Wizualizacja procesu przechwytywania pyłu przez GIADA / Credit: ESA/Rosetta/GIADA/Univ Parthenope NA/INAF-OAC/IAA/INAF-IAPSInstrument GIADA sondy Rosetta uchwycił pierwsze ziarna pyłu kometarnego!
Instrument Grain Impact Analyser and Dust Accumulator (GIADA – analizator uderzeń ziaren i akumulacji pyłu) na europejskiej sondzie Rosetta przechwycił pierwsze ziarna pyłu z komety 67P/Czuriumow-Gierasiemienko. Po raz pierwszy pył kometarny został przechwycony z tak bliskiej odległości od komety i w tak dużej odległości od Słońca.
Pierwszych rejestracji GIADA dokonała 1 sierpnia. Czujnik uderzeniowy zanotował uderzenie 4 ziaren. Rosetta znajdowała się wtedy 814 km od jądra komety 67P (ok. 543 mln. km od Słońca). Kolejne trzy ziarna zostały od notowane 2, 4 i 5 sierpnia, odpowiednio w odległości 603, 286 i 179 km od komety.
Zebrane dane są jeszcze skąpe, ale już pozwalają na pierwsze oceny otoczenia jądra komety.
Pierwsze ziarno uderzyło w detektor z pędem wynoszącym 9,8⋅10-10 kg⋅m/s (±1⋅10-10 kg⋅m/s), czyli tuż ponad progiem detekcji instrumentu. W detekcji pomogła więc większa prędkość Rosetty przy zbliżaniu się do komety, która wynosiła wtedy ok. 3,5 m/s. Teraz sonda porusza się względem komety wolniej, bo z prędkością ok. 1 m/s. Rozmiar ziarna szacuje się na 10-350 mikrometrów.
Te kilka pomiarów pozwala też zgrubnie ocenić gęstość pyłu wokół jądra. Jest ona zgodna, jeśli nie wyższa, z wynikami symulacji przeprowadzonych na potrzeby opracowywania GIADA. Wraz ze zbliżaniem się komety do Słońca, ilość rejestrowanych cząstek pyłu będzie rosła. Instrument pozwoli na zbadanie zmian aktywności pyłowej komety wraz ze zbliżaniem się jej do peryhelium – punktu orbity położonego najbliżej Słońca.
Uważa się, że ziarna pyłu kometarnego stanowią przede wszystkim mieszaninę krzemianów i związków organicznych. Ziarna te są uwięzione w lodzie tworzącym jądra komet, i uwalniane są w przestrzeń kosmiczny, gdy lód sublimuje pod wpływem promieniowania słonecznego. Formuje się on potem w komę otaczającą jądro, a potem w charakterystyczny dla komet ogon.
GIADA jest jednym z trzech instrumentów naukowych na pokładzie Rosetty, obok przyrządów COSIMA i MIDAS, przeznaczonych do badania pyłu. GIADA rejestruje ilość, masę, pęd i prędkość pyły w otoczeniu komety. Dane z instrumentu wspomogą także lądowanie Philae i ocenę stanu technicznego sondy Rosetta, np. dostarczając informacji o ilości pyłu odkładającego się instrumentach optycznych czy panelach ogniw słonecznych.
Źródło: Kosmonauta.net
