Młode gwiazdy w gromadzie otwartej NGC 2547Gwiazdy w gromadzie NGC 2547
Te ładnie świecące na niebiesko gwiazdy to gromada NGC 2547, grupa niedawno powstałych gwiazd w południowym gwiazdozbiorze Żagla. Zdjęcie wykonano za pomocą instrumentu Wide Field Imager na 2,2-metrowym teleskopie MPG/ESO w Obserwatorium ESO La Silla w Chile.
Wszechświat to dość stara okolica – ma w przybliżeniu 13,8 miliarda lat. Nasza galaktyka, Droga Mleczna, także jest stara – niektóre z jej gwiazd liczą sobie ponad 13 miliardów lat (eso0425). Mimo tego nadal wiele się dzieje: powstają nowe obiekty, a inne są niszczone. Na zaprezentowanym zdjęciu można zobaczyć nowych przybyszów, młode gwiazdy tworzące gromadę NGC 2547,
This picture was created from images forming part of the Digitized Sky Survey 2. It shows the rich region of sky around the young open star cluster NGC 2547 in the southern constellation of Vela (The Sail).Ale na ile młoda jest w rzeczywistości ta gwiezdna młodzież? Mimo, że ich dokładny wiek jest niepewny, astronomowie szacują, że gwiazdy NGC 2547 mają od 20 do 35 milionów lat. Nie wydaje to się wcale mało. Jednak nasze Słońce ma 4,6 miliarda lat i nie osiągnęło jeszcze wieku średniego. Gdybyśmy sobie wyobrazili, że Słońce jest czterdziestoletnią osobą, to jasne gwiazdy na zdjęciu byłyby trzymiesięcznymi niemowlętami.
Większość gwiazd nie powstaje samotnie, ale w bogatych gromadach liczących od kilkudziesięciu do kilku tysięcy obiektów. O ile NGC 2547 zawiera wiele gorących gwiazd, które świecą na niebiesko, co jest oznaką ich młodości, można także dostrzec jedną lub dwie żółte lub czerwone gwiazdy, które już wyewoluowały do czerwonych olbrzymów. Gromady otwarte takie jak ta zwykle mają względnie krótkie życie, rzędu kilkuset milionów lat, zanim zanikną, gdy ich obiekty składowe rozproszą się w przestrzeni.
Gromady są kluczowymi obiektami dla astronomów badających w jaki sposób gwiazdy ewoluują w trakcie swojego życia. Członkinie gromady wszystkie powstały z tej samej materii, mniej więcej w tym samym czasie, co ułatwia wyznaczenie innych ich własności.
Gromada gwiazd NGC 2547 widoczna jest w południowym gwiazdozbiorze Żagla, znajduje się około 1500 lat świetlnych od Ziemi i jest na tyle jasna, że łatwo ją dostrzec przez lornetkę. Została odkryta w 1751 roku przez francuskiego astronoma Nicolasa-Louisa de Lacaille’a podczas astronomicznej wyprawny na Przylądek Dobrej Nadziei w Afryce Południowej. Używał on niewielkiego teleskopu o aperturze mniejszej niż dwa centymetry.
Pomiędzy jasnymi gwiazdami na zdjęciu można dostrzec wiele innych obiektów, szczególnie gdy fotografię powiększymy. Wiele z nich to słabsze lub bardziej odległe gwiazdy Drogi Mlecznej, ale część, wyglądających jak rozciągłe mgiełki, to galaktyki, położone miliony lat świetlnych dalej niż gwiazdy ze zdjęcia.
Krzysztof Czart
Centrum Astronomii UMK
Przeczytaj więcej: 
