Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Wenus opracowana przez członków Sekcji na zajęciach w dniu 19 maja 2012Przygotowania trwają pełną parą. Do przygotowania jest jeszcze całe mnóstwo rzeczy. Pod hasłem przygotowań do VT2012 odbyły się zajęcia Sekcji Astronomicznej w sobotę – jak co każdy tydzień. Przygotowywania muszą być zakończone na czas i wszystko musi być dopięte na ostatni guzik, bo poprawki nie będzie przez ponad 100 lat. Dlatego każdy zgodnie ze swoimi zdolnościami zaprzęga się sam w przygotowania. Z racji braku projektów pomiarów AU w naszym kraju zdecydowaliśmy się na wyznaczenie jej za pomocą własnych obserwacji. Zastosujemy tu opracowaną przez IMCCE metodę wyznaczenia paralaksy Słońca z jednej obserwacji. Jak widać przychodzi poznać wraz z tranzytem wiele nowych wiadomości. Ale jest to wspaniała przygoda, bo jak wiele odkryć i obserwacje Tranzytu Wenus mają niezwykłą historię. Jest to też okazja do wykonania pomiarów astronomicznych.
Metoda takiego wyznaczania AU jest przyjęta przez nas do badania w czasie tranzytu Wenus 6 czerwca 2012Niestety metoda ta w takim zastosowaniu jest niezbyt dokładna. Ale zdając sobie sprawę z tego, że nie można mieć wszystkiego decydujemy się na nią świadomie. Naszym zadaniem będzie wykonanie jak najlepszych zdjęć w czasie tranzytu Wenus. Gdy będzie ona na tle tarczy Słońca. Problemów będzie do pokonania co nie miara. Przede wszystkim musimy odczekać jak tylko się uda by słońce wzeszło dostatecznie wysoko i pomiar nie był obarczony błędem objawiającym się zdeformowaniem kształtu w wyniku zjawiska w atmosferze. Wszyscy je dobrze znamy, gdy przy zachodzie Słońca tarcza jego ulega zdeformowaniu do kształtu owalu. My mamy wyznaczyć odległości środków tarcz Słońca i planety. Z tego pomiaru metodami matematycznymi wyznaczymy Paralaksę Słońca i AU.
Do tego musimy znać niezwykle dokładnie czas zdjęcia z dokładnością co najmniej do 1s. to już jest łatwiejsze do opanowania. Dalsza praca to precyzyjne pomiary i bezbłędne obliczenia. Aby te drugie nie przysparzały nam problemów zaprzęgamy do pracy komputer. Karol, jako specjalista od programów zajmie się przygotowanie algorytmu na komputerze, by można go było stosować w naszych badaniach.
Zaleta tego projektu jest taka, że wszyscy dowiedzą się jak dochodzi się od pomiarów astronomicznych do wyników badania. W tym przypadku poznamy najważniejszą wielkość w astronomii. Pozwoliła ona bowiem na poznanie skali odległości w kosmosie, przynajmniej tym lokalnym, w wartościach znanym ludziom. By to dobrze zrozumieć warto zapoznać się z materiałami na stronie VT2012. Są one bardzo ciekawie opracowane i niezwykle wartościowe. Znajdziemy tam wszystko co potrzebuje amator do obserwacji i badania tranzyty w tym roku. Opisanie wydarzeń historycznych z tym związanych to wspaniała lektura nie tylko dla pasjonaty astronomii, ale dla każdego ciekawego świata człowieka. Pokazuje to bowiem jak wiele ludzie czynili wysiłku by poznać to co nieznane.
Mariusz Rudziński i jego Saturn wykonany w dniu 17 maja 2012r.Przy okazji naszego spotkania zaprezentowaliśmy osiągnięcia naszego kolegi Mariusza Rudzińskiego. Po podszkoleniu się na zjeździe miłośników astronomii w Zatomiu kunszt jego pracy, który i tak był pełen podziwu dla nas wszystkich, jeszcze bardziej rozdziawia nasze usta. Często wydaje się nam, gdy oglądamy zdjęcia w Internecie, że to jest gdzieś daleko od nas i nie jest związane z nami. Tym razem jest inaczej. Członkowie Sekcji znają osobiście i jego prace są im bardzo bliskie. Jest on dla nich wspaniałym przykładem jak pasja daje człowiekowi wlele satysfakcji. Nawet jeśli nie zostanie się profesjonalnym astronomem to i tak przygoda ta może trwać przez całe nasze zbycie i daje się godzić ze wszystkimi i innymi zadaniami jakich się podejmiemy. Pozwala ona nam się rozwijać i istnieć wśród wspaniałych ludzi.
Prace Mariusza Rudzińskiego
Mariusz Rudziński; M104 Sombrero; 24 klatki po 90s; 15 maja 2012Mariusz Rudziński; M101 Wiatraczek; 12 klatek po 120s; 15 maja 2012
Przy okazji astrofotografii poznaliśmy narzędzia jakimi można pracować w opracowaniu materiału oraz jego zbieraniu. Poznaliśmy narzędzie do przechwytywania obrazu z kamery astronomicznej zamontowanej na teleskopie. Program obsługuje wiele typów kamer w tym naszą kamerkę SPC900NC. Pozwala ono na zmianę wielu ustawień. Oraz definiowania jak ma być obraz zapisany na dysku komputera. Jako drugie narzędzie do poznania udział wziął program RegiStax. To potężne narzędzie wykorzystywane przez miłośników astronomii i nie tylko. W jego poznaniu wykorzystaliśmy zrobiony wcześniej materiał AVI planety Wenus. Tym razem z pliku filmowego stworzyliśmy zdjęcie planety widocznej już jako bardzo wąski sierp na naszym niebie w ostatnich dniach.
Na koniec zajęć zabraliśmy się za obserwacje jej na jeszcze bardzo jasnym niebie. Jest ona coraz bliżej słońca i coraz trudniej jest ją obserwować. Trudno jest tez ją znaleźć w takim blasku. Jak zawsze w takich sytuacjach ogłaszamy konkurs kto pierwszy dostrzeże obiekt na niebie. W zawodach bez konkurencyjny jest Pan Stefan, ale już młodzi depczą mu po piętach. I tym razem wygrała Karolina, która tylko przystawiła lornetkę do oczu i już … wygrała.
Postanowiliśmy sfilmować Wenus naszym refraktorem. Nie było to łatwe, bo nie ma on prowadzenia. Okazało się to sporym mankamentem. Po ustawieniu kamery i teleskopu tak by była ona widoczna na ekranie komputera, musieliśmy stale korygować położenie tuby by planeta nie uciekała z kadru, co spowodowało, że na filmie obraz Wenus latał po całej klatce kadru. Oczywiście taki materiał wymaga już ręcznego składania, ale to musieliśmy odłożyć na przyszłe zajęcia.
Za tydzień czeka nas zakończenie roku Szkoły Talentów w Bad Muskau oraz udział w konferencji w Kruszwicy, gdzie zaprezentujemy naszą pracę.