Radioastronomia stoi otworem przed nami. Możemy już dzisiaj brać udział w projektach, dzięki którym mamy możliwość pracy na radioteleskopach. Dla celów edukacyjnych działa już radioteleskop a w zanadrzu jest projekt sieci radioteleskopów z czego jeden będzie działał w Polsce. Jak to jest możliwe?
Obecnie SALSA-Onsala („Such A Lovely Small Antenna”) jest radioteleskopem o średnicy 2,3 metra skonstruowanym w szwedzkim obserwatorium Onsala Space Observatory w celu wprowadzenia uczniów, studentów i nauczycieli w zagadnienia radioastronomii. Czuły odbiornik umożliwia szybką detekcję linii o długości 21 cm emitowanej przez atomowy wodór, dzięki czemu można zbadać wielkoskalowy rozkład wodoru w naszej Galaktyce – Drodze Mlecznej. Radioteleskop może być sterowany przez Internet. W niniejszym opracowaniu przedstawiamy niektóre cechy Drogi Mlecznej, poczynając od opisu układu współrzędnych galaktycznych i geometrii obracającego się dysku. Wyjaśniamy, w jaki sposób pomiary spektralne można wykorzystać do uzyskania informacji na temat kinematyki i rozkładu gazu w Drodze Mlecznej. Opisujemy także sposób sterowania radioteleskopem przez Internet. Na zakończenie prezentujemy metody analizowania zebranych danych.
A w kolejnym projekcie …
Rozpoczynamy radioastronomiczny projekt edukacyjny „Radiowe obserwacje Drogi Mlecznej” (ang. „Connecting classrooms to the Milky Way”). Jest to projekt 11 europejskich instytucji naukowo dydaktycznych, współfinansowany przez grant Comenius Multilateral.
Po raz pierwszy w Europie tworzona jest sieć szkolnych radioteleskopów, które umożliwią uczniom szkół europejskich na przeprowadzanie własnych obserwacji naszej Galaktyki na falach radiowych!
Jeden z radioteleskopów o średnicy 3m stanie w Polsce i będzie sterowalny przez Internet. Uczniowie będą zatem mogli przeprowadzać obserwacje wodoru neutralnego w Galaktyce z ławy szkolnej, na żywo!
Poprzez własne obserwacje będą odkrywać budowę naszej Galaktyki, jej rotację oraz obecność w niej ciemnej materii! Zobaczą też jak wygląda nasze kosmiczne lokum, nasze miejsce wśród gwiazd. Poznają pasjonującą historię odkryć radioastronomicznych i budowę radioteleskopów. Dowiedzą się dlaczego nie widzimy fal radiowych, jak powstaje promieniowanie wodoru neutralnego i dlaczego na fali radiowej 21cm poszukuje się obcych cywilizacji.
'Radiowe obserwacje Drogi Mlecznej' (ze szkolnej ławy) to międzynarodowy projekt dydaktyczny (ang. Connecting classrooms to the Milky Way). Jest on finansowany przez grant europejski Comenius Multilateral oraz 11 instytucji naukowych i dydaktycznych w Europie. Projekt jest dwuletni i zostanie zakończony pod koniec 2012 roku.
W ramach projektu zostanie zakupionych 5 radioteleskopów o średnicy 3m. Zostaną one zainstalowane w Polsce, Francji, Rumunii, Hiszpanii i Portugalii. Radioteleskopami będzie można sterować za pomocą Internetu z dowolnego miejsca na świecie.
- Po raz pierwszy w Europie zostanie utworzona sieć szkolnych radioteleskopów, które umożliwią uczniom szkół europejskich na przeprowadzanie własnych obserwacji naszej Galaktyki na falach radiowych
- Uczniowie będą mogli przeprowadzać obserwacje wodoru neutralnego w Galaktyce z ławy szkolnej, na żywo!
- Poprzez własne obserwacje uczniowie będą odkrywać budowę naszej Galaktyki, jej rotację oraz ciemną materię!
- Przekazane zostaną treści edukacyjne dotyczące dziedziny radioastronomii oraz pokazane zostaną sposoby prowadzenia badań naukowych.
Korzyści
- Szerokie upowszechnianie nauki wśród młodzieży w atrakcyjnej formie, podkreślenie roli nauk ścisłych i większe dla nich zrozumienie
- Uzyskanie profesjonalnych materiałów dydaktycznych (przygotowanych przez naukowców i nauczycieli) i ich sfinansowanie w ramach grantu
- Unowocześnienie procesu dydaktycznego w szkołach europejskich
- Wspieranie jakości i wymiaru europejskiego kształcenia nauczycieli
- Pokaz współczesnej technologii informatycznej: sterowanie komputerowe urządzeniami na odległość poprzez Internet, transfer danych i informacji w sieci, wykorzystanie przeglądarki i programów java, wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do obliczeń i wykresów
- Dotarcie do zdolnej młodzieży zainteresowanej nauką i stymulowanie ich pasji
Dla kogo?
Projekt jest głównie kierowany do nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Dostarczymy im materiały edukacyjne i instrukcje do przeprowadzenia przez uczniów pod ich okiem własnych obserwacji naszej Galaktyki!
Wybierzemy 3-4 zmotywowanych nauczycieli-trenerów, którzy pojadą do Portugalii na specjalne szkolenie, a następnie przeprowadzą ćwiczenia obserwacyjne Drogi Mlecznej na swoich lekcjach lub kółkach zainteresowań i pomogą nam zachęcić innych nauczycieli do wzięcia udziału w programie.
Projekt jest też kierowany do miłośników astronomii, którzy obserwacje mogą przeprowadzić w ramach działalności obserwatoriów miłośniczych czy planetariów.
Dzięki działalności Sekcji Astronomicznej będzie można wziąć udział w projekcie. Już niedługo zaczniemy pierwsze zajęcia. Praca jest zdalna, a my mamy łącze do Internetu, nic nie stoi wiec na przeszkodzie, by pracować w dzień i w nocy. To jest zaleta radioastronomii. Poza tym ten dział nauki ma jedną zaletę. Daje więcej nagród Nobla niż jakakolwiek inna dziedzina astronomii.
Przeczytaj więcej:
