Czyli pierwsze wyposażenie do Żagańskiego Obserwatorium Astronomicznego

Oto nasze przyszłe Obserwatorium zostaje wyposażone w pierwszy sprzęt. A jest nim Teleskop astronomiczny firmy Sky-Watcher znany pod nazwą Synta 10”. Dzięki szczodrości Centrum Kultury oraz Firmy Uniwersał z Żywca teleskop ten stanie się pierwszym wyposażeniem astronomicznym wchodzącym na jego wyposażenie. W przyszłości teleskop ten zostanie rozbudowany o kolejne wyposażenie pozwalające zwiększyć jego funkcjonalność i możliwości wykorzystania do prowadzenia obserwacji Wszechświata oraz prowadzenia badań jego przestrzeni.

Tymczasem dzięki niemu będziemy mogli prowadzić w naszym zespole obserwacje wizualne i częściowo astro fotograficzne. Przed większością zespołu stoi ogrom zadań związany z opanowaniem sztuki obserwacji astronomicznych. W tym również tych opartych o teleskopy astronomiczne. Dlaczego wybór padł właśnie na ten typ teleskopu? Ponieważ jest to ceniona konstrukcjia wśród wszystkich miłośników astronomii.

---

Krótko więc kilka słów o niej. Teleskop Sky-Watcher (Synta) SKDOB 10' PYREX, bo taka jest jego pełna nazwa jest wspaniałą konstrukcją.

W stosunku do mniejszego 8 calowego odpowiednika model 10 calowy to nie tylko 2 cale przyrostu wielkości zwierciadła. To przede wszystkim 57% pola powierzchni zwierciadła więcej, a co za tym idzie o tyle więcej światła wpadającego do teleskopu. Wbrew pozorom model 10 calowy nie odbiega bardzo rozmiarami od swojego 8 calowego odpowiednika. W długości teleskop rośnie zaledwie o 1 cm, a w szerokości o 5 cm. Większy jest nieco montaż.

Sky-Watcher Dob 10” idealnie nadaje się do obserwacji obiektów mgławicowych oraz wszelkich gromad otwartych, kulistych i szeregu przepięknych galaktyk. Zastosowanie dodatkowych filtrów w szczególności filtra mgławicowego UHC-S umożliwi nam dodatkowe polepszenie jakości obrazu mgławic w szczególności w miejscach zaświetlonych sztucznym światłem. W przypadku tego modelu można pokusić się również o zastosowanie filtra O-III, który wycina większość gwiazd tła i ukazuje nam strukturę mgławic gazowo-pyłowych takich jak M42, „Ameryka Północna”, czy „Veil” w Łabędziu. Mgławice w tym teleskopie prezentować się będą szczególnie pięknie i bardzo kontrastowo.

Należy pamiętać, że w zasięgu teleskopu są również wszystkie planety Układu Słonecznego, ale co więcej nawet ich niektóre księżyce.

Teleskop również doskonale sprawuje się przy obserwacjach naszego naturalnego satelity, choć tutaj ze względu na ilość wpadającego światła przy większej fazie warto użyć filtra Księżycowego, najlepiej neutralnie szarego niezmieniającego barw. W przypadku obserwacji Słońca teleskop musi zostać wyposażony w filtr słoneczny (filtr Baader ND 5.0) z odpowiednim mocowaniem (Mocowanie do filtra słonecznego 250).

Duże, nieco ponad 25 centymetrowe zwierciadło zbiera ponad 1300 razy więcej światła niż ludzkie oko.

Zwierciadło wykonano ze szkła typu Pyrex, czyli szkła borowo-krzemowego składającego się z 8% tlenku boru i 85% tlenku krzemu. To właśnie domieszka tlenku boru powoduje, że zwierciadło jest nieco lżejsze - poprzez mniejszą gęstość - i co najważniejsze szybciej się schładza. Zastosowanie tego typu szkła nie wpływa na jakość obrazu w stosunku do zwierciadeł wykonanych z tradycyjnego szkła.

Oczywiście, choć rozmiar zwierciadła jest ważny, teleskop również bardzo dobrze zaprojektowano i doposażono. Ogniskowa 1200 mm, dająca światłosiłę f/4,72, doskonały 2 calowy wyciąg Cryford’a z redukcją na 1,25', duży szukacz 9x50, dwa okulary typu Plössl 10 i 25 mm i intuicyjnie prosty montaż azymutalny typu Dobson. Wyciąg posiada gwint T-2 umożliwiający podpięcie aparatu fotograficznego umożliwiając nam fotografowanie jasnych obiektów, a po wyposażeniu go w montaż paralaktyczny z mechanicznym prowadzeniem dowolnych innych.

Wyposażenie teleskopu warto uzupełnić o dodatkowe okulary. Jeden okular o krótszej ogniskowej ok. 5 mm, do obserwacji planet oraz jeden szerokokątny dwu calowy ok. 30 mm z dużym polem widzenia umożliwiający dokonywanie przeglądu nieba.

Montaż typu Dobson to najprostszy i zarazem najtańszy typ montażu teleskopu, który bardzo dobrze sprawdza się przy obserwacjach wizualnych. W zasadzie każdy większy teleskop Newtona umieszcza się na tego typu montażach. Sterownie montażem odbywa się poprzez fizyczne przesuwanie go w dwóch osiach, osi horyzontalnej poprzez dwie połączone ze sobą śrubą i specjalną podkładką płyty oraz w osi pionowej w miejscu mocowania tuby do montażu.

Teleskop ten składa się z tuby optycznej o rozmiarach 113x28 cm i wadze 12,5 kg oraz z montażu azymulanego o wadze 12,5 kg.

Dane techniczne:
-układ optyczny: Newton (reflektor)
-średnica zwierciadła: 254 mm
-długość ogniskowej: 1200 mm
-światłosiła: f/4,7
-montaż: Dobsona, azymutalny
-wyciąg Craforda 2' z redukcją na 1,25'
-waga tuby optycznej: 12,5 kg
-waga montażu: 12,5 kg
-długość i szerokość tuby optycznej: 113 cm / 28 cm
Wyposażenie: -szukacz: 9x50
okulary:
-Super Plössl 25 mm, powiększenie: 48 razy, pole widzenia: 63’
-Super Plössl 10 mm, powiększenie: 120 razy, pole widzenia: 25’

W perspektywie wyposażony teleskop zostanie w wysokiej klasy montaż paralaktyczny z systemem elektronicznego prowadzenia za ruchem sfery niebieskiej i niektórych obiektów na niebie – Księżyc, komety itp. To spory wydatek ,więc całe przedsięwzięcie jest podzielone na etapy realizacji. Niemniej jednak, teleskop jest już w pełni funkcjonalny i pozwoli na prowadzenie badań i obserwacji.