Partnerzy

Astro-Miejsca


URANIA

astroturystyka

100 lat IAU

IAU

Centrum Nauki Kepler

Planetarium Wenus

ERC

Centrum Nauk Przyrodniczych

Orion,serwis,astronomii,PTA

POLSA

Astronomia Nova

Astronarium

forum astronomiczne

IPCN

Portal AstroNet

Puls Kosmosu

Forum Meteorytowe

kosmosnautaNET

kosmosnautaNET

Nauka w Polsce

astropolis

astromaniak

PTMA

PTR

heweliusz

heweliusz

ESA

Astronomers Without Borders

Hubble ESA

Space.com

Space Place

Instructables

Tu pełno nauki

Konkursy

Olimpiady Astronomiczne
Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej. Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej. Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim. Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii. Olimpiady Astronomiczne


Urania Postępy Astronomii - konkurs dla szkół


astrolabium

Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Zobacz szczegóły »

astrolabium

konkurs, astronomiczny

AstroSklepy

Serwis Astro - 30 lat AstroDoświadczenia!

Astro Schopy
 Firma ScopeDome

Planeta Oczu

Astrocentrum

Wszystko o Nas

Logo SA GW, autor Jacek Patka





Forum Astronomiczne PL


BOINC

Classroom

FB

Księżyc


Data: 28-3-2024 09:39:38

faza

Słońce

Na niebie


La Lune

Mapa Nieba

Stellarium Web

TheSkyLive

Położenie JWST
Where is WEBB


ARTEMIS
ARTEMIS-1


Położenie ISS
The current position of the ISS
tranzyty ISS


The current position of the ISS

Misja KEPLER

ZOONIVERSE odkrywanie planet

EPUP
5282 planet

Astropogoda

Pogoda



sat24, chmury, pogoda


wyładowania atmosferyczne


III Prawo Keplera




Czytelnia


dwumiesięcznik

Urania, numery archiwalne,przedwojenne

Light Pollution

M-WiFi

gwiazdy,zmienne,poradnik,gazeta,pdf,astronomia,pomiary

vademecum, miłośnika, astronomii, dwumiesięcznik, astronomia

astronomia amatorska

Astronautilius

KTW'

kreiner, ziemia i wszechświat

poradnik, miłośnika, astronomii, książka, Tomasz, Rożek

poradnik, miłośnika, astronomii, książka, Rudż, Przemysław

atlas, nieba, książka, astronomia

atlas, księżyca, książka, astronomia

Poradnik Miłośnika Astronomii

Mądre Książki

Losowa Fotka

Obraz układu Eta Carinae w najwyższej rozdzielczości

esoInterferometr VLTI uchwycił wiatry szalejące w słynnym masywnym systemie gwiazdowym

Eta Carinae Szczegółowy widok na układ Eta Carinae
Mozaika zdjęć pokazuje Mgławicę Carina (lewa część obrazu), dom systemu gwiazdowego Eta Carinae. Ta część była obserwowana przy pomocy instrumentu Wide Field Imager na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESOw Obserwatorium La Silla. Środkowa część pokazuje bezpośrednie otoczenie gwiazdy: Mgławicę Homunculus,utworzoną przez materiał wyrzucony z systemu Eta Carinae. Zdjęcie zostało wykonane przy pomocy instrumentu optyki adaptatywnej NACO w bliskiej podczerwieni na teleskopie VLT. Prawe zdjęcie prezentuje najbardziej wewnętrzną część systemu widzianą przez interferometr VLTI. Jest to obraz Eta Carinae o największej kiedykolwiek uzyskanej rozdzielczości.
Źródło: ESO/G. Weigelt
Międzynarodowy zespół astronomów użył interferometru VLTI do zobrazowania systemu gwiazdowego Eta Carinae w najdokładniejszych jak dotąd szczegółach. Okazało się, że w systemie podwójnym są nowe, nieoczekiwane struktury, w tym w obszarze pomiędzy obydwoma gwiazdami, w którym zderzają się wiatry gwiazdowe o niezwykle dużych prędkościach. Nowy widok na ten zagadkowy system gwiazdowy może doprowadzić do lepszego zrozumienia ewolucji bardzo masywnych gwiazd.


Zespół astronomów, którym kierował Gerd Weigelt z Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR) w Bonn, użył interferometru Very Large Telescope Interferometer (VLTI) w Obserwatorium Paranal (należącym do ESO) do uzyskania unikatowego obrazu systemu gwiazdowego Eta Carinae w Mgławicy Carina.

Ten kolosalny układ podwójny zawiera dwie masywne gwiazdy okrążające się nawzajem i jest bardzo aktywny, generując wiatry gwiazdowe, które podróżują z prędkościami do dziesięciu milionów kilometrów na godzinę [1]. Strefa pomiędzy gwiazdami, w której wiatry się zderzają, jest bardzo turbulentna, ale do tej pory nie można jej było badać.

Moc pary gwiazd Eta Carinae tworzy bardzo dramatyczne zjawisko. W tym systemie w latach 1830-tych astronomowie obserwowali „Wielką erupcję”. Obecnie wiemy, że była spowodowano przez większą z gwiazd wyrzucająca olbrzymie ilości gazu i pyłu w krótkim czasie, co doprowadziło do charakterystycznych płatów, zwanych Mgławicą Homunculus, którą aktualnie widzimy w systemie. Połączony efekt dwóch wiatrów gwiazdowych, gdy zderzają się ze sobą z olbrzymimi prędkościami, wytwarza temperatury milionów stopni i intensywny zalew promieniowania rentgenowskiego.

Centralny obszar, w którym wiatry się zderzają, jest na tyle mały – tysiąc razy mniejszy niż Mgławica Homunculus – że teleskopy naziemne i kosmiczne nie były w stanie do tej pory uzyskać jego dokładnych zdjęć. Naukowcy skorzystali ze świetnej zdolności rozdzielczej instrumentu AMBER na VLTI do zajrzenia po raz pierwszy w tej rejon. Sprytna kombinacja — interferometr — trzech z czterech Teleskopów Pomocniczych w ramach VLT, doprowadziła do dziesięciokrotnego zwiększenia zdolności rozdzielczej w porównaniu do pojedynczego Teleskopu Głównego VLT. Dało to najostrzejszy obraz systemu i ukazało nieoczekiwane wyniki dotyczące jego struktury wewnętrznej.

Eta Carinae Zdjęcie Eta Carinae w wysokiej rozdzielczościTen obraz reprezentuje najlepszy obraz systemu gwiazd Eta Carinae w historii. Obserwacje zostały wykonane z VLT Interferometer prowadzi do lepszego zrozumienia ewolucji masywnych gwiazd.. Źródło: ESO

Nowy obraz VLTI wyraźnie pokazuje strukturę, która istnieje pomiędzy dwoma gwiazdami Eta Carinae. Zaobserwowano nieoczekiwaną strukturę w kształcie wachlarza, w miejscu, w którym szalejący wiatr od mniejszej, gorętszej gwiazdy, zderza się z gęstszym wiatrem od większego składnika pary.

Nasze marzenia stały się rzeczywistością, ponieważ możemy teraz otrzymywać niesamowicie ostre obrazy w podczerwieni. VLTI dostarcza unikatowej możliwości polepszenia naszego zrozumienia Eta Carinae i wielu innych kluczowych obiektów” mówi Gerd Weigelt.

Oprócz obrazowania, obserwacje spektroskopowe strefy kolizji umożliwiły zmierzenie prędkości wiatrów gwiazdowych [2]. Korzystając z tych prędkości, zespół astronomów był w stanie stworzyć bardziej trafny model komputerowy wewnętrznej struktury tego fascynującego systemu gwiezdnego, co pomoże polepszyć zrozumienie w jaki sposób tego typu ekstremalnie masywne gwiazdy tracą masę w trakcie swojej ewolucji.

Inny członek zespołu, Dieter Schertl (MPIfR), patrzy w przyszłość: „Nowe instrumenty VLTI, takie jak GRAVITY i MATISSE, pozwolą nam uzyskać obrazy interferometryczne o jeszcze większej precyzji i w szerszym zakresie długości fali. Szerszy zakres jest potrzebny do wywnioskowania własności fizycznych wielu obiektów astronomicznych.”

Uwagi

[1] Obie gwiazdy są tak masywne i jasne, że promieniowanie, które wytwarzają, zdziera ich powierzchnie i unosi je w przestrzeń kosmiczną. To pozbywanie się gwiezdnej materii zwane jest „wiatrem gwiazdowym”, który może przemieszczać się z prędkościami milionów kilometrów na godzinę.

[2] Pomiary zostały wykonane dzięki efektowi Dopplera. Astronomowie używają efektu Dopplera (zwanego też przesunięciem Dopplera) do dokładnego obliczenia jak szybko gwiazdy i inne obiekty astronomiczne poruszają się w stronę Ziemi lub oddalają się. Ruch obiektu do nas lub od nas powoduje niewielkie przesunięcie linii widmowych. Z tego przesunięcia można wyznaczyć prędkość ruchu.

Więcej informacji

Wyniki badań zaprezentowano w artykule, który ukaże się w Astronomy and Astrophysics.

Skład zespołu badawczego: G. Weigelt (Max Planck Institute for Radio Astronomy, Niemcy), K.-H. Hofmann (Max Planck Institute for Radio Astronomy, Niemcy), D. Schertl (Max Planck Institute for Radio Astronomy, Niemcy), N. Clementel (South African Astronomical Observatory, RPA) , M.F. Corcoran (Goddard Space Flight Center, USA; Universities Space Research Association, USA), A. Damineli (Universidade de Sao Paulo, Brazylia ), W.-J. de Wit (European Southern Observatory, Chile), R. Grellmann (Universität zu Köln, Niemcy), J. Groh (The University of Dublin, Irlandia), S. Guieu (European Southern Observatory, Chile), T. Gull (Goddard Space Flight Center, USA), M. Heininger (Max Planck Institute for Radio Astronomy, Niemcy) , D.J. Hillier (University of Pittsburgh, USA), C.A. Hummel (European Southern Observatory, Niemcy), S. Kraus (University of Exeter, Wielka Brytania), T. Madura (Goddard Space Flight Center, USA), A. Mehner (European Southern Observatory, Chile), A. Mérand (European Southern Observatory, Chile), F. Millour (Université de Nice Sophia Antipolis, Francja), A.F.J. Moffat (Université de Montréal, Kanada), K. Ohnaka (Universidad Católica del Norte, Chile), F. Patru (Osservatorio Astrofisico di Arcetri, Włochy), R.G. Petrov (Université de Nice Sophia Antipolis, Francja), S. Rengaswamy (Indian Institute of Astrophysics, Indie) , N.D. Richardson (The University of Toledo, USA), T. Rivinius (European Southern Observatory, Chile), M. Schöller (European Southern Observatory, Niemcy), M. Teodoro (Goddard Space Flight Center, USA) oraz M. Wittkowski (European Southern Observatory, Niemcy)

ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada teleskop VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest głównym partnerem ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. Z kolei na Cerro Armazones, niedaleko Paranal, ESO buduje 39-metrowy teleskop E-ELT (European Extremely Large Telescope - Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

Kontakt

Krzysztof Czart
Centrum Astronomii UMK

Brak komentarzy. Może czas dodać swój?

Dodaj komentarz

Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.

Oceny

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą oceniać zawartość strony
Zaloguj się , żeby móc zagłosować.

Brak ocen. Może czas dodać swoją?
30,127,468 unikalne wizyty