OpisZdjeciaNikolaus Kopernikus; ur. 19 lutego 1473 w Toruniu znany wszystkim jako autor dzieła
De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich) przedstawiającego szczegółowo i w naukowo użytecznej formie heliocentryczną wizję Wszechświata. Wprawdzie koncepcja heliocentryzmu pojawiła się już w starożytnej Grecji (jej twórcą był Arystarch z Samos), to jednak dopiero dzieło Kopernika dokonało przełomu i wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną przewrotem kopernikańskim.
Chcąc dowiedzieć się więcej o sławnym astronomie i polaku znajdziemy wiele opracowań w postaci książek, artykułów czy tekstów w sieci. Doczekał się on tego szczególnie po roku kopernikańskim. I dobrze się stało, bo niejednokrotnie krążyły o jego życiu przedziwne opowieści. Z drugiej strony nie ma się co dziwić, skoro o tamtych czasach w ogóle nie wiele wiadomo. Wszak to już 451 rocznica jego urodzin.
Prowadząc ostatnio pokazy astronomiczne dla młodzieży przy okazji zimowych ferii dowiedziałem się jak niewiele z tej tak dostępnej wiedzy jest w głowach młodego człowieka. I choć młodym ludziom trudno jest klarownie wypowiedzieć na czym polegało odkrycie naszego wielkiego astronoma, to znane: „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię” ratuje sytuację. Tylko co z tego wynika?
Warto więc przy okazji jego rocznicy urodzin sprecyzować nie tylko merytoryczną stronę odkrycia, ale i może uda się przemycić jak do niego doszło. Być może zrozumiemy jak wielkim geniuszem musiał być ten człowiek, by w tamtych czasach wyciągnąć takie wnioski dotyczące kosmosu.
Dzisiaj mamy Internet pełen opracowań, kalkulatory i komputery oraz biblioteki pełne książek – no z tym ostatnim możemy nieco dyskutować. Ponad 450 lat temu książka była prawdziwym skarbem i to w dosłownym znaczeniu. Czytających było niewielu, to i niewiele pozycji do czytania było dostępnych. Kształcenie człowieka odbywało się zupełnie inaczej niż w obecnych czasach. Może i dlatego młody człowiek nie zdaje sobie sprawy jakim wyzwaniem było zdobycie wykształcenia i wiedzy pozwalającej na tak rozległe i zaawansowane analizy.
Kopernik nie miał teleskopu, bo go wtedy po prostu nie było. Dzisiaj powiedzielibyśmy, że prostymi pomiarami przekonał się do odmienności budowy układu słonecznego. Specjalnie nie zaznaczam, że odkrycie dotyczyło całego kosmosu, choć w zasadzie tak było. Oto w centrum znalazła się gwiazda – Słońce. Jak się okazuje jest to powszechny układ ciał we Wszechświecie. Postulował już ją Arystarch z Samos i to ponad 200 lat przed naszą erą.
Niezwykły wiec jest to, że po tylu latach dokoła się taki przełom w ludzkiej wiedzy. I nie prawdą jest, że myśl kopernikańska była zakazana od samego początku. Niestety często taka obiegowa opinia stanowi podstawę wiedzy na ten temat. Przez kościół została zakazana dopiero po wielu latach od powstania.
A dzieło to było niezwykłe.
Wydane w nakładzie 400-500 egzemplarzy i formacie małego folio dzieło Kopernika liczyło 202 karty i odznaczało się starannym przygotowaniem typograficznym. Podzielony na sześć ksiąg łaciński tekst uzupełniony został starannymi rysunkami geometrycznymi oraz tablicami astronomicznymi. Prezentowały one wyniki żmudnych doświadczeń i obliczeń fromborskiego astronoma i stanowiły najbardziej przekonujące argumenty jego teorii budowy Wszechświata.( Teresa Borawska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika)
Od tamtego czasu zmieniło się w zasadzie wszystko co wiedzieliśmy i jak postrzegaliśmy świat. Warto więc przy takich okazjach sięgać po materiały, które odświeżają naszą wiedzę na jego temat. Zachęcamy do dokładnego przeczytania materiałów znajdujących się w poniższych linkach. A szczególnie
NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS, gdyż to portal naukowy poświęcony Mikołajowi Kopernikowi dostępny od 19 II 2010 r. w Internecie pod adresem: copernicus.torun.pl. Projekt jest realizowany wspólnie przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Gminę Miasta Toruń we współpracy z Instytutem Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.
Przeczytaj więcej: 
