Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Obraz z 19 lutego 2015 - widoczny krater z bardzo jasnym fragmentem powierzchni / Credits - NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDASonda Dawn została przechwycona przez Ceres. To początek wielomiesięcznych badań tej zagadkowej planety karłowatej.
Ceres jest największym obiektem w Pasie Planetoid. Jest to także pierwszy mały obiekt niebędący kometą, który został wykryty przez astronomów – stało się to 1 stycznia 1801 roku. Od tego czasu Ceres była celem wielu różnych programów obserwacyjnych, w tym wykorzystujących kosmiczny teleskop Hubble, jednak nigdy żadna misja nie przeleciała blisko tego obiektu, który od 2006 roku posiada status planety karłowatej. Szóstego marca sonda Dawn o godzinie 13:29 CET została przechwycona przez pole grawitacyjne Ceres. W momencie przechwycenia Dawn znajdowała się około 48 tysięcy kilometrów od Ceres. Sygnał o prawidłowym przechwyceniu sondy został odebrany na Ziemi o 14:36 CET.
Początkowa wysokość orbity, na którą Dawn dotrze w kwietniu, wyniesie około 13 tysięcy kilometrów. Jeśli jednak wszystko pójdzie dobrze i nie pojawią się przeciwności, w listopadzie Dawn będzie orbitować na wysokości zaledwie około 375 km nad powierzchnią Ceres.
Zbliżanie się oraz przechwycenie Dawn przez Ceres / Credits – NASA, JPL
Podczas fazy zbliżania sonda Dawn wykonała serię obserwacji Ceres z coraz większą rozdzielczością. Na Ziemię zostały przesłane obrazy ukazujące dużą ilość szczegółów powierzchni tej planety karłowatej. Jest to glob pokryty dużą ilością kraterów, z których niektóre mają średnicę nawet kilkuset kilometrów. Naukowców jednak najbardziej intryguje bardzo jasne i wyróżniające się wnętrze jednego z kraterów Ceres o średniej wielkości. Jest to bardzo wyróżniający się szczegół powierzchni tej planety karłowatej, o którym jak na razie niewiele wiadomo. Wielu naukowców obecnie uważa, że jest to odsłonięty lód wodny z wnętrza Ceres. Więcej na temat tego zagadkowego tworu dowiemy się dopiero, gdy Dawn prześle więcej obrazów o wyższej rozdzielczości.
Po raz pierwszy w historii bezzałogowa sonda weszła na orbitę planety karłowatej. W wewnętrznym Układzie Słonecznym tylko Ceres nosi ten status. Inne planety karłowate znajdują się poza orbitą Neptuna. Obok jednej z nich – Plutona – w lipcu tego roku przeleci sonda New Horizons. Z tego powodu rok 2015 został nazwany przez astronomów “rokiem planet karłowatych”.