Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Schemat budowy Enceladusa, księżyca Saturna. Przypuszcza się, że w okolicach bieguna południowego pod 30-40 km warstwą lodu znajduje się podpowierzchniowy ocean o głębokości 10 km. Źródło: NASA/JPL-CaltechNajnowsze wyniki badań z sondy Cassini wskazują, że na Enceladusie - księżycu Saturna, występuje aktywność hydrotermalna – na dnie podpowierzchniowego oceanu może występować gorąca woda. Wnioski z badań opisano w czwartkowym wydaniu czasopisma „Nature”, informuje o nich także Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).
Księżyc Enceladus ma około 500 km średnicy. Jest jednym z wielu naturalnych satelitów Saturna, a także od wielu lat jednym z głównych celów badań sondy kosmicznej Cassini, w ramach misji prowadzonej przez NASA, ESA i Włoską Agencję Kosmiczną.
This Cassini narrow-angle camera image -- one of those acquired in the survey conducted by the Cassini imaging science team of the geyser basin at the south pole of Enceladus -- was taken as Cassini was looking across the moon's south pole. At the time, the spacecraft was essentially in the moon's equatorial plane. The image scale is 1280 feet (390 meters) per pixel and the sun-Enceladus-spacecraft, or phase, angle is 162.5 degrees. Credit: JPL/NASAW roku 2005 sonda zarejestrowała gejzery wyrzucające lód i parę wodną w okolicach południowego bieguna księżyca. Od tamtej pory zespół naukowy misji zwiększył wysiłki badawcze dotyczące zrozumienia budowy struktury wewnętrznej obiektu. Ustalono, iż wyrzucane lodowe cząsteczki są bogate w sód, co sugeruje, że woda znajdowała się w kontakcie ze skałami. Oprócz tego pomiary pola grawitacyjnego wskazały na istnienie głębokiego na 10 km podpowierzchniowego oceanu w okolicach bieguna południowego. Ocean znajduje się poniżej warstwy lodu grubej na 30-40 km.
Najnowsze badania dotyczą czteroletniego okresu zbierania danych przez sondę Cassini, w powiązaniu z symulacjami komputerowymi i eksperymentami w laboratoriach naziemnych. Za pomocą jednego z instrumentów sondy naukowcy odkryli populację niewielkich ziaren pyłu, mających promienie od 2 do 8 nanometrów i znajdujących się na orbicie wokół Saturna. Ziarna te są bogate w krzem, co wyróżnia je spośród innych wodnych cząstek występujących w otoczeniu Saturna, w tym w jego pierścieniach.
Naukowcy postawili hipotezę, że bogate w krzem ziarna pochodzą z dna oceanu na Enceladusie, gdzie prawdopodobnie występują procesy hydrotermalne. Na dnie oceanicznym gorąca woda o temperaturze co najmniej 90 stopni Celsjusza powoduje rozpuszczanie minerałów ze skalistego wnętrza Enceladusa. Nie wiadomo, skąd pochodzi energia podgrzewająca wodę, ale jej źródłem może być połączenie grzania pływowego, rozpadu radioaktywnego i reakcji chemicznych.
Gdy gorąca woda przemieszcza się w górę, napotyka warstwy zimniejszej, co powoduje kondensację minerałów i powstanie nanoziaren unoszących się w wodzie. Ziarna te następnie przez wiele miesięcy, a być może nawet przez kilka lat przemieszczają się w pobliże powierzchni oceanu, a gdy trafią w pobliże otworów łączących podpowierzchniowy ocean z powierzchnią Księżyca, wzrastając ich rozmiary. Gdy ostatecznie zostaną wyrzucone przez gejzery, następuje z kolei erozja lodowych ziaren, odsłaniająca domieszki pochodzące od minerałów skalnych.
Na Ziemi ziarna krzemianowe są spotykane w piasku oraz w kwarcu. Najbardziej powszechnym procesem, w którym powstają, jest aktywność hydrotermalna. Naukowcy zbadali różne alternatywne wyjaśnienia dla ziaren z Enceladusa, ale wszystkie wyniki wskazują na ten najpowszechniejszy na Ziemi proces.
Oprócz publikacji w „Nature”, niedawno ukazał się także osobny artykuł w czasopiśmie „Geophysical Research Letters”, w którym naukowcy z misji Cassini raportują wyniki badań metanu wyrzucanego do atmosfery Enceladusa. Metan również może tworzyć się w procesach hydrotermalnych.
Najnowsze wyniki badań z sondy Cassini wskazują, że na Enceladusie - księżycu Saturna, występuje aktywność hydrotermalna – na dnie podpowierzchniowego oceanu może występować gorąca woda. 
W roku 2005 sonda zarejestrowała gejzery wyrzucające lód i parę wodną w okolicach południowego bieguna księżyca. Od tamtej pory zespół naukowy misji zwiększył wysiłki badawcze dotyczące zrozumienia budowy struktury wewnętrznej obiektu. Ustalono, iż wyrzucane lodowe cząsteczki są bogate w sód, co sugeruje, że woda znajdowała się w kontakcie ze skałami. Oprócz tego pomiary pola grawitacyjnego wskazały na istnienie głębokiego na 10 km podpowierzchniowego oceanu w okolicach bieguna południowego. Ocean znajduje się poniżej warstwy lodu grubej na 30-40 km.
