jacek 11/10/2010
• Sekcja Astronomiczna
• 12867 czytań

Żagań z astronomii słynie. W latach 1628-1630 mieszkał w naszym miesicie Johannes Kepler. Od tamtych czasów mieszkańcy Żagania zawsze byli dumni z tego faktu. Wielki astronom, matematyk i fizyk pozostawił po sobie niezatarty ślad w świecie nauki i w życiu codziennym wszystkich ludzi.

W Żaganiu do stek lat działały różnego rodzaju stowarzyszenia i towarzystwa starające się upamiętniać jego obecność tutaj. Pozostały po tych czasach pomniki i tablice. Jest jednak szczególny sposób na upamiętnienie tego faktu w naszym życiu. Kontynuacja jego działa. z tej pasji powstały w latach przedwojennych takie obiekty w mieście jak obserwatorium astronomiczne i planetarium. Zawierucha wojenna zniszczyła je a zmiany powojenne w Europie nie pomogły w ich odbudowie.

Nadszedł jednak czas wielkich zmian na naszym kontynencie. Nastąpiła gospodarcza jedność państw europejskich. To zmieniło sytuację nie tylko pod względem gospodarczym. Ci którzy od zawsze oddawali szacunek Johannesowi Keplerowi mogli wreszcie traktować go jak obywatela Europy a nie obcokrajowca, a nie ukrywajmy, że czasami wręcz wroga ludu. Dzisiaj w XXI wieku w Żaganiu nadchodzi czas gdy młodzi i starzy oddając się pasji Wszechświatem chcą tą pasją podzielić się z innymi. Tak powstała Sekcja Astronomiczna przy Centrum Kultury. Niewielka grupa kilkunastu osób zgłębia wiedzę o kosmosie, odległych światach i zjawiskach fizycznych zachodzących w otaczającej nas rzeczywistości.

Ta grupa pasjonatów postanowiła zbudować okno na Wszechświat. I by stanąć bliżej gwiazd postanowiliśmy zaadoptować wieżę Bismarcką na windę do nieba. Stary niszczejący obiekt, który oparł się działaniom czasu stojąc w zapomnieniu jest doskonałym miejscem do zorganizowania Obserwatorium Astronomicznego.

Obserwatorium zostanie wyposażona w teleskop astronomiczny do obserwacji kosmosu w nocy i teleskop słoneczny Coronado do obserwacji Słońca w dzień. Niezbędne akcesoria pozwolą zróżnicować techniki obserwacyjne rozszerzając pole działania badaczy.

Cały sprzęt zostanie zgromadzony pod kopułą zamontowaną na szczycie wieży. Jej zasadniczym celem będzie utrzymanie teleskopów w gotowości do użycia w ramach obserwacji. Trzeba bowiem pamiętać, że sprzęt optyczny, astronomiczny, wymaga wychłodzenia przed rozpoczęciem obserwacji nocnych. By prowadzić nawet proste badania teleskop musi zostać odpowiednio zorientowany w przestrzeni, tak by mechanizmy prowadzące mogły dokładnie nadążać za ruchem obrotowym Ziemi. W czasie niepogody kopuła skutecznie ochroni zamontowany sprzęt przed wpływem warunków atmosferycznych.

Wieża Bismrcka w Żaganiu znajduje się na wzniesieniu. Jej szczyt będąc nad poziomami dachów budynków miasta pozwala umieścić obserwatorów na tyle wysoko, by mogli prowadzić obserwacje od linii horyzontu do zenitu. Przykładem takich obserwacji może być zaciemnia słońca z 4 stycznia 2010 roku, gdzie „nadgryziona” tarcza gwiazdy wyłoni się zza wschodniego horyzontu.

Taras na szczycie konstrukcji daje możliwość uczestniczenia w obserwacjach całej grupie ludzi. A lokalizacja wieży na wzniesieniu ograniczy częściowo wpływ świateł miasta na warunki obserwacji. W rejonie wieży znajduje się bardzo dobry teren do organizacji zaplecza edukacyjnego. Pobliska szkoła im. Johannesa Keplera zyska wraz z pozostałymi szkołami zaplecze do wykorzystania w ramach zajęć z przedmiotów przyrodniczych, fizyki i geografii oraz wszelkich działań poza programowych.



Reportaż w TV Lubuskiej

Obiekt będzie mógł być otwarty dla szerokiej grupy odwiedzających. Również jako atrakcja turystyczna. Stała opieka grupy pasjonatów pozwoli na intensywny rozwój działalności instytucji Obserwatorium. Dotychczasowa działalność pasjonatów wykazała, że posiadają oni potencjał do propagowania nauk ścisłych. Zajmowanie się dziedzina astronomii jest w zasadzie jedynie impulsem do rozwijania wiedzy w ogóle. W przyszłości możliwe jest rozbudowanie obiektu do parku nauki. Zgromadzeni konstrukcji i przyrządów pozwoli na doświadczenie nauki własnymi zmysłami.

Niech każdy stanie się odkrywcą.

Widoki z wieży w dzień - panorama Żagania i okolic:

Zadana obserwatorium:

• Zaplecze techniczne działalności Sekcji Astronomicznej
• Organizacja pokazów nieba dla zwiedzających
• Organizacja obserwacji tematycznych połączonych z prelekcjami popularnonaukowymi
• Nauka gwiazdozbiorów dla wszystkich zainteresowanych poznaniem gwiezdnych szlaków
• Wspieranie procesu edukacji w szkołach lokalnych poprzez realizację wybranych zagadnień z zajęć programowych
• Udostępnianie sterowania teleskopem przez sieć Internet szkołom i placówkom edukacyjnym
• Organizowanie wystaw tematycznych związanych z astronomią i naukami pokrewnymi
• Przeprowadzanie zajęć terenowych z grupami w innych lokalizacjach niż siedziba obserwatorium
• Organizacja spotkań z ciekawymi ludźmi nauki i regionu
• Organizacja pokazów i prezentacji w czasie imprez świątecznych w Żaganiu - Polowe Obserwatorium w okresie Jarmarku św. Michała, itp.
• Organizacja i przeprowadzanie transmisji z obserwacji ciekawych i wyjątkowych zjawisk astronomicznych jak zaćmienia i tranzytu, oraz obserwacje rzadkich zdarzeń na niebie
• Organizacja zabezpieczenia czasu wolnego dla dzieci i młodzieży w czasie zimowisk i wakacji
• Organizacja obchodów rocznic Johannesa Keplera i innych znanych astronomów i naukowców
• Współpraca z innymi organizacjami z terenu miasta i regionu mająca na celu popularyzację naszego miasta i jego historii
• Wspieranie edukacji młodzieży zdolnej, organizacja stypendiów i pomocy edukacyjnej dla potrzebujących

Zostało Uruchomione specjalne konto w Banku PKO-BP na które można dokonywać wpłat na rzecz budowy Żagańskiego Obserwatorium Astronomicznego.
Oto jego numer:

Centrum Kultury

68-100 Żagań, ul. Jana Pawła II 7

85 1020 5460 0000 5702 0083 3228

na ŻAGAŃSKIE OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE

Każda wpłacona złotówka jest dla realizacji tego projektu bezcenna.
dlatego każda wpłacona przez Was kwota zostanie przekształcona w karnet wstępu do Obserwatorium. W ten sposób skorzystacie sami z wydanych przez siebie pieniędzy.

Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego wyszedł naprzeciw potrzebom nauki i naszym pasjom do astronomii i za sprawą inicjatywy prof. Janusza Gila z Uniwersytetu Zielonogórskiego podjął się realizacji Pilotażowego Projektu Kepler. W ramach tego projektu powstaną trzy obserwatoria w tym jedno na terenie Żagania.

Obserwatoria zostaną wyposażone w autonomiczny obiekt zapewniający pełną funkcjonalność w zakresie powierzanych zadań oraz kompletne wyposażenie astronomiczne, w tym duży teleskop spełniający standardy badań za pomocą małych teleskopów, teleskop słoneczny oraz wyposażenie dodatkowe w tym kamery CCD, komputery i umeblowanie.

Obserwatorium będzie dostępne dla szerokiej grupy zainteresowanych w tym młodzieży ze szkół i będzie narzędziem działania Sekcji Astronomicznej zajmującej się popularyzacją astronomii i nauk ścisłych w naszym regionie. Ten ostatni fakt jest konieczny by wziąć udział w projekcie. Nie obserwatorium, a aktywni edukacyjnie i naukowo ludzie, w tym młodzież, stają się inicjatorami tej inwestycji. Obserwatorium, tak jak w profesjonalnej astronomii jest narzędziem koniecznym do realizacji celu: popularyzacji nauk ścisłych na bazie astronomii.

Po realizacji pilotażu, będzie już wiadomo, gdzie mogą się znaleźć kolejne obserwatoria. W tym celu zostaną zainicjowane działania zawiązujące aktywne edukacyjnie grupy astronomiczne. Dana gmina otrzymując infrastrukturę zobowiązuje się do jej utrzymania i wspierania działań. Choć stanowi to obciążanie dla budżetu to korzyści z niego płynące mogą znacznie przewyższyć ponoszone koszty. Szczególnie zdolna młodzież, ale nie tylko, oczekuje nie tylko wygranych konkursów i wysokich ocen w szkole, ale możliwości praktycznego wykorzystania i rozwijania swoich zdolności w zakresie astronomii, fizyki, matematyki, chemii, biologii czy informatyki lub techniki. Da im to większe możliwości dobrego zaplanowania swojej przyszłości i kierunków rozwoju. Szkołom trudno jest przy ograniczeniach budżetowych i czasowych realizować szczególne programy dla takiej młodzieży. A takie warunki hamują rozwój edukacyjny uczniów. Nie są to liczne grupy osób w danej szkole. Pozostali wymagają równie ogromnego nakładu pracy pedagogów, by osiągnąć założone programem nauczania cele. Kiedy się jednak zbierze tych nielicznych młodych ludzi, to okazuje się, że jest to w skali gminy, czy miasta całkiem liczna grupa.

Trudno również zaopatrzyć każdą szkołę w tak innowacyjną i wysoko technicznie zaawansowaną infrastrukturę. Wszystkie szkoły regionu swobodnie będą mogły korzystać z obserwatorium – zarówno lokalnie jak i zdalnie przez Internet. Znajdujące się na wyposażeniu Żagańskiego Obserwatorium mobilne planetarium pozwoli na organizowanie wyjazdowych prelekcji połączonych z pokazami nieba dla dowolnych placówek na ternie województwa lubuskiego.

Jednym z istotnych elementów tego systemu jest opieka jaką będzie sprawować Instytut Astronomii UZ w Zielonej Górze. Takie wsparcie pozwoli na ukierunkowywanie działań obserwatoriów na najnowsze obszary zainteresowań astronomów i nauk ścisłych. Niejednokrotnie pozwoli to na rozwiązanie problemów czysto naukowych czy edukacyjnych. W przyszłości da to możliwość zasilania tak przygotowywaną młodzieżą pożądanych przez gospodarkę i pracodawców kierunków studiów wyższych. Obecnie odczuwany jest duży brak „ścisłowców” na rynku pracy. Jest to skutek wieloletnich problemów z kształceniem w tych kierunkach, które nie należą do łatwych.

Rozpoczął się proces wejścia Polski w szeregi ESO. Da to ogromne możliwości rozwoju nauki w naszym kraju i niezliczone perspektywy pracy dla naszych zdolnych naukowców i to nie tylko astronomów. Aby tego dokonać musimy wykształcić odpowiednio liczne szeregi ludzi zdolnych do zajmowania się zagadnieniami jakimi para się najnowsza światowa nauka. Małe państwo polskie, nie mające wystarczająco dużych zasobów budżetowych dla takich działań zyska dostęp do zasobów o jakich do tej pory mogliśmy tylko śnić i czytać w fachowej literaturze. Ten zmieniający się aspekt życia nauki polskiej wymaga zaangażowania we wszystkich obszarach edukacji i kultury. Społeczna akceptacja tego stanu rzeczy da przychylność dla późniejszych działań. Przyczyni się do rozwoju ośrodków akademickich. Da szerokie możliwości kształtowania ścieżki edukacyjnej i zawodowej studentów i kształcenia już dorosłej kadry zawodowej. Takiej perspektywy oczekują od naszego państwa obywatele.

Intensywnie rozwijacie się nasze miasto zyska kolejny atut w swojej ofercie. Nowoczesne drogi, rozbudowane zaplecze rekreacyjno sportowe i hotelowe w połączeniu z tak nowoczesnym obiektem jak obserwatorium astronomiczne podnosi status miasta i regionu wśród wszystkich rozwijających się obszarów w państwie. Jednocześnie podkreśla wyjątkowość historii, którą skutecznie potrafi kontynuować.

Przeczytaj więcej:

• Przykład Obserwatorium Astronomicznego zabudowanego na wieży Bismarcka w Niemczech
• Wieże Bismarcka w Polsce
• Wieże w Wikipedii