jacek 14/11/2014
• Astronomia
• 2407 czytań
0 komentarzy

Artystyczna wizja lądownika Philae - misja Rosetta - na powierzchni komety 67P/CGRelacja z trzeciego dnia misji lądownika Philae na powierzchni jądra komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko. Sytuacja lądownika wciąż pozostaje niepewna. Na ok. 09:45 CET planowana była następna sesja łączności. Na godz, 14:00 CET ESA zapowiedziała kolejną konferencję prasową.

09:14 Podsumowanie na godz. 9:00 14 listopada

Rozpoczynamy relację trzeciego dnia misji Philae. Poniżej podsumowanie ostatnich wydarzeń i faktów.

Ponieważ przedwczoraj i wczoraj sytuacja zmieniała sie dynamicznie, i napływało wiele informacji sprzecznych i niepewnych, ze źródeł oficjalnych i nieoficjalnych, to punktujemy, co wiemy na pewno:
Lądownik pozostaje na powierzchni komety; pochylony, ale leżący prawidłowo na podporach; nie jest prawidłowo zakotwiczony w podłożu, stąd daleko posunięta ostrożność kontrolerów dotycząca uruchamiania elementów ruchomych Philae
Nim lądownik osiadł, dwa razy odbił się od powierzchni komety. Pierwszy skok trwał 2 godziny. Statek poruszał się wówczas z prędkością ok. 38 cm/s. Uniósł Philae na ok. 1 km wysokości. Lądownik wylądował ok. 1 km dalej od punktu pierwszego kontaktu z jądrem.
Łączność z Philae jest prawidłowa i niezakłócona. Najbliższa sesja łączności z Rosettą nastąpi ok. 09:40 CET.
Panele ogniw słonecznych lądownika nie są uszkodzone. Dociera do nich jednak bardzo mało światła słonecznego, stąd takie wcześniejsze przypuszczenie. Philae jest oświetlany przez 1,5 godziny. Doba na powierzchni komety trwa 12,4 godziny.
Instrumenty naukowe Philae pracują prawidłowo. Zbierają dane naukowe i wysyłają je do Rosetty. Pierwsze pomiary z MUPUS-a powinny zostać odebrane dzisiaj rano.

10:21

Szef operacji ESA Paolo Ferri udzielił wywiadu dziennikarzom.
Philae ma jeszcze przed sobą 1-2 sesje łączności przed planowym wyczerpaniem się akumulatorów,
Philae wykonał możliwie najwięcej pomiarów bez poruszania ruchomymi elementami. Rozłożono MUPUS-a i jeszcze dzisiaj (w trakcie trwającej sesji łączności) najpewniej zostaną odebrane pierwsze dane po zagłębieniu sondy na planowane 30 centymetrów,
Działanie MUPUS-a może pogorszyć sytuację lądownika, ale ESA chce podjąć to ryzyko, gdyż wszystkie inne podstawowe pomiary zostały już dokonane,
W trakcie ostatniej sesji łączności ESA chce obrócić korpus lądownika tak, aby skierować największe ogniwo słoneczne w stronę Słońca – może to ocalić bilans energetyczny lądownika. Paolo wątpi w powodzenie tej operacji, ale zastrzega, że operatorzy mają jeszcze „inne szalone pomysły”,
Ferri uważa, że sytuację lądownika może zmienić w przyszłości zmiana aktywności komety lub jej położenia względem Słońca,
Naukowcy próbują instrumentem CONSERT dokonać triangulacji położenia lądownika. Dokonano na razie 2 z 3 potrzebnych pomiarów.

10:29

Peter de Selding ze SpaceNews zastanawia się nad nieobecnością niemieckich polityków na uroczystościach związanych z lądowaniem Philae. Wskazuje, że mogli się oni bać porażki misji. Prezydent Francji był, z tego co wiadomo, jedynym wysokim przedstawicielem państw realizujących misję (a Francja nie jest jej głównym udziałowcem), które przyglądały się temu wydarzeniu.

10:51

Łączność z Philae została nawiązania. Pierwszeństwo mają dane telemetryczne, tzw. housekeeping, dotyczące stanu lądownika. Potem powinny zostać odebrane dane z MUPUS-a.

10:59

Zupełnie oficjalnie: wczoraj w nocy MUPUS wbił się w powierzchnie komety. Uruchomiono też spektrometr APXS. Czekamy na informację, co z tego wynikło.

Philae ma szansę zrealizować cały podstawowy plan badań jakie mu powierzono.

11:15

Jest potwierdzenie, że MUPUS się rozłożył.

11:41

Mark McCaughrean, starszy doradca naukowy z dyrekcji nauki i zdalnej eksploracji ESA, powiedział przed chwilą, że nawiązanie łączności z Philae miało inny przebieg niż przez ostatnie dwa dni. Zamiast początkowych zakłóceń sygnału, zanikających po tym jak Rosetta wznosiła się wyżej nad horyzont lądownika, tym razem odebrano od razu wyraźny, prawidłowy sygnał.

Najpewniej wpływ na to miała zmiana orbity Rosetty. Mniej prawdopodobne jest, że lądownik zmienił położenie.

12:03

Napływają pierwsze dane z MUPUS-a, donosi jego obsługa.


13:01 Updated : 13:02

Do pracy przygotowuje się instrument SD2. Ma on pobrać próbki komety od razu z głębokości ok. 30 cm spod powierzchni komety. Próbki trafią do analiz chemicznych i mikroskopowych.

13:10

Jeszcze kilka faktów z oficjalnych wiadomości od ESA.

Pierwszy kontakt lądownika z kometą zasugerował operatorom zakończenie lądowania. Wyzwolił też automatyczną sekwencję badawczo-pomiarową. Teraz dane te używane są do określenia co dalej działo się z lądownikiem.

Po pierwszym kontakcie Philae odbił się jednak z powrotem w przestrzeń kosmiczną. Skok na wysokość ok. 1 km odbył się z prędkością ok 38 cm/s i trwał ok. 110 minut. Drugi skok, odbył się z prędkością 3 cm/s i trwał ok. 7 minut.

W określeniu miejsca ostatecznego lądowania pomóc mają zdjęcia z Rosetty, ale nie zostały one jeszcze przesłane na Ziemię. Trwa też próba triangulacji za pomocą instrumentu CONSERT.

Inżynierowie spodziewali się, że lądownik będzie oświetlany przez 7 godzin w ciągu doby kometarnej, która trwa niecałe 12,5 godziny. Tym czasem, światło słoneczne dochodzi do Philae jedynie przez 1,5 godziny.

13:11

Wszystkie pakiety danych z MUPUS-a zostały przesłane do Rosetty! Teraz czekają na przesłanie na Ziemię. Na Ziemi są już pierwsze dane telemetryczne dotyczące pracy instrumentu.

13:31

Nieoficjalnie: powoli kończy się okno łączności Rosetty z Philae.

13:42

Poniższe interpretujemy jako potwierdzenie, że SD2 zaczął pobierać próbki komety!

Brak informacji o MUPUS-ie...

13:47

Ślad naziemny przelotu Philae między pierwszym a drugim kontaktem z powierzchnią (1. skok), wyznaczony przez Joe Knappa. Oznaczono miejsca-kandydatów na miejsca lądowania.



13:48

SD2 powinien już dotknąć powierzchni komety.

Zakończono jednak połączenie z Philae. Następna sesja łączności ok. 22:00 CET.

Za 10 minut powinna rozpocząć się konferencja prasowa ESA.


14:03

Konferencja rozpoczęta: https://plus.google.com/events/c78o050l93ub7cm4kcoltjnt424

14:11

Naukowcy potwierdzają, że uruchomili przyrządy MUPUS i APXS. Oba zwróciły dane naukowe. Na potwierdzenie trzeba poczekać do nocy.

14:12

OSIRIS powinien móc zobrazować "podskoki" Philae. Ekipa OSIRIS-a czeka na zdjęcia.


14:14

Zdjęcia pomogą w określeniu trajektorii lotu i miejscu lądowania Philae.


14:20

Matt Taylor, główny naukowiec misji Philae, prawie się popłakał. Przeżywa losy misji. Taylor ma wytatułowaną Rosettę i Philae na łydce.

14:22

Jeśli Philae połączy się dzisiaj w nocy z Rosettą, zostanie podjęta próba obrócenia go, aby największe z ogniw słonecznych efektywniej produkowało energię elektryczną.

14:27

Valentina Lommatsch sugeruje, że lądownik może byc otoczony skałami, które rzucają dużo cienia.


14:28

Stefan Ulamec mówi, że nadal rozważane jest użycie koła reakcyjnego do przemieszczenia (skoku) lądownika.


14:37

Pytanie o kolorowe zdjęcia. Sierks, główny naukowiec OSIRIS, mówi, że kometa "nie jest zbyt kolorowa".

14:47
Inżynierka Philae, przypomina, że akumulatory Philae wymagają do działania ogrzania do ok. 0^oC.


15:09

Pierwszy wyniki badań z Philae, i kolejne z Rosetty, poznamy na grudniowej konferencji poświęconej naukom planetarnym, zapowiedział Taylor.

15:44

Więcej nowych wieści można się spodziewać dzisiaj późnym wieczorem, w trakcie kolejnej sesji łączności Rosetta-Philae.

16:17

Zespół odpowiedzialny za instrument MUPUS przegląda już pierwsze dane naukowe uzyskane przez penetrator.

17:09

W trakcie nocnej sesji łączności powinny zostać odebrane pierwsze wyniki badań instrumentu COSAC (analizy chromatograficzne) próbek gruntu pobranych przez instrument SD2.

Na pewno odebrano wyniki chromatografii próbek „atmosfery” komety.

17:18

MUPUS na pewno się rozłożył - silniczek nie używany od 10 lat zadziałał bez kłopotu. W grunt wbito się z trzema różnymi energiami. Obsługa MUPUS-a odebrała dużo danych z czujników instrumentu, co oznacza, że instrument sprawnie wypełnia swoje zadanie.

17:27

Zespół Cometary Sampling and Composition Experiment (COSAC) wylicza, że jest piątym w historii przyrządem do chromatografii gazowej badającym “inny świat”, tj. nie Ziemię. Takie przyrządy znalazły się na dwóch lądownikach Viking na Marsie, na lądowniku Tytana Huygensie, i na marsjańskim łaziku Curiosity.

19:16

Kolejna sesja łączności z Philae ok. 22:30 CET. Dowiem się z niej SD2 pobrał próbki i przekazał je do COSAC-a. Będą również nowe informacje o MUPUS-ie.

21:56

Zespół MUPUS-a nie przedstawi żadnych informacji o nowych danych aż do zakończenia wewnętrznego spotkania naukowego dotyczącego Philae, zaplanowanego jutro na 09:00 CET.

22:06

Zdaje się, że z uwagi na ograniczoną ilość zasilania nie uruchomiono jednego z polskich składników MUPUS-a, aktywnego miernika przewodności cieplnej PEN-THC. Jest to miernik opracowany przez Universitet Munster i zbudowany w warszawskim CBK PAN.

Drugim elementem MUPUS-a zbudowanym przez CBK PAN jest gęstościomierz. Zaprojektowany on został w amerykańskim Caltechu.

22:44

Jeszcze dzisiaj w nocy lub jutro powinny wyczerpać się akumulatory Philae. ESA nadal ma w zanadrzu możliwość wykonania „skok” lądownikiem i spróbować wydostać go z miejsca, gdzie na razie przebywa. Skok ma być wykonany z wykorzystaniem momentu obrotowego koła reakcyjnego (zamachowego).

22:51

Z popołudniowego podsumowania ESA:

1. „Obsługa jest bardzo zadowolona z lądownika i jego funkcjonowania”;
   
2. Czekamy na pobranie dalszych zdjęć z OSIRIS-a wykonane w czasie lądowania Philae;
   
3. Według wczorajszych symulacji akumulatorom pozostało ok. 100 Wh energii, co być może wystarczy do
4. zakończenia FSS (pierwsza fazy naukowej) i przesłania wyników na Ziemię;
   
5. Według Valentiny Lommatsch wszystkie podpory Philae dotykają gruntu,
   
6. Jedno z ogniw lądownika jest oświetlane przez ok. 80 minut na dobę komety. Pozostałe dwa, przez około 20-30 minut;
   
7. Trwające okno łączności potrwa 3-4 godziny.

22:55 Updated : 22:57

Pierwsze miejsce lądowania „czarno na białym”.



23:17

Zapadła decyzja o obrocie lądownika. Zostanie wydana komenda do obrotu korpusu, aby największe z ogniw słonecznych było lepiej oświetlane.

23:20 Updated : 23:24

ESOC odebrał sygnał z Philae, ale po chwili go stracił. Czeka na ponowne nawiązanie kontaktu.

Nie jest to zachowanie nienormalne.

23:28 Updated : 23:29

Sygnał powrócił. Łączność ponownie nawiązana.

Odbierana jest telemetria i dane naukowe.

23:36 Updated : 23:40

Napływają dane z instrumentu COSAC. Oznacza to, że najpewniej SD2 skutecznie pobrał próbki gruntu.



23:42

Wydano komendę obrotu. Rezultaty za około godzinę.

14/11 23:51

Obrót potrwa ok. 10 minut.

15/11 00:01

Obrót o 35 stopni.

15/11 00:07

Pomiary przeprowadza eksperyment PTOLEMY. Podobnie jak COSAC, jest to również chromatograf gazowy. Będzie on badał próbki zebrane przez SD2, aby wyznaczyć skład izotopowy niektórych pierwiastków.

15/11 00:18

Komendę obrotu wydano już we wcześniejszej sesji łączności, stąd szybka informacja o wykonaniu obrotu.

15/11 00:38

Napięcie na akumulatorze Philae zaczęło szybko spadać. Ma wartość ok. 22,5V, a wartością graniczną dla misji jest ok. 20V.


15/11 00:41


15/11 00:42

To może być pożegnanie z Philae…

15/11 00:42

Połączenie z Philae nadal funkcjonuje. Baterie na 21,5V.

15/11 00:43

Philae wejdzie w stan hibernacji, ale nie wiadomo czy kiedykolwiek warunki będą takie, aby mógł on znowu funkcjonować.

15/11 00:48

Dobre wiadomości od naukowców od SD2. Analiza danych wykazuje, że praca instrumentu przebiegała pomyślnie – wykonał on wszystkie przewidziane ruchy potrzebne do pobrania i załadowania próbek do piecyków (wygrzewaczy podgrzewających próbki w celu uwolnienia z nich substancji gazowych poddawanych dalszym badaniom w kolumnach chromatograficznych instrumentów COSAC i PTOLEMY).

15/11 00:50

Trwają starania, aby pobrać z Philae jak największą ilość danych przed wyczerpaniem się baterii.

15/11 00:52

Na około minutę zaniknęło połączenie, ale znów jest łączność z lądownikiem.

15/11 00:56

Odebrano kolejny obraz z ROLIS.

15/11 00:59

Jest komplet danych z PTOLEMY. Philae ma szansę wykonać FSS w 100%.

15/11 01:01

Nadal jest połączenie z Philae, mimo niskiego napięcia w akumulatorach. Zaraz powinny nadejść dane z CONSERT.

15/11 01:10

Ok. 45 minut do zakończenia sesji łączności Philae z Rosettą.


15/11 01:29 Updated : 01:29

Philae w stanie hibernacji. Koniec pracy instrumentów. Połączenie radiowe jest zachowane.

Wiadomość oficjalna z ESOC.

15/11 01:32

Przez połączenie przesyłane są w wolnym tempie dane telemetryczne o stanie lądownika.

15/11 01:37

S. Ulamec, menadżer misji lądownika: Jesteśmy szczęśliwi. Możemy nawet patrzeć jak Philae zapada w sen, co jest smutne, jednak zapewnił nam wszystkie dane, jakich chcieliśmy.

Ostatnie dane z CONSERT pomogą metodą triangulacji określić położenie Philae.

15/11 01:39

Philae powinien zostać oświetlony przez Słońce około 07:00 CET. Nie wiadomo jednak czy to wystarczy do jego „obudzenia”. Następna sesja łączności rozpocznie się około 12:00 CET.

Teraz Philae co kilka minut przesyła informacje o swoim stanie.

15/11 01:40

Za ok. 20 minut Rosetta powinna zajść za horyzont Philae.

15/11 01:43

W uroczym stylu 1. osoby żegna się z nami na Twitterze. Bo nawet bohater potrzebuje czasem odpoczynku.

15/11 01:49

ESA potwierdziła odbiór wszystkich danych z FSS – pierwszej sesji naukowej – podstawowego celu misji Philae.

15/11 01:51

LCC w Kolonii życzy Philae dobrej nocy.


15/11 02:04

Na teraz kończymy relację. Nowe informacje o Philae i wynikach jego obserwacji pojawią się najpewniej jutro lub w poniedziałek. W miarę możliwości będziemy starali się o wszystkim informować na bieżąco.


Źródło: Kosmonauta.net