Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Nasze Słońce znowu plami. Chodzi oczywiście o palmy na jego tarczy. Związane to jest z aktywnością magnetyczną. Strumienie pola magnetycznego wynurzając się nad powierzchnię gwiazdy tworzą lokalne obniżenia temperatury. Choć nadal jest ona w tych miejscach bardzo wysoka, to jednak w porównaniu do otaczającej powierzchni na tyle niska, że widzimy ją jako ciemne miejsce na tarczy słonecznej
Plama pojawiła się na brzegu jego tarczy i poprzez obserwację jej podaży w polu obserwacji możemy śledzić proces rotacji Słońca i zmiany zachodzące w samej plamie. Twór ten nie jest trwały obiektem w atmosferze gwiazdowej. Czasami powstają nowe plamy, a czasami obserwujemy zanik tej obserwowanej. Wszystko zależy od stanu aktywności słonecznej.
Obecna plama przemieszcza się po powierzchni pola obserwacyjnego. Może to być ta sama plama, którą obserwowaliśmy nim zniknęła a za brzegiem tarczy w wyniku rotacji gwiazdy. Atmosfera Słońca nie rotuje jednakowo na wszystkich szerokościach heliograficznych. Im bliżej równika tym rotacja jest szybsza - 25d9h7min13s. Przy biegunach do pełnego obrotu dochodzi w ciągu 31d19h12min. Ta różnica prędkości rotacji powoduje wiele ciekawych zjawisk również w polu magnetycznym gwiazdy. Przy powierzchni nie jest ono jednorodne. Dochodzi do nawijania linii pola magnetycznego na sferę i silne skręcenie i zwijanie linii sił. Skutkuje to wieloma fantastycznymi widowiskowymi zjawiskami. Niektóre z nich mogą być dla życia na Ziemi niebezpieczne.
Na zdjęciach zaobserwujemy również rozjaśnienia, włókna - z lewe strony plamy - to pochodnie i rozbłyski słoneczne. Do obserwacji Słońca konieczny jest przynajmniej filtr Mylarowy o gęstości 5. Do obserwacji szczegółów tarczy można wykorzystać wiele dostępnych filtrów znacznie poprawiających możliwość dostrzeżenia drobnych struktur.
Ale najważniejsze to ochrona wzroku obserwatora. Nawet krótkotrwała obserwacja przez najprostszy układ optyczny bez ochrony wzroku doprowadzi do trwałego uszkodzenia naszych narządów widzenia. Należny o tym pamiętać bezwzględnie w czasie obserwacji.