Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Kosmiczny Teleskop Jamesa WebbaPrzyszłość Kosmicznego Teleskopu Webb'a, który ma zastąpić wysłużonego już Hubble'a, stoi pod znakiem zapytania, ponieważ projekt przekracza 6 miliardów dolarów. Przypomnijmy, że początkowe koszty Hubble'a szacowane były na miliony dolarów. Całkowity koszt okazał wielokrotnie wyższy, wydatki USA oszacowano na około 4,5 do 6 mld dolarów, europejskie na 593 miliony euro (dane na rok 1999). Czy te koszty były uzasadnione? Z perspektywy czasu możemy powiedzieć, że tak. Choć realizacja projektu nie jest wzorcem do naśladowania. Wiemy jednak, że Hubble wymaga wymiany na technologię nowej generacji, gdyż niedługo nie będziemy w stanie eksploatować teleskopu, a jego konserwacja jest już nie możliwa z racji emerytury promów kosmicznych.
Ogólnoświatowy kryzys zmusza największe gospodarki do cięć, co nie uchroniło ani NASA ani tego projektu przed takimi konsekwencjami.
Choć realizacja projektu budowy Teleskopu Hubble'a budziła przez szereg lat wiele kontrowersji, jego realizacja przyniosła wstyd NASA, to w końcowym efekcie uzyskaliśmy więcej sukcesów niż porażek, a same porażki przekształciły się w technologiczny i organizacyjny sukces. Ale punkt widzenia zależy od punku patrzenia. Konstrukcja Hubble'a jest niezwykła, a jego budowa była wyjątkowa nie tylko jak na czasy jego powstania, ale nawet dzisiaj pozostaje wyjątkowa. Naprawy, konserwacje i przebudowy to sukcesy technologiczne i inżynierskie.
Największym jednak sukcesem projektu jest jego efekt dla nauki, dla naszej wiedzy. Do kanonu naszego postrzegania kosmosu weszły obrazy z tego teleskopu. Postęp w zakresie badania Wszechświata do konał niesamowitego marszu na przód niemożliwego do wykonania w żaden innych sposób. Pomimo nowoczesnych technologi obserwacji naziemnych, nadal astronomia potrzebuje Hubble'a w badaniach kosmosu.
Ale ... No właśnie powstało wielkie ale, które znacząco zahamowało rozwój obserwacji z pokładu planowane i realizowanego już projektu Teleskopu Webba. Jeden ze znanych inżynierów zajmujący się realizacją projektów na potrzeby astronomii powiedział niedawno, że najtrudniejszym zagadnieniem w jego pracy jest zrealizowanie oczekiwań astronomów mieszcząc się w ich zawsze niedostatecznych budżetach. I coś w tym musi być.
W sieci toczy się walka o uratowanie Projektu Teleskopu Jamesa Webba.
Innowacyjność tego typu projektów nie pozwala na określenie dostatecznie dokładnie kosztów ich realizacji. Jest w nich bowiem wiele nowych rozwiązaniach technicznych, które muszą powstać na potrzeby tylko tego projektu. trzeba je po prostu stworzyć, wymyślić i skonstruować, a na koniec wykonać. Pozostaje jeszcze wyniesienie takiego teleskopu na miejsce gdzie będzie pracował.
Jest to trochę jak prowadzenie wojny. Na początku wydaje się nam, że wystarczy miesiąc lub rok na osiągniecie celu, a w końcu okazuje, się, że walka trwa i trwa jakby bez końca. Różnic jest jednak zasadnicza. Tu nie giną ludzie, nie zabuja się kultury, nie niszczy się największych dóbr ludzkości, a wręcz przeciwnie, tworzy się nowe. Nam jednak bardziej wydaje się zasadne prowadzenie wojny za wielokrotną wartość takich projektów, niż finansowanie rozwoju ludzkości.
W dobie powszechnej informacji, nie ma miejsca na ukrywanie osiągnięć i strat wynikających z działania ludzi, naszych rządów .... Doświadczenie pokazuje, że inwestowanie w naukę zwraca nam się wielokrotnie, gdy pieniądze włożone w wojnę przynoszą same straty i nie dają nikomu - ani zwycięzcom, ani pokonanym - żadnych korzyści.
Astronomowie i pasjonaci nieba mają nadzieję, że problemy finansowania nowego orbitalnego teleskopu to tylko przejściowe problemy. Tak jak przejściowym problemem ma być kryzys światowy. Podejmowane są działania mające na celu wspieranie starań o jego realizację.
Przyszłość Kosmicznego Teleskopu Webb'a, który ma zastąpić wysłużonego już Hubble'a, stoi pod znakiem zapytania, ponieważ projekt przekracza 6 miliardów dolarów. Przypomnijmy, że początkowe koszty Hubble'a szacowane były na miliony dolarów. Całkowity koszt okazał wielokrotnie wyższy, wydatki USA oszacowano na około 4,5 do 6 mld dolarów, europejskie na 593 miliony euro (dane na rok 1999). Czy te koszty były uzasadnione? Z perspektywy czasu możemy powiedzieć, że tak. Choć realizacja projektu nie jest wzorcem do naśladowania. Wiemy jednak, że Hubble wymaga wymiany na technologię nowej generacji, gdyż niedługo nie będziemy w stanie eksploatować teleskopu, a jego konserwacja jest już nie możliwa z racji emerytury promów kosmicznych.
