CuriosityNa podstawie pomiarów amerykańskiej automatycznej sondy badającej Marsa – łazika Curiosity – naukowcy ustalili wiek marsjańskiej skały. Udało się też zmierzyć, ile promieniowania kosmicznego dociera średnio każdego dnia do powierzchni planety - informuje NASA.
Curiosity znajduje się na Marsie od ponad roku. W tym czasie dokonał różnorodnych pomiarów, a także m.in. wierceń w skałach. 9 grudnia w internetowym wydaniu czasopisma „Science Express” ukazało się sześć artykułów naukowych opisujących wyniki uzyskane przez Curiosity. Rezultaty przedstawiono także podczas konferencji Amerykańskiej Unii Geofizycznej w San Francisco.
Do najważniejszych nowych wniosków należą oszacowania wieku marsjańskich skał. Sonda zbadała skałę nazwaną "Cumberland”. Jak podkreśla NASA, to pierwsze ustalenia wieku skały oparte o analizę składu mineralogicznego, dokonaną bezpośrednio na powierzchni innej planety.
Naukowiec Kenneth Farley z California Institute of Technology w Pasadenie, wraz ze swoim zespołem, ustalił wiek skały „Cumberland” na od 3,86 do 4,56 mld lat. Wynik ten jest zgodny z wcześniejszymi szacunkami wieku skał w kraterze Gale, w którym znajduje się Curiosity.
„Wiek nie jest niespodzianką. Najbardziej zaskakujące jest, że zadziałała metoda jego wyznaczenia, na podstawie pomiarów wykonanych bezpośrednio na Marsie. Przy potwierdzeniu wiarygodności nowej metody nie chcemy uzyskiwać nieoczekiwanych rezultatów. Wszystko wskazuje na to, że nasze zrozumienie przeszłości Marsa jest poprawne” - tłumaczy Farley.
Metoda zastosowana przez zespół Farleya jest podobna do znanej od 60 lat techniki datowania radiometrycznego, stosowanej w przypadku skał ziemskich. W tym konkretnym przypadku mierzy się rozpad izotopu potasu, który powoli zmienia się w argon. Gdy skała ulega stopieniu, gaz ucieka z niej. W metodzie mierzy się ilość argonu, który skumuluje się od momentu, gdy skała ponownie stwardniała.
Przed dokonaniem pomiarów naukowcy oszacowali wiek terenu na podstawie liczby kraterów uderzeniowych, opierając się na zależności pomiędzy gęstością kraterów na Księżycu, a wiekiem, ustaloną na podstawie pomiarów skał przywiezionych na Ziemię przez astronautów z misji Apollo.
Badacze z zespołu Farleya określili także, jak długo skała „Cumberland” znajduje się na powierzchni Marsa lub w jej pobliżu. W takiej sytuacji jest bowiem wystawiona na działanie promieniowania kosmicznego, które oddziałuje z atomami skały, powodując powstawanie nagromadzeń gazów. Analizy trzech różnych gazów wskazują na wiek od 60 do 100 milionów lat. To oznacza, że względnie niedawno skała została odsłonięta lub dotarła do powierzchni.
Innym ważnym rezultatem opublikowanym w "Science Express" są pomiary promieniowania na powierzchni Marsa. Jest to szczególnie istotne w kontekście potencjalnej przyszłej załogowej misji na Czerwoną Planetę. Do powierzchni planety dociera promieniowanie kosmiczne spoza Układu Słonecznego oraz cząstki energetyczne pochodzące ze Słońca. W okresie od sierpnia 2012 r. do czerwca 2013 poziom tego promieniowania wynosił średnio 0,67 milisiwerta na dzień. Dla porównania rentgenowskie zdjęcie klatki piersiowej to dawka 0,02 milisiwerta.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
Przeczytaj więcej: