów
W drugiej połowie lipca, z maksimum 28.VII., można obserwować powolne meteory z roju Akwarydów, których radiant leży w gwiazdozbiorze Wodnika; w obserwacjach skutecznie będzie nam przeszkadzał Księżyc podążający do pełni.

Natomiast od 17 lipca do 24 sierpnia promieniują – znane od stuleci – Perseidy, zwane też łzami św. Wawrzyńca. Główne ich maksimum wystąpi w nocy 12/13 sierpnia. Naszym obserwacjom nie będzie przeszkadzał Księżyc tuż przed nowiem. Zapraszam do obserwacji tego słynnego roju meteorów - warto bowiem zarwać trochę nocy, ze środy na czwartek, aby zobaczyć te liczne „spadające gwiazdy”.

Obłoki Srebrzyste
Po prawie rocznej przerwie na niebie znowu pojawiają się Obłoki Srebrzyste. To najwyższe znane chmury powstające praktycznie na granicy kosmosu! Opadający do atmosfery pył kosmiczny ulega oblodzeniu i tworzy obłoki o fantazyjnych kształtach - są widoczne w środku nocy, wtedy gdy oświetla jest Słońce. Tak, tak! Z naszej perspektywy Słońca nie widać ale na wysokości 80-100 km można dostrzec naszą gwiazdę oświetlającą drugą stronę planety. Obłoki Srebrzyste działają więc jak gigantyczne zwierciadło zawieszone nad północnym biegunem Ziemi.

Pluton sfotografowany w dniu 14 lipca rano przez sondę Newshorizons

Poniżej tabela ze szczegółami wydarzeń astronomicznych w lipcu

01d09h50m	koniunkcja Wenus z Jowiszem, odl. 0°20’41’’; elongacja 42.4°
02d	Księżyc w pełni
06d	maksimum roju Eta Akwarydy, ZHR 60
06d08h29m	koniunkcja Księżyca z Neptunem, odl. 2°54’47’’; elongacja 124.2°
06d17h37m	opozycja planetoidy (134340) Pluton
06d21h40m	Ziemia w aphelium, 152 093 480km, 1.01668212au
07d - 16d	projekt badania nieba Globe at Night
08d	Księżyc w ostatniej kwadrze
09d05h16m	koniunkcja Księżyca z Uranem, odl. 0°45’00’’; elongacja 86.3°
10d	maksimum roju Lipcowe Pegazydy, ZHR 3
10d04h08m	opozycja planetoidy (31) Euphrosyne
13d	maksimum roju Lipcowe Fenicydy, ZHR zmienne
14d	New Horizons znajdzie się najbliżej Plutona
15d07h10m	koniunkcja Księżyca z Merkurym, odl. 5°32’22’’; elongacja 11.2°
15d09h45m	koniunkcja Księżyca z Marsem, odl. 5°48’32’’; elongacja 10.0°
16d	Księżyc w nowiu
16d06h13m	koniunkcja Merkurego z Marsem, odl. 0°08’13’’; elongacja 8.9°
18d	maksimum roju Alfa Cygnidy, ZHR 2
18d15h00m	zakrycie przez Księżyc ο Leo, +3.5m faza +6%; elong. 29°; wys. 48°; CA 76N; PA 102°; VA 98°
18d16h50m	koniunkcja Księżyca z Jowiszem, odl. 3°59’28’’; elongacja 29.5°
19d02h49m	koniunkcja Księżyca z Wenus, odl. 0°24’00’’; elongacja 34.0°
20d	maksimum roju Sigma Kaprikonidy, ZHR 5
20d22h40m	46 rocznica lądowania na Księżycu załogi misji Apollo 11
21d04h30m	cień Io schodzi z tarczy Jowisza
21d06h25m	Słońce wstępuje w konstelację Raka (Cnc)
23d05h30m24s	Słońce wstępuje w znak Lwa b (astrologicznie)
23d19h27m	koniunkcja górna Merkurego, odl. 01°36’08’’
24d	Księżyc w pierwszej kwadrze
25d22h52m	opozycja planetoidy (1) Ceres
26d11h14m	koniunkcja Księżyca z Saturnem, odl. 2°11’49’’; elongacja 115.2°
28d	maksimum roju Piscis Austrinidy, ZHR 5
28d	maksimum roju Południowe Delta Akwarydy, ZHR 20
28d04h11m	cień Io wchodzi na tarczę Jowisza
28d04h49m	Io wchodzi na tarczę Jowisza
30d	maksimum roju Alfa Kaprikonidy, ZHR 4
31d	Księżyc w pełni

Przeczytaj więcej:

• ORION - Spojrzenie w wakacyjne niebo 2015
• Niebo w drugim tygodniu lipca 2015 roku
• Almanach Astronomiczny 2015
• Trójkąt letni – asteryzm