Czy wreszcie nasze słońce się obudziło? To bardzo dobre pytanie. Nie ma żadnej gwarancji na stabilność wzrostu tej aktywności, ale najważniejsze, że pojawiły się licz nisze grupy plam i nie tylko mamy okazję obserwować więcej zjawisk, ale rodzi się nadzieja, na silniejsze oddziaływanie z promieniowaniem kosmicznym. Dzięki temu wróci pogoda na jaką czekamy od dawna, pełno słońca i ciepła, a znacznie mniej chmur. To właśnie większość tych chmur generowana jest przez wysokoenergetyczne elektrony i jony z promieniowania kosmicznego. Mało z nich opadów, ale za to odbijają one sporo światła, przez co narasta ochłodzenie.
W zasadzie nie powinno to szybko wywołać drastycznego ochłodzenia. Ale może nie do końca tak musi być. O pewnych zjawiskach mamy zbyt małą wiedzę. Cieszy jednak nas bardzo, że na naszej gwieździe dzieję się coś ciekawego, jak na ostatnie czasy. Nie jest to jeszcze zawrotna liczba plam i zjawisk, ale jest na pewno lepiej. Liczne plamy wskazują na rozwijającą się aktywność magnetyczną. Z tą aktywnością związane są liczne inne zjawiska niż tylko same plamy. Mamy więc nadzieję, że będziemy mieli możliwość je obserwować.
Pamiętajmy, że gwałtowność tych zjawisk i towarzysząca im ogromna energia nie zawsze jest dla nas dobra i bezpieczna. Ale mając takie zaplecze w postaci licznych satelitów i obserwatoriów naziemnych możemy być spokojni co do ciągłości obserwacji. SA one już na tyle szczegółowe, że dają coraz szerszy obraz tego co się dzieje 1,5 mln km od Ziemi.
Pogoda słoneczna jest dla mieszkańców Ziemi bardzo ważna w dobie tak silenie rozwiniętej technologii. Awarie wywołane rozbłyskami słonecznymi są dla niej bardzo niebezpieczne, dlatego warto wiedzieć o nich dostatecznie wcześniej. W okolicach dużych plam pojawiły się liczne małe, dochodzi przy tym do częstego ich łączenia się ze sobą – zlewania – i powstawania nowych. SA to obszary bardzo aktywne. Ich obecność na stronie widocznej z Ziemi powoduje, że wyrzuty materii i rozbłyski skierowane są w kierunku naszego globu.
Tak rozpędzona materia z prędkością 150mln km/h pędzić będzie w naszym kierunku. Cała nadzieja ochrony jest w tedy w polu magnetycznym Ziemi. To ono jest w stanie nas chronić w od zgubnego działania promieniowania wysokoenergetycznego. Możemy wtedy obserwować na Ziemi liczne i intensywne zorze polarne. W naszych szerokościach geograficznych SA one widoczne w zasadzie tylko na północy i to w rejonach najdalej na nią wysuniętych. W czasie dużej aktywności, może jednak być widać ją nawet w centralnych częściach kraju.
Choć są to bardzo piękne zjawiska świadczą one o niebezpiecznie gwałtownych i wysokoenergetycznych zjawiskach na powierzchni Słońca. Aby jednak mówić o stałym wzroście aktywności trzeba nieco poczekać. Przekonamy się jak trwałe są te procesy plamo twórcze. Plamy powinny się utrzymywać w grupach nawet przez kolejne obroty Słońca. Porównując to co widzimy teraz z tym co obserwują sondy SOHO i Stereo oraz ZDO będziemy mieli pełen Obrach wspaniałych wydarzeń słonecznych. To dobra nowina dla śpiochów. Będą mieli co robić w dzień, a w nocy będą mogli spokojnie spać, no chyba, że zatrzyma ich przepiękna Zorza.
Obserwacje słońca to wspaniały temat na prace konkursowe. Pamiętajmy jednak, że obserwacje należy prowadzić w bezpieczny sposób. Za taki uznaje się stosowanie klina Herschela, folii MYLAR oraz filtrów Halfa czy CaKline. W żadnym wypadku nie wolno obserwować tarczy Słońca prze lornetkę czy teleskop patrząc bezpośrednio bez zabezpieczeń na tarczę. Rzutowanie obrazu na ekrany tez należy uznać za mało wystarczające zabezpieczenie. Prowadzi to do przegrzania układu optycznego, co może odprowadzić do jego uszkodzenia, szczególnie okularów i ich plastikowych opraw. Miejscowe przegrzanie soczewek może spowodować ich pękniecie i zniszczenie uprzędzenia. Wspaniale do obserwacji słońca nadają specjalne teleskopy słoneczne SolarMax, Corronado czy Lint. To dedykowany sprzęt do takich celów, dający najlepsze rezultaty.
Magnetogram Słońca z 7 marca 2011r.
Obraz Słońca w świetle λ = 1700Å
Obraz Słońca w świetle λ = 4500Å
Zamieszczone zdjęcia pochodzą z Polskiego Obserwatorium Słońca w Opolu - Solaris. Skonstruowane i wybudowane przez Firmę Uniwersał z Żywca znajduję się stale pod ich opieką. Dzięki temu obserwatorium wszyscy pasjonaci nieba mają stały wgląd w to co dzieje się na Słońcu w każdy pogodny dzień. Pozostałe obrazy pochodzą z Solar Data Analysis Center at NASA Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Maryland USA.
Przeczytaj więcej: