Czyli co znowu wydarzyło sie na zajęciach Sekcji Astronomicznej w dniu 7.12.2013r.
Rozszczepienie świtała białego na pryzmacieGdybyście mieli wybrać najciekawsze doświadczenie fizyczne jakie znacie, to co byście wybrali? Pod warunkiem, że je znacie, a takie zostały przedstawione w 2003 roku w niezwykłej pozycji książkowej, która zwieńczyła badania ankietowe wśród fizyków całego świata. Każdy jednak może mieć własne widzimisię i takie mieliśmy okazje przedstawić na sobotnim spotkaniu Sekcji Astronomicznej. Przy okazji wybraliśmy jedno z nich do powtórzenia we współczesnych warunkach ekonomiczno-gospodarczych … czyli w XXI wieku.
Co może być pięknego w doświadczeniach fizycznych? Odkrycie, wiedza, zaskoczenie wynikiem .. prostota prawdy naukowej. Chyba to ostatnie przyciąga najbardziej. Prostota rozwiązania pokazuje nam, że w rzeczywistości prawa fizyczne, naukowe, są proste. Nie ma tam żadnej gmatwaniny warunków i zasad czy ograniczeń. Prawa naukowe są eleganckie w swojej prostocie. Dlatego każdemu może spodobać się przynajmniej jedno z dziesięciu przedstawionych na poniższej liście. Niektóre zaskoczą nawet współczesnych … im dalej tym więcej drzew w tym lesie wiedzy. Warto więc przypominać to co już zostało odkryte, by ponownie nie odkrywać Ameryki.
10 najpiękniejszych eksperymentów z fizyki (ang. The Prism and the Pendulum: The Ten Most Beautiful Experiments in Science) – książka autorstwa historyka nauki Roberta P. Crease wydana w 2003 roku. Została sporządzona na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród fizyków z całego świata. Prezentuje najsłynniejsze i najpiękniejsze eksperymenty z fizyki:
- Pomiar Eratostenesa (ok. roku 230 p.n.e.) – pomiar obwodu Ziemi
- Eksperyment Galileusza (rok 1600) – spadek swobodny ciał o różnej masie
- Eksperyment Galileusza (rok 1600) – obserwacja ruchu ciał staczających się z równi pochyłej
- Eksperyment Newtona (lata 1665-1666) – rozszczepienie światła za pomocą pryzmatu
- Eksperyment Cavendisha (rok 1798) – wyznaczenie stałej grawitacji G za pomocą wagi skręceń
- Doświadczenie Younga (rok 1801) – interferencja światła na dwóch szczelinach
- Wahadło Foucaulta (rok 1851) – doświadczalne potwierdzenie ruchu obrotowego Ziemi
- Doświadczenie Millikana (rok 1909) – wyznaczenie ładunku elektronu za pomocą spadającej w polu elektrycznym kropli oleju
- Eksperyment Rutherforda (rok 1911) – odkrycie jądra atomowego
- Doświadczenie Davissona i Germera (rok 1927) – dyfrakcja elektronów na podwójnej szczelinie
Doświadczenie Newtona z rozszczepienie białego światła za pomocą pryzmatuMnie najbardziej przypada do gustu doświadczenie Newtona z rozszczepieniem światła białego – słonecznego. Elegancja wyniku jest pobita tylko przez kolejne, a wykonane przez Galileusza, prezentujące spadek swobodny ciał o różnej masie. Przypuszczalnie gdybyśmy zadali nawet dzisiaj pytanie setkom przechodniów, które ciało spadnie szybciej z wysokości, cięższe, czy lżejsze, odpowiedź byłaby taka sama jak za czasów odkrywcy Gwiazd Medycejskich. A minęło już ponad 400 lat. To właśnie to doświadczenie wybraliśmy do sprawdzenia w naszych czasach. Ciekawe co z tego wyjdzie, ale może być ciekawie.
Jak co tydzień żmudna praca nad planetarium wre. Stefan trzyma nas na duchu swoim zaangażowaniem. Zbliżają się problemy materiałowe, ale mamy nadzieję je rozwiązać ostatecznie. W końcu ekologia górą. Nie wszystko można robić z betonu. Prace weszły w zasadniczy etap realizacji. A przy okazji nasi informatycy zakończyli konstrukcję modelu symulatora egzoplanety. Jeszcze tylko drobny szlif i …
Najmłodsi rozpoczęli badania aktywności SłońcaAgata i Ola wyruszyły do świata galaktyk. Do naszych łask wrócił projekt GalaxyZoo. Rozpoczęliśmy go równolegle z projektem badania aktywności Słońca przez Huberta i Szymona. Zadanie pozwala poznać uczestnikom niezwykły świat SOHO i SDO. Nasze Dziewczyny za to będą przebierać w galaktykach jak w ulęgałkach. Wszystko po to by zrobić cos pożytecznego z tysiącami zdjęć jakie zalegają w serwerach ośrodków naukowych i każdej nocy powiększają się o kolejne gigabajty. Projekt znany jest już nam jeszcze z pierwszej i drugiej kampanii, ale teraz zadań czaka nas więcej, a wymagania są wyższe. To tak na okoliczność poznania pracy naukowca, która zawsze wydaję się ekscytujące i mrożąca krew w żyłach … co nie koniecznie musi być prawdą. Najczęściej jest żmudnym przeszukiwaniem i porządkowaniem danych, wymaga masę czasu i poświęcenia. Na poprzednich zajęciach mieliśmy okazje o tym rozmawiać przy okazji największych problemów matematycznych milenium. Jak się jednak okazuje praca ta jest konieczna i niezbędna do wykonania. świetnie się składa, że współcześnie możemy wspomagać naukę miłośnikami i amatorami.
Przy okazji warto wspomnieć to co powraca każdego roku przy nagrodach Nobla. Współczesna nauka nie ma już jednoosobowych odkrywców. Zespoły naukowe składają się często z wielu, a nawet z setek, naukowców z całego świata. Ilość pracy do wykonania jest bowiem z każdym zadaniem coraz większa. Warto więc, by młodzi ludzie zasilali sobą szeregi naukowej szpicy i sił zasadniczych.
Za tydzień kolejne spotkanie i pierwsze przygotowania do świąt. Może dopisze nam trochę pogody do obserwacji. Po szalonym orkanie nadchodzi czas wyżu i poprawy pogody, ale i spadku temperatury. Tak. Zbliża się nie tylko astronomiczna, ale i klimatyczna zima. Choć jak pokazuje „Nieziemska Podróż Ziemi” problem jest bardziej złożony niż na to wygląda.
Zadania do samodzielnej pracy:
Przeczytaj więcej: 
