Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Planety wśród dwóch słońc stały się faktem - odkrył je KeplerDzięki kosmicznemu teleskopowi Kepler udało się odkryć planetę pozasłoneczną, którą obiega nie jedną, ale dwie gwiazdy. O obiekcie, którego istnienie astronomowie przewidywali już wcześniej, a który udało się właśnie potwierdzić, donosi najnowsze wydanie czasopisma "Science".
Kepler-16b jest planetą o wielkości podobnej do Saturna i gazowo-skalistej budowie. Ciało okrąża układ podwójny gwiazd w ciągu 229 dni. Oba słońca w tym systemie są mniejsze od naszej dziennej gwiazdy - większy z obiektów ma 0,69 masy Słońca, a drugi tylko 0,2. Układ jest oddalony od Ziemi o 200 lat świetlnych.
W większości relacji nowoodkryta planeta porównywana jest do fikcyjnego globu o nazwie Tatooine, który pojawił w czwartej części "Gwiezdnych Wojen" - filmie pt. "Nowa nadzieje" z 1977 roku. W jednej ze scen główny bohater, Luke Skywalker obserwuje na niej podwójny zachód słońca - podobny do tego, który mogliby oglądać mieszkańcy Kepler-16b, gdyby na tym obiekcie panowały odpowiednie dla rozwoju życia warunki.
Od tytułu powieści Lema nazwę wziął polski projekt astronomiczny, którego celem jest poszukiwanie planet pozasłonecznych obiegających właśnie gwiazdy podwójne. Jego szef, prof. Maciej Konacki z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN, wziął dzisiaj udział w specjalnym panelu, który po ogłoszeniu odkrycia został zorganizowany na konferencji "Extreme Solar Systems II". Spotkanie odbywa się właśnie w Jackson Lake Lodge, w amerykańskim parku narodowym Grand Teton.
NASA's Kepler mission has discovered a world where two suns set over the horizon instead of just one. The planet, called Kepler-16b, is the most "Tatooine-like" planet yet found in our galaxy and is depicted here in this artist's concept with its two stars. Tatooine is the name of Luke Skywalker's home world in the science fiction movie Star Wars. In this case, the planet it not thought to be habitable. It is a cold world, with a gaseous surface, but like Tatooine, it circles two stars. The largest of the two stars, a K dwarf, is about 69 percent the mass of our sun, and the smallest, a red dwarf, is about 20 percent the sun's mass.
Most of what we know about the size of stars comes from pairs of stars that are oriented toward Earth in such a way that they are seen to eclipse each other. These star pairs are called eclipsing binaries. In addition, virtually all that we know about the size of planets around other stars comes from their transits across their stars. The Kepler-16 system combines the best of both worlds with planetary transits across an eclipsing binary system. This makes Kepler-16b one of the best-measured planets outside our solar system.
Kepler-16 orbits a slowly rotating K-dwarf that is, nevertheless, very active with numerous star spots. Its other parent star is a small red dwarf. The planetary orbital plane is aligned within half a degree of the stellar binary orbital plane. All these features combine to make Kepler-16 of major interest to studies of planet formation as well as astrophysics.
Credit: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt
"W projekcie Solaris chcemy wykrywać i charakteryzować podobne ciała wokół dużej próbki gwiazd podwójnych, i to przy pomocy dwóch różnych technik. Dzięki odkryciu Keplera nasza praca bardzo zyskuje na znaczeniu". Zespół Solaris buduje obecnie sieć teleskopów na półkuli południowej, dzięki którym będzie mógł poszukiwać planet podobnych do "Tatooine" znalezionej przez Keplera. "To będzie największy na świecie projekt poświęcony planetom okołopodwójnym" - podkreślił Konacki.
W ramach konferencji "Extreme Solar Systems II", która odbywa się właśnie w Jackson Lake Lodge, w amerykańskim parku narodowym Grand Teton, zorganizowano panel, podczas którego astronomowie zajmujący się poszukiwaniem egzoplanet skomentowali odkryci przez kosmiczny teleskop Kepler planety okołopodwójnej.
Zaprezentowane dzisiaj odkrycie potwierdza wcześniejsze przypuszczenia naukowców oraz otwiera kolejną ciekawą gałąź astronomii związaną z bardzo już "modnym" poszukiwaniem egzoplanet. Astrofizycy pracujący w amerykańskiej Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) zapowiedzieli już, że poza układem Kepler-16, w danych pochodzących z misji kosmicznego obserwatorium znajduje się co najmniej kilkanaście układów podwójnych gwiazd, będących kandydatami na systemy planetarne.