jacek 13/11/2014
• Astronomia
• 3494 czytań
0 komentarzy

12/11/2014 23:02

Dwunastego listopada sonda Rosetta uwolniła lądownik Philae, który następnie osiadł na powierzchni komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko. Sygnał potwierdzający lądowanie został odebrany o godzinie 17:03 CET. Było to pierwsze w historii lądowanie na komecie.

Lądowanie okazało się mieć dość zaskakujący przebieg. Philae nie zdołał się prawidłowo przytwierdzić do powierzchni komety 67P za pomocą swoich harpunów i "wkrętów" w nogach lądownika. Pojawiła się nawet informacja, że mogło dojść do pewnego rodzaju "odbicia" Philae, a następnie drugiego lądowania.

Po lądowaniu zaobserwowano fluktuacje w generowaniu energii elektrycznej przez panele słoneczne oraz zrywanie połączenia radiowego. Philae zdawał się także przemieszczać. Sugeruje to lądowanie w bardzo "miękkim terenie", być może pozbawionym "twardego" lodu. Jest także możliwe, że system ogrzewania elektroniki lądownika spowodował dość szybką sublimację okolicznego lodu, co doprowadziło do zniekształceń powierzchni. Z dostępnych informacji wynika, że około dwie godziny po lądowaniu ustały drgania Philae.

Aktualizacja: powyższe domniemania mogą być poparte danymi uzyskanymi z instrumentu ROMAP (analiza pola magnetycznego), które wskazują na TRZY MOMENTY LĄDOWANIA, odpowiednio o godzinie 16:33, 18:26 i 18:33 CET (czasu polskiego). Czy może to wskazywać na fakt, że lądownik odbił się na niecałe 2 godziny po pierwszym zetknięciu z powierzchnią komety? Z pewnością na kolejnej konferencji prasowej ta kwestia zostanie poruszona.

Więcej informacji oraz zdjęć prawdopodobnie zostanie opublikowanych jutro. Niemniej jednak już teraz można napisać, że pierwsze w historii lądowanie na komecie zakończyło się sukcesem i wkrótce Philae powinien rozpocząć generowanie całych sekwencji badań powierzchni i środowiska 67P/Czuriumow-Gierasimienko.

Na tym kończymy tę relację. Dziękujemy za odwiedziny!

12/11/2014 21:51

Na początku pierwszej dekady XXI wieku, gdy kończyła się budowa sondy Rosetta oraz lądownika Philae, w Polsce przejawów aktywności w sektorze kosmicznym było bardzo mało. Wówczas perspektywa dołączenia Polski do ESA wydawała się być bardzo odległa.

Dekadę później sytuacja jest diametralnie inna: Polska jest członkiem ESA a jej działania w sektorze kosmicznym nie ograniczają się do przyrządów naukowych dla misji takich jak Rosetta. Polski "kosmiczny" sprzęt, oprogramowanie i aplikacje wykorzystujące dane satelitarne stanowią coraz częściej element różnych obszarów europejskiego sektora kosmicznego. Można zatem dość optymistycznie założyć, że przyszłe europejskie misje badawcze będą składać się z większej ilości elementów zaprojektowanych i wyprodukowanych w naszym kraju.



12/11/2014 21:14

Pojawiła się sugestia, że wskutek wcześniejszego nagrzania się lądownika mogło dojść do sublimacji podłoża, na którym wylądował Philae. W konsekwencji mogło dojść do ruchów podłoża, które zarejestrował lądownik.


12/11/2014 21:10

Zakładany między 1. a 2. blokiem FSS obrót lądownika został wstrzymany. Obrót miał nastąpić na polecenie z Ziemi. Ponieważ stabilizacja lądownika nie jest pewna, to taki proces nie zostanie na razie wykonany.



12/11/2014 21:02

Kolejną hipotezą odnośnie zrywania łączności jest możliwość występowania miniaturowych dżetów pod Philae. Taki mini-dżet mógłby wprawiać lądownik w ruch lub drganie, powodując zakłócenie w transmisji danych.



12/11/2014 20:34

Wiadomo też już, że przyrządy SESAME i MUPUS również dostarczyły danych naukowych. Rosetta znajduje się teraz po przeciwnej stronie jądra komety. We współpracy z lądownikiem wykonuje eksperyment CONSERT, czyli pomiar propagacji fal radiowych przez kometę. Rosetta i Philae będą przesyłały sobie nawzajem pakiety informacji za pomocą fal radiowych, obserwując ich właściwości po przejściu przez okolice jądra 67P.



12/11/2014 20:26

Nie było prezentacji, ani żadnych zdjęć... zaproszono wszystkich na drinka, chcąc chyba, aby zapomnieli o tym, co im obiecano ;-)

Możliwe, że zdjęcia nie zostały jeszcze odebrane albo przetworzone. Priorytet ma na pewno określenie "na czym stoi" Philae, ale z drugiej strony obróbką zdjęć zajmują się inne zespoły ludzi.



12/11/2014 20:21

Kolejna sesja łączności będzie miała miejsce jutro rano. Kolejna konferencja prasowa jutro o 14:00 CET.



12/11/2014 20:19

Telemetria jest nadal analizowania. Na razie nic nie jest pewne i są to jedynie hipotezy.



12/11/2014 20:18 Updated : 20:20

Podskakiwanie mogło powodować obracanie się Philae, zrywanie połączenia i fluktuacje w generowaniu energii elektrycznej. Po dwóch godzinach ustąpiło. Ale Philae może nie być w ogóle przytwierdzony do powierzchni.



12/11/2014 20:16

Naukowcy do końca nie wiedzą co się dzieje. Lądownik może podskakiwać na powierzchni komety.



12/11/2014 20:13

Na pewno odbędzie się prezentacja zdjęć z ROLIS.



12/11/2014 20:12

Dordain zażartował, że lądowanie było dokładne - na właściwej komecie.



12/11/2014 20:10

Zdaje się, że będą nowe zdjęcia komety i lądownika! Mówi szef ESA, Jean-Jacques Dordain.



12/11/2014 20:08

Nadal czekamy...



12/11/2014 19:50

Jeśli jeszcze dzisiaj nie korzystaliście z wyszukiwarki Google, to zwróćcie uwagę na Doodle'a, czyli okolicznościowe logo na stronie wyszukiwarki...



12/11/2014 19:47

Pół żartem, pół serio: 67P stała się drugim ciałem niebieskim "zamieszkałym" wyłącznie przez roboty...



12/11/2014 19:41

Konferencja przełożna na 20:00 CET.



12/11/2014 19:21

Trwa jeszcze spotkanie zarządu misji.



12/11/2014 19:19

Za 10 minut kolejna konferencja prasowa.



12/11/2014 19:15

Nie wiadomo na razie co z dalszymi blokami FSS. Między blokiem 1. a 2. powinna nastąpić przerwa i obrót korpusu lądownika.



12/11/2014 19:11

Około 20:03 CET powinna zakończyć się pierwsza sesja łączności lądownika z sondą.

Od 18:20 CET trwa Blok 1. Pierwsza Sekwencja Naukowa (FSS). Bierze w nim udział również MUPUS. Potrwa on około 7 godzin. FSS to zaplanowe z góry na 2,5 doby sekwencje badań i pomiarów prowadzonych przez wszystkie instrumenty naukowe lądownika.



12/11/2014 19:10

Kolejne zdjęcie, już z bliska powierzchni.



12/11/2014 19:02

Podsumowując, w tonie przemówień jakie mogliśmy usłyszeć z ust przemawiających w sali konferencyjnej ESOC: "jeszcze nie tak dawno temu komety były uważane za posłańców bogów i zwiastuny strasznych wydarzeń. Dzisiaj Człowiek miękko wylądował na powierzchni takiego „posłańca” i umieścił na jego powierzchni zrobotyzowane laboratorium pomiarowe, które pomyślnie przetrwało 10-letnią odyseję kosmiczną i przebyło ponad 6,5 miliarda kilometrów.



12/11/2014 19:01

Nagłówek Wired mówi sam za siebie: "Holy shit we landed a spacecraft on a comet".

Comments(2)

12/11/2014 18:57

Potwierdzenie lądowania odebrano o 17:03 CET - podaje oficjalnie ESA.



12/11/2014 18:41

Pojawiło się nowe zdjęcie z lądownika! Wykonane z odległości ok. 3 km.



12/11/2014 18:38

Harpuny nie zostaną ponownie odpalone. ESA nie jest pewna czy lądownik "stoi" na powierzchni komety. W kuluarach żartuje się, że ESA ma ślizgacz, a nie lądownik.



12/11/2014 18:22

Sytuacja ze stabilizacją lądownika nie powinna mieć wpływu na zbieranie danych. Oznacza to, że pierwsze zdjęcia będziemy mogli zobaczyć już za kilkadziesiąt minut. Pierwotnie ich pokaz zapowiadano na 18:45-19:15.



12/11/2014 18:19

Niewystrzelenie harpunów mogło być spowodowane bardziej miękkim gruntem niż oczekiwano. Małe parcie mogło zostać zinterpretowane jako brak kontaktu z gruntem.



12/11/2014 18:12

Thomas Reiter, dyrektor ESOC oraz były astronauta, odpowiada na pytania prasy.



12/11/2014 18:11

Alvaro Gimenez, dyrektor ESA ds. nauki i zdalnej eksploracji zapewnia, że lądowanie jest pewne. Gdyby się nie udało, Philae odbiłby się od powierzchni jądra komety. Lądownik trzyma się powierzchni, ale niestabilnie. Grunt okazał się inny niż oczekiwano, o czym świadczy wsunięcie się pręta pomiarowego tylko o 4 cm.


12/11/2014 18:05

Paolo Ferri, Dyrektor Operacji Statków Kosmicznych, odpowiada na pytania prasy. Komunikacja z lądownikiem nie jest ciągła. Sygnał zanika, ale za każdym razem wraca. Więcej informacji będzie wiadomo za godzinę, lub dwie.



12/11/2014 17:54

Lądowanie było bardzo dokładne. Lądownik osiadł mniej niż 100 metrów od wyznaczonego miejsca, jednak nie jest do końca w ustabilizowanym położeniu. Zajęcie takiego położenia może zająć nawet godzinę.



12/11/2014 17:44 Updated : 17:50

ESA będzie próbowała wstrzelić harpuny jeszcze raz.



12/11/2014 17:42

Kotwice nie zadziałały. Przytwierdzenie statku moze nie być dokładne - nowe informacje z Kolonii, gdzie mieści się centrum kontroli lądownika.



12/11/2014 17:29

Pierwszych zdjęć z powierzchni komety możemy spodziewać się między 18:45 a 19:15.



12/11/2014 17:23

Pierwsza sekwencja naukowa (First Science Sequence), czyli zestaw zasadniczych badań i pomiarów planowo rozpocznie się o godzinie 18:20 CET.



12/11/2014 17:16

Jeśli Philae wylądował o planowanym czasie, to teraz zakończył fazę SDL - odłączenia, opadania i lądowania. Powinien był wykonać panoramiczne zdjęcia powierzchni komety. Zdjęcia i dane zebrane w czasie lotu i zaraz po lądowaniu powinny zostać wysłane do orbitera, a następnie na Ziemię.



12/11/2014 17:13

Jean Jacques Dordain, szef ESA: "To Europa pierwsza wylądowała na komecie!"



12/11/2014 17:10

Mamy potwierdzenie, że Philae zakotwiczył się na powierzchni komety. Po lądowaniu system zainstalowany na "nogach" lądownika przyciągnął go do powierzchni z wykorzystaniem systemu harpunów, co oznacza, że sonda jest w stabilnej pozycji i niedługo jej instrumenty naukowe będą mogły rozpocząć pracę.



12/11/2014 17:10

Philae wydaje się stać stabilnie na powierzchni komety.



12/11/2014 17:06

Trwa interpretacja danych, ale wiemy, że Philae wylądował. Czekamy na dokładniejsze informacje.



12/11/2014 17:03

Jest sygnał! Philae wylądował.



12/11/2014 16:59

Ostatnie minuty do planowego odbioru sygnału, potwierdzającego przyziemienie.



12/11/2014 16:51

Pozostało ok. 10 minut do zakładanego czasu odbioru sygnału potwierdzającego lądowanie.


12/11/2014 16:47

Czekamy na dalsze informacje. Wydaje się, że w centrum kontroli panuje nerwowa atmosfera, co w sumie zupełnie nas nie dziwi.

Sygnał powinien zostać odebrany przez stację Malargüe - Deep Space Antenna 3 - najnowszą w arsenale ESA, znajdującą się w Argentynie.



12/11/2014 16:39

Nie mamy dźwięku z centrum kontroli. Gesty personelu nie wyglądają optymistycznie... Ale to może nic związanego z powodzeniem lądowania.



12/11/2014 16:34

Stephan Ulamec potwierdza, że sygnał z lądownika może nadejść PRZED godziną 17:02 CET, choć jedna z informacji opublikowana przez ESA sugerowała coś innego.



12/11/2014 16:28

Pozostaje ok. 30 minut do spodziewanego odbioru sygnału o wylądowaniu.



12/11/2014 16:27

Ponieważ Rosetta ma ograniczony zapas paliwa i nie może korygować swojej pozycji względem 67P/Czuriumow-Gierasimienko w nieskończoność, ESA rozważa umieszczenie sondy Rosetta na powierzchni komety po zakończeniu jej misji, planowanym obecnie na 2016 rok. Byłaby to sytuacja nieco podobna do sytuacji z sondą NEAR Shoemaker w 2001 roku, kiedy pojazd ten po zakończeniu misji osiadł na powierzchni asteroidy Eros. Alternatywą dla lądowania może być po prostu pozostawienie Rosetty w przestrzeni międzyplanetarnej.



12/11/2014 16:12

MUPUS jest w trakcie kalibrowania swojego czujnika podczerwieni.



12/11/2014 16:12

Poprawka na okno lądowania. Trwa ono godzinę, a jego środek przypada na 16:34 CET (potwierdzenie powinno nadejść między 16:32 a 17:34 CET).



12/11/2014 16:08

ESA (a w zasadzie astronom Neil deGrasse Tyson) nie omieszkała (słusznie) pochwalić się, że tym razem "my" nie oznacza przedsięwzięcia realizowanego z NASA, ale tylko przez Europejską Agencję Kosmiczną.

Po sukcesie krótkometrażowego filmu "Ambicja" widać pewne braki w polityce informacyjnej ESA. Agencja powinna włożyć więcej wysiłku w informowanie społeczeństwa o swoich działaniach. Choć to co obserwujemy i tak jest wielkim skokiem w stosunku do poziomu jaki obserwowaliśmy jeszcze kilka lat temu.



12/11/2014 16:04

ESA potwierdza włączenie instrumentów CIVA i ROLIS.



12/11/2014 15:58

Kamera OSIRIS nie będzie już mogła wykonać takiego zdjęcia, gdy Philae znajdzie się na powierzchni komety. Wtedy na zdjęciu będzie on bowiem zajmował jedynie kilka pikseli.



12/11/2014 15:54

Widoczne są rozłożone podpory ("nogi"), wysięgnik instrumentu ROLIS oraz anteny CONSERT.



12/11/2014 15:53



12/11/2014 15:51

Jest również dostępne pierwsze zdjęcie lądownika, pochodzące z kamery OSIRIS i wykonane w trakcie oddalania się Philae od Rosetty.



12/11/2014 15:50

Nowe zdjęcie!



12/11/2014 15:46

Dyrektor lotu potwierdza, że Philae znajduje się na właściwej trajektorii opadania.



12/11/2014 15:42

O 15:54 CET otworzy się okno lądowania Philae. Planowo powinno do niego dojść o 16:34 CET, przy czym sygnał potwierdzający ten fakt otrzymamy 28 minut później.



12/11/2014 15:36

ESA cały czas pozostaje w kontakcie z lądownikiem i Rosettą. Agencja odebrała potwierdzenie, że Philae jest obecnie w pozycji gotowej do lądowania.



12/11/2014 15:34

Od 15:38 CET Philae powinien zacząć fotografować przestrzeń pod sobą za pomocą uruchomionej kamery ROLIS. Natomiast 10 minut później, o godzinie 15:48 CET lądownik wykona ostateczne testy systemów pokładowych przed lądowaniem.



12/11/2014 15:27

O 15:30 powinno nastąpić włączenie kamer CIVA i ROLIS, a także aktywacja mechanizmów mających zakotwiczyć lądownik w podłożu.



12/11/2014 15:22

Oto i pierwsze z siedmiu odebranych zdjęć. Zdjęcie jest rozmazane o ok. 5 pikseli z uwagi na ruch obrotowy. Operatorzy Philae są zadowoleni z jakości zdjęcia. Z kontrastu i zakresu dynamicznego.



12/11/2014 15:20



12/11/2014 15:15 Updated : 15:18

Są i zdjęcia. Siedem.



12/11/2014 15:01

Wiemy już, że szklane butelki nie potrafią miękko lądować. Wykładzinę w pokoju prasowym zalała fala soków – jabłkowego i pomarańczowego… W ESA TV oglądamy „Ambicję”.



12/11/2014 14:52

Transmisja ESA TV ma zostać wznowiona o 15:00 CET. Może być to właśnie prezentacja pierwszych zdjęć.



12/11/2014 14:48

W Tuluzie (Francja), w ośrodku CNES – francuskiej agencji kosmicznej – znajduje się centrum nawigacji i operacji naukowych lądownika. W niemieckiej Kolonii mieści się centrum kontroli lądownika (Lander Control Center, LCC), a w Darmstadt (również Niemcy) ulokowano centrum operacyjne misji Rosetta (w Europejskim Centrum Operacji Kosmicznych ESOC).

Tak, czekamy dalej na zdjęcia. Zobaczymy czy 15:15 CET się potwierdzi.



12/11/2014 14:40

Centrum w Tuluzie „ostrzega”, że odebrało dużo zdjęć.



12/11/2014 14:32
ESA jeszcze nie podzieliła się „pożegnalnymi” zdjęciami Rosetty. Czekamy na ich publikację. Pojawią się one zapewne na blogu misji.



12/11/2014 14:26
ESA odebrała pierwsze dane, w tym zdjęcia! Philae na pewno oddzielił się od Rosetty.



12/11/2014 14:03

A tymczasem w Darmsztadzie w ESOC - siedzibie kontroli misji - trwa medialna gorączka ;)




12/11/2014 13:58

Centrum Koordynacyjne Pogody Kosmicznej ESA w Brukseli monitoruje region aktywności słonecznej 2205. Aktywność w tym obszarze jest niska, ale jeśli wystąpiłaby w nim flara, to mogłaby ona dotrzeć do Rosetty.





12/11/2014 13:58

Według nieoficjalnych zapowiedzi pierwsze zdjęcia zostaną udostępnione o godzinie 15:15 CET.



12/11/2014 13:54

Nadal czekamy na spodziewane zdjęcia, mające w zamierzeniu pokazać nam jak lądownik Philae oddalał się od Rosetty. W tej chwili nie jest jasne czy obrazy te znajdowały się w pakietach danych odebranych poprzez stację w Australii.



12/11/2014 13:40

O godzinie 13:20 CET zakończyć się miała planowa sesja łączności ze stacją naziemną znajdującą się w Australii.



12/11/2014 13:23

Trwa kalibracja przyrządu MUPUS.



12/11/2014 13:13

Pożegnalne zdjęcia, FAREWELL1 i FAREWELL2, zostaną wykonane instrumentem CIVA-P. Jest to zestaw sześciu kamer. Pięciu monoskopowych i jednej stereoskopowej. Zamontowane je na obwodzie lądownika, co 60 stopni, tak, że pokrywają one polem widzenia całe otoczenie Philae. Każda kamera ma rozdzielczość 1024 na 1024 piksele.
Zdjęcia z CIVA-P nie tylko zilustrują misję lądownika, ale też pomogą zmierzyć albedo powierzchni, topografię komety i jej aktywność.

Poniżej rozmieszczenie instrumentów we wnętrzu lądownika.




12/11/2014 13:04

Czekamy na napływ danych z Philae i Rosetty. Wśród nich powinny się znaleźć co najmniej dwie fotografie orbitera wykonane przez lądownik w trakcie oddalania się od niego.



12/11/2014 12:53

Wcześniej Europejska Agencja Kosmiczna również przeprowadziła bardzo ambitne misje eksploracyjne. W 1986 do komety Halley'a zbliżyła się sonda Giotto, zaś w 2005 roku na Tytanie, księżycu Saturna, wylądował próbnik Huyghens.


Dla porównania - zdjęcie jądra komety Halley'a o wymiarach 16x8x8 kilometrów, uzyskane przez Giotto wyglądało tak:


Kometa Halleya (ESA)



12/11/2014 12:42

Nie we wszystkich językach Agilkia jest prosta do wymówienia. ESA opublikowała "poradnik" wymowy przyszłego miejsca lądowania Philae.



12/11/2014 12:39

Na zdjęciu Józek Dobrowolski oraz inni zwycięzcy konkursu Wake Up Rosetta.



12/11/2014 12:38

Przedstawiciel Polski z konkursu Wake Up Rosetta (drugi od lewej).



12/11/2014 12:26

Jest potwierdzenie poprawnego rozłożenia wszystkich trzech nóg lądownika.



12/11/2014 12:15

Pierwsze dane spodziewane są o godzinie 13:05 CET.



12/11/2014 12:10 Updated : 12:11

Kontrola naziemna ma ponownie kontakt z Rosettą i Philae. Za około godzinę powinny zacząć napływać pierwsze dane z obu statków, w tym pierwsze zdjęcia.



12/11/2014 12:08

Rosetta ma łączność z Philae! Odebrano pierwsze, podstawowe dane telemetryczne z obu pojazdów kosmicznych, najprawdopodobniej dotyczące kondycji obu pojazdów. Zdjęcia oraz dane naukowe powinny niebawem rozpocząć swoją podróż na Ziemię.



12/11/2014 12:05

Jest sygnał!
Anteny naziemne odebrały sygnał z sondy Rosetta.



12/11/2014 12:04

Na razie brak potwierdzenia, że udało się ponownie nawiązać łączność z lądownikiem.



12/11/2014 11:58

5 minut po przewidywanym czasie odbioru sygnału...



12/11/2014 11:54

Za chwile powinno nastąpić ponowne nawiązanie łączności z Rosettą.



12/11/2014 11:52

Korpus lądownika posiada wymiary zbliżone do sześcianu o boku około 1 metra. Na tą chwilę nie wiadomo czy mozliwe będzie zobrazowanie Philae na powierzchni jądra kometarnego przez kamerę OSIRIS sondy Rosetta. Choć teoretycznie kamera NAC (Narrow Angle Camera) tego systemu jest w stanie wykonywać zdjęcia z rozdzielczością wynoszącą około 2 cm na piksel, to czyni to z odległości zaledwie 1 kilometra. Jeśli sonda powróci na orbitę oddaloną o około 25 km od jądra komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko, to uzyskanie odpowiedniej rozdzielczości może okazać się problematyczne.



12/11/2014 11:19

Co ciekawe, instrument MUPUS mógł być drugim urządzeniem tego typu, badającym obiekty w naszym Układzie Słonecznym. Jego nieodległym kuzynem był CHOMIK - penetrator geologiczny zbudowany przez Centrum Badań Kosmicznych PAN i zainstalowany na rosyjskiej sondzie Fobos-Grunt, która miała wylądować na powierzchni Fobosa - większego księżyca Marsa - w lutym 2013 roku. Zadaniem CHOMIKa miało być pobranie próbek materiału i umieszczenie ich w specjalnym pojemniku, który miałby udać się w drogę powrotną na Ziemię. Niestety po osiągnięciu orbity parkingowej, górny stopień rakiety wynoszącej uległ awarii i misja zakończyła się porażką, gdy orbita Fobos-Grunt uległa degradacji, a sonda spłonęła w górnych warstwach atmosfery.

Testy penetratora CHOMIK (CBK PAN)



12/11/2014 11:17

Pozostało ok. 35 min. do nawiązania łączności z Rosettą. O 13:00 CET powinna rozpocząć się transmisja zgromadzonych wcześniej danych z lądownika i orbitera. Wkrótce potem możemy spodziewać się pierwszych zdjęć z operacji odłączenia oraz wykonanych bezpośrednio po niej.



12/11/2014 11:14

Tak wyglądała pierwsza radość kontrolerów lotu Rosetty i Philae po odebraniu sygnału odłączenia lądownika od orbitera.



12/11/2014 11:09

Lądownik Philae ma masę 97,9 kg. Ponieważ przyspieszenie grawitacyjne na komecie jest około 187 000 razy słabsze niż na Ziemi, oznacza to, że przy powierzchni będzie miał on ciężar... 0,5 grama.



12/11/2014 10:23 Updated : 10:38

Rosetta wykonuje teraz manewr odejścia na dalszą orbitę, skąd będzie przesyłać na Ziemię dane z powierzchni komety, pochodzące z instrumentów pokładowych lądownika Philae.



12/11/2014 10:17

Kontakt z lądownikiem uzyskamy po odzyskaniu łączności z Rosettą, czyli o 11:53 CET.



12/11/2014 10:15

O 10:18 CET Philae powinien skończyć sprawdzanie swojego "stanu zdrowia".



12/11/2014 10:08

Przesłana na Ziemię telemetria wskazuje, że o godzinie 09:35 CET nastąpiło pomyślne odłączenie lądownika Philae od sondy Rosetta.



12/11/2014 10:05

Skromne brawa i uściski. Najwyraźniej wszyscy czekają na kulminację dzisiejszego dnia, czyli - miejmy nadzieję - udane lądowanie.



12/11/2014 10:04

Aczkolwiek personel ESA wykazuje dziwnie spokojną reakcję...



12/11/2014 10:03

Odłączenie potwierdzone!



12/11/2014 10:01

Napięcie rośnie...



12/11/2014 09:59

Kontakt z Philae powinien zostać nawiązany o 11:58 CET.



12/11/2014 09:57

Ok. 5 min. do potwierdzenia odłączenia.



12/11/2014 09:57

Rosetta po odłączeniu się lądownika zmienia swoją trajektorię lotu - oddali się od jądra komety i uda się w kierunku poprzedniej orbity, prowadzącej wokół jądra komety. Operacja ta jest konieczna do późniejszego nawiązania łączności z lądownikiem Philae i pośredniczeniu w przekazywaniu danych pomiędzy Philae a Ziemią. Korekty ustawienia Rosetty spowodują planowaną przerwę łączności z Ziemią.

Ponowne nawiązanie kontaktu z sondą planowane jest na 11:53 CET.



12/11/2014 09:48

W ciągu najbliższych 30 minut Philae powinien zakończyć diagnostykę swoich systemów pokładowych



12/11/2014 09:44

Sygnał potwierdzenia może nadejść już za kilka minut.



12/11/2014 09:43

Gwoli przypomnienia, wszelkie sygnały z lądownika i Rosetty dochodzą do Ziemi z 28 minutowym opóźnieniem. Potwierdzone wydarzenia miały więc w rzeczywistości miejsce około pół godziny wcześniej.



12/11/2014 09:41 Updated : 09:44

Philae powinen być już ok. 100 metrów od Rosetty. Zdjęcia z odłączenia powinny już zostać wykonane. Lądownik powinien wykonać obrót o 14 stopni w celu przyjęcia pozycji do lądowania o 09:57 CET.



12/11/2014 09:34 Updated : 09:40

30 min. do potwierdzenia odłączenia. Syngał potwiedzenia powinna odebrać stacja w New Norica.



12/11/2014 09:26

Włączenie MUPUS-a potwierdzone ok. 09:14 CET.



12/11/2014 09:17

Do tego momentu powinny zostać włączone instrumenty: MUPUS, CIVA (kamery panoramiczne) i ROLIS (kamera mająca fotografować przestrzeń pod lądownikiem), i SESAME (elektryczne i mechaniczne badania powierzchni komety).



12/11/2014 09:13

MUPUS (nieoficjalnie - nie mamy potwierdzenia) został włączony. Urządzenie to jest penetratorem gruntu, który wbije się powierzchnię komety. Zmierzyć ma temperaturę obiektu 67P/Czuriumow-Gierasimienko do głębokości około 40 cm pod jego powierzchnią, a także zbadać przewodność cieplną występującego tam materiału w czasie trwania swojej misji. Przed rozpoczęciem operacji wbijania się w kometę (penetrator zagłębiać się będzie stopniowo), MUPUS zmierzy temperaturę przy powierzchni, a w trakcie samej penetracji materiału kometarnego, także gęstość tej materii oraz jej twardość.

MUPUS został przygotowany przez Instytut Planetologii Uniwersytetu w Munsterze. Zespół współtworzyły: Centrum Badań Kosmicznych PAN i Instytut Geofizyki Uniwersytetu Warszawskiego (Polska), Instytut Badań Kosmicznych w Graz (Austria), Instytut Czujników Kosmicznych DLR w Berlinie, Caltech (USA), University of Kent (Wielka Brytania), i Mullard Space Science Laboratory (Wielka Brytania).



12/11/2014 09:03

Wspomniany silniczek (cold gas thruster) umieszczony jest na szczycie Philae. Miał on za pomocą wyrzucanego, neutralnego gazu - azotu - dociskać lądownik do powierzchni w trakcie przyziemienia i bezpośrednio po nim, ponieważ grawitacja komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko jest znikoma i nie utrzymałaby Philae na powierzchni. Na szczęście lądownik został wyposażony w specjalnie zaprojektowane "nogi", które są w stanie zaabsorbować do penego stopnia siłę uderzenia sondy o powierzchnię komety, co powinno zapobiec odbiciu się pojazdu. Dzięki temu możliwe będzie wystrzelenie specjalnych harpunów i wkręcenie śrub mających za zadanie przytwierdzić Philae do powierzchni komety. Brak dostępnego silnika oznacza jednak, że duże znaczenie będzie mieć sam rejon lądowania - jeśli okaże się on litą skałą, sondzie może nie udać się zakotwiczyć w podłożu.





12/11/2014 08:34

“Silniczek gazowy na szczycie lądownika zdaje się nie działać poprawnie, więc przy przyziemieniu będziemy musieli polegać tylko na harpunach", wyjaśnia Stephan Ulamec, menadżer lądownika Philae w DLR. "Będziemy musieli liczyć na szczęście, aby nie wylądować na skale lub stromym zboczu."



12/11/2014 08:07 Updated : 08:20

GO/NO-GO 4 na "tak". ESOC potwierdza, że manewr przebiegł pomyślnie. Problem z silniczkiem nie zmienia na razie planów lądowania.



12/11/2014 08:05

Podczas lądowania nie zostanie wykorzystany silniczek odrzutowy na gaz, którego zadaniem miało być "dopchnięcie" lądownika do powierzchni komety w momencie wypuszczenia harpunów. Utrzymanie się Philae na powierzchni będzie więc zależało od harpunów oraz śrub w podnożu lądownika.



12/11/2014 07:43

Manewr Rosetty wykonany. Ostateczne GO/NO GO dla lądownika nastąpi około 08:35 CET.



12/11/2014 06:57

O 07:03 otwiera się godzinne okno ostatniego manewru Rosetty potrzebnego do dostarczenia Philae na powierzchnię komety.



12/11/2014 06:33 Updated : 06:46

Ok. 15 minut temu włączono instrument ROMAP w lądowniku. Zbiera on już pierwsze dane o polu magnetycznym i plazmie.



12/11/2014 06:27

Ok. 3:30 CET potwierdzono gotowość lądownika do działania.



12/11/2014 01:14 Updated : 01:59

Decyzja GO/NOGO 2 jest "na tak". Zespół dynamiki lotu w ESOC przesłał do Rosetty rozkazy dotyczące odłączenia lądownika i manewru jego dostarczenia na powierzchnię komety. Zespół kontroli lotu potwierdził gotowość orbitera do wykonania operacji lądowania.

Trzecie GO/NOGO 3 zostało opóźnione o godzinę, do 03:35 CET. Zespół lądownika potrzebuje trochę więcej czasu, aby upewnić się, że Philae jest gotowy do wykonania misji.



12/11/2014 01:06

Czekamy na drugą decyzję GO/NO-GO.



12/11/2014 00:58

Plan wydarzeń na najbliższe godziny:

01:00 - potwierdzenie przygotowania rozkazów dla lądownika i gotowość Rosetty

02:00 - wysłanie rozkazów do lądownika

02:03 - lądownik generuje ostatni pakiet danych telemetrycznych przed decyzją GO/NOGO 3

02:35 - GO/NOGO 3 - potwierdzenie gotowości lądownika

do 04:02 - sesje łączności ze stacjami lączności w New Norica i Malague

05:03 - początek sekwencji odłączenia, opadania i lądowania (SDL); włączanie instrumentów lądownika

05:28 - rozpoczęcie przetwarzania załadowanych wcześniej rozkazów

07:35 - GO/NOGO 4 - ostateczna decyzja o podjęciu próby lądowania

Wszystkie czasy w CET.


12/11/2014 00:53

Nawet Kapitan Kirk pozdrawia Rosettę i Philae



12/11/2014 00:36 Updated : 02:04

Amerykańskie radioteleskopy z sieci Deep Space Network, należącej do NASA, rozpoczęły śledzenie Rosetty i pośredniczenie w łączności z nią. O 00:25 CET sesję łączności powinien rozpocząć radioteleskop w Goldstone (USA), natomiast o 00:40 CET radioteleskop w Canberze w Australii.



12/11/2014 00:18

Co może pójść źle? Przedstawia magazyn Nature.

Źle dobrana lub źle ustawiona orbita

Odłączenie w niewłaściwym momencie

Utrata lub brak łączności lądownika z orbiterem

Zbyt twarda powierzchnia - Philae odbija się od powierzchnia

Nierówna powierzchnia - Philae przewraca się





12/11/2014 00:01

Przygotowania do lądowania kontynowane są bez przeszkód, nawet pomimo niepoprawnego włączenia się Philae za pierwszym razem. Lądownik został zresetowany i za drugim podejściem uruchomił się poprawnie.


11/11/2014 23:58 Updated : 02:31

Mamy okazję rozmawiać z pracownikami ESA. Przypominają oni, że pierwotnym celem misji było po prostu orbitowanie wokół komety. Philae jest tu "wisienką na torcie". Misja Rosetta już może być uznana za wielki sukces.
Prawdopodobieństwo udanego lądowania szacowane jest między 50% a 75%.


11/11/2014 23:51

Za ok. 10 minut, o północy, powinna zostać podjęta kolejna decyzja GO/NO-GO dla dalszego potępu misji.



11/11/2014 23:50

O godz. 20:00 CET oficjalnie potwierdzono orbitę Rosetty. Oznacza to pierwszą decyzję GO dla lądowania Philae. Rosetta jest na prawidłowej trajektorii lotu potrzebnej do dostarczenia lądownika na jądro komety.



11/11/2014 23:38 Updated : 23:42

Przypominamy, że od godziny 20:00 czasu polskiego nadawany jest na żywo podgląd z Centrum Kontroli Misji ESOC. W określonych momentach omawiane są aktualne wydarzenia z przygotowań do lądowania.


11/11/2014 23:27

45 minut temu powinna zostać zakończona rotacja w przygotowaniu na manewr prowadzący sondę Rosetta do momentu wypuszczenia lądownika.



11/11/2014 20:43

W tej chwili trwa rozgrzewanie baterii lądownika Philae, które będą zasilały różne instrumenty przez pierwsze pięć dni na powierzchni komety. Ponadto, w związku z podjętą decyzją o kontynuowaniu działań, trwa programowanie jutrzejszego odpalenia silnika.



11/11/2014 20:34

Przypomnijmy, że udzielona przed chwilą zgoda na kontynuowanie manewrów była pierwszą z czterech, które będą musiały paść w ciągu najbliższych dwunastu godzin.



11/11/2014 20:21

Udzielone zostało pierwsze "go"! Oznacza to, że sonda Rosetta znajduje się na właściwej trajektorii w przygotowaniu do wypuszczania lądownika Philae.



11/11/2014 20:01 Updated : 20:16

Na blogu ESA pojawił się wpis z unikalnym nagraniem dźwięku, który "emitowany" jest przez kometę 67P! Naukowcy zaangażowani w program badań naukowych sondy Rosetta opublikowali nagranie z oscylacji pola magnetycznego wokół komety 67P. Dźwięki charakteryzują się częstotliwością 40-50 miliherców, znacznie poza zakresem odbioru ludzkiego zmysłu słuchu (od 20 Hz do 20 kHz), jednak na potrzeby "pokazania" ich natury, częstoliwość została zwiększona o około tysiąc razy. Ta kosmiczna muzyka nagrana została przez mangetometr RPC-Mag. Podejrzewa się, że za zjawiskiem stoi jonizacja - neutralne cząstki pochodzące z komety w momencie ich wyemitowania stają się elektrycznie naładowane. Dokładny mechanizm nie jest jednak znany. Po raz pierwszy wykryto te oscylacje w sierpniu, z odległości około 100 km od komety.



11/11/2014 18:51

Z dostępnych informacji wynika, że pierwsze uruchomienie Philae nie przebiegło zgodnie z planem - nie otrzymano prawidłowego zestawu telemetrii. Dlatego też postanowiono zrobić "power cycle" i uruchomić lądownik od nowa. Tym razem wszystko zadziałało prawidłowo.



11/11/2014 17:57

Sonda Rosetta będzie monitorować stan opadania Philae ku lądowisku na komecie za pomocą magnetometru. Philae podczas lądowania będzie generować słabe własne pole magnetyczne, związane z pokładową elektroniką. Ponadto, nastąpią chwilowe zmiany w tym polu, gdy dojdzie do przytwierdzenia Philae do komety oraz rozwinięte zostanie ramię lądownika o nazwie ROMAP.

Te drobne zaburzenia będą rejestrowane przez Rosettę, co pozwoli na określenie, czy poszczególne etapy lądowania Philae nastąpiły o czasie.



11/11/2014 14:28

Obrazowe zilustrowanie operacji lądowania Philae na komecie:



11/11/2014 13:21 Updated : 14:32

Kometa 67P - cel misji Rosetta - okazała się z bliska niesamowicie egzotycznym obiektem. Przykładowa galeria 10 interesujących ujęć powierzchni dostępna jest pod tym linkiem.



11/11/2014 12:21 Updated : 14:23

Andrea Accomazzo, dyrektor operacji misji Rosetta, wspomniał, że lądownik Philae nie uruchomił się poprawnie, tak jak planowano. Wykonanie restartu jego systemu umożliwiło jednak w pełni pomyślne uruchomienie. Sytuacja obrazowo porównana została do poranka, w czasie którego pierwszy alarm z budzika lub telefonu nie budzi nas w pełni ze snu. Lądownik Philae jest obecnie w dobrym stanie. Za kilka godzin rozpocznie się jego "rozgrzewanie" przed jutrzejszym oddzieleniem od sondy Rosetta.


11/11/2014 11:57

Na konferencji jeden z operatorów misji poinformował, że komendy związane z sekwencją lądowania Philae na komecie zostały już przesłane do Rosetty.


11/11/2014 11:31

W tej chwili kometa 67P "wypuszcza" około 5 litrów wody na sekundę.


11/11/2014 10:57 Updated : 11:50

Zaraz zaczyna się konferencja prasowa z najnowszymi informacjami o misji. Transmisję można oglądać tutaj Link.



Źródło: Kosmonauta.net