Orion jest gwiazdozbiorem pomiarowym w projekcie Globe at NightAż 366 dni dla astronomii, to hasło projektu
Globe at Night na rok 2012. Tym razem cztery razy w ciągu roku możemy uczestniczyć w badaniu zanieczyszczenia sztucznym światłem nocnego nieba gwiaździstego.
W ramach przypomnienia i uzupełnienia dla nowicjuszy kilka słów o celu tej akcji. Po pierwsze, obserwacje dają możliwość oceny zmian zanieczyszczenia sztucznym światłem nocnego nieba. Potrzeba do tego celu wielu niezależnych pomiarów i ocen. Po drugie, każdy z nas ma możliwość uczestniczenia w prawdziwie naukowym projekcie badawczym. Po trzecie, rozbudzamy zainteresowanie kosmosem w naszym środowisku i wcale nie trzeba być niebywały pasjonatom astronomii by wziąć w nim udział. Tym sposobem poznajemy konstelacje na nocnym niebie oraz wiadomości pokrewne w zależności od naszego zaangażowania. Można poznać historię gwiazdozbiorów czy sposoby mierzenia jasności gwiazd. Dzięki naszemu uczestnictwu poznamy i rozpowszechnimy wiedzę o ochronie: przyrody, naszego środowiska oraz zdrowia i bezpieczeństwa ludzi związanego ze stanem nocnego oświetlenia naszych miast i miejscowości. Każdy z nas może przyczynić się do ochrony nocnego nieba gasząc niepotrzebne w danej chwili lampy na podwórzu.
Pierwszy etap rozpocznie się
14-23 stycznia. A kolejne to
12-21 lutego,
13-22 marca i
11-20 kwietnia. Na stronie projektu znajdują się już materiały do przygotowania się w grupie rodzinnej, znajomych czy uczniów z nauczycielem do obserwacji Oriona w rejonie Polski i części Europy. Inne gwiazdozbiory do obserwacji to: Kruk dla szerokości poniżej 34 stopnia na południe oraz Lew. W czasie składania raportu z obserwacji będziemy w formularzu wybierali właściwy gwiazdozbiór z listy.
Do oceny stanu nieba należy wykorzystać przynajmniej część instrukcji zawierającą widoczność gwiazd w danej konstelacji – tzw. zasięg gwiazdowy (
LP – ligh pollution). Porównując rysunki w instrukcji z tym co widzimy określimy jak słabe gwiazdy jesteśmy w stanie z danego miejsca zobaczyć. Im słabsze gwiazdy zobaczymy, tym zanieczyszczenie sztucznym światłem jest mniejsze. Czyli stan nieba jest tym lepszy im więcej widać gwiazd.
Zanieczyszczanie nieba stwarza problem przy obserwacjach astronomicznych. Nie daje się go ominąć w żaden inny sposób, jak tylko redukując złe oświetlenie. Na świecie jest wiele obserwatoriów profesjonalnych, które z tego powodu nie mogą już prowadzić badań kosmosu, gdyż rozwój urbanistyczny nasilił w ich okolicach zanieczyszczenie nieba sztucznym światłem. Jest też wiele miast, gdzie mieszkańcy w ogóle nie widzą nocą gwiazd od wielu lat. Uniemożliwia im to ogromna ilość światła lamp, których blask jest rozpraszany na cząsteczkach powietrza, tworząc świetlistą mgłę jaśniejszą do najjaśniejszych gwiazd.
Nie jest to jedyny problem związany z
Light pollution. Zanieczyszczenie tego typu niesie zagrożenie dla flory i fauny naszego naturalnego środowiska. Wpływając na okresy wegetacji roślin czy czas żerowania zwierzą generuje zmiany, których przyczyną jesteśmy my sami – a dokładnie nasze złe myślenie jest tego przyczyną.
Czy ktokolwiek świeci na swoim podwórku światło tylko po to, by się świeciło ono całymi nocami nikomu nie służąc? Nie, bo to kosztuje. I choć badania wykazują, że ograniczenie zanieczyszczenia światłem przynosi: korzyści materialne, znaczne ograniczenie wandalizmu chuliganów, czy też korzystnie wpływa na wypoczynek i komfort życia ludzi, to nadal jest problem z naszą świadomością w tym zakresie. Każdy z nas musi się zagłębić w te zagadnienia na tyle by je zrozumieć, a wtedy daje to same korzyści. Warto przekonywać do tego instytucje decydujące o kształcie stosowanych rozwiązań. Jest to tylko z korzyścią dla nas samych.
Jeszcze 30 lat temu w przeciętnym mieście mogliśmy wyjść na podwórko i oglądać rozgwieżdżone niebo. Dzisiaj każdy musi wyjechać często daleko za miasto, by zobaczyć drogę do gwiazd. Jedni doznają tam poetyckiego natchnienia inni pragnienia poznania wszystkich tajemnic Wszechświata. Z roku na rok coraz trudniej jest tego dokonać, bo coraz dalej przychodzi nam wyjeżdżać. A w środku nocy po oświetlonych lampami ulicach spaceruje tylko wiatr. Ale może po prostu coraz trudniej nam to zrozumieć?
Zaproszenie
Aby wziąć udział w tych badaniach można skorzystać jak zawsze z pomocy naszej Sekcji Astronomicznej. W tym celu zapraszamy na spotkanie w sobotę 14 stycznia 2012 roku o godzinie 17:00 do Sali 061 Żagańskiego Pałacu Książęcego. Zapoznamy wszystkich z zasadami prowadzenia tego badania. Zapraszamy osoby indywidualne, grupy, nauczycieli i uczniów, którzy chcą się do tych obserwacji przygotować. Warsztaty Globe at Night odbędą się bez względu na pogodę. A jeśli ta dopisze spotkanie zakończymy ćwiczeniami terenowymi. W ramach nich poznacie gwiazdozbiór Oriona, na bazie którego prowadzona jest obserwacja, sposób opracowania danych oraz technikę składania raportu przez Internet. Przekonacie się, jak proste jest to zadanie i jak wiele daje satysfakcji. O waszych wynikach dowie się cały świat.
Takie niebo należy się każdemu
Przeczytaj więcej: