Partnerzy

Astro-Miejsca


URANIA

astroturystyka

100 lat IAU

IAU

Comet

Centrum Nauki Kepler

Planetarium Wenus

ERC

Centrum Nauk Przyrodniczych

Orion,serwis,astronomii,PTA

POLSA

Astronomia Nova

Astronarium

forum astronomiczne

IPCN

Portal AstroNet

Puls Kosmosu

Forum Meteorytowe

kosmosnautaNET

kosmosnautaNET

Nauka w Polsce

astropolis

astromaniak

PTMA

PTR

heweliusz

heweliusz

ESA

Astronomers Without Borders

Hubble ESA

Space.com

Space Place

Instructables

Tu pełno nauki

Konkursy

Olimpiady Astronomiczne
Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej. Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej. Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim. Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii. Olimpiady Astronomiczne


Urania Postępy Astronomii - konkurs dla szkół


astrolabium

Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Zobacz szczegóły »

astrolabium

konkurs, astronomiczny

AstroSklepy

Serwis Astro - 30 lat AstroDoświadczenia!

Astro Schopy
 Firma ScopeDome

Planeta Oczu

Astrocentrum

Wszystko o Nas

Logo SA GW, autor Jacek Patka





Forum Astronomiczne PL


BOINC

Classroom

FB

Księżyc


Data: 09-10-2024 20:25:26

faza

Słońce

Na niebie


La Lune

Mapa Nieba

Stellarium Web

TheSkyLive
Skytinel - sieć stacji bolidowych - SN15

Położenie JWST
Where is WEBB


ARTEMIS
ARTEMIS-1


Położenie ISS
The current position of the ISS
tranzyty ISS


The current position of the ISS

Misja KEPLER

ZOONIVERSE odkrywanie planet

EPUP
5282 planet

Astropogoda

Pogoda



sat24, chmury, pogoda


wyładowania atmosferyczne


III Prawo Keplera




Czytelnia


dwumiesięcznik

Urania, numery archiwalne,przedwojenne

Light Pollution

M-WiFi

gwiazdy,zmienne,poradnik,gazeta,pdf,astronomia,pomiary

vademecum, miłośnika, astronomii, dwumiesięcznik, astronomia

astronomia amatorska

Astronautilius

KTW'

kreiner, ziemia i wszechświat

poradnik, miłośnika, astronomii, książka, Tomasz, Rożek

poradnik, miłośnika, astronomii, książka, Rudż, Przemysław

atlas, nieba, książka, astronomia

atlas, księżyca, książka, astronomia

Poradnik Miłośnika Astronomii

Mądre Książki

Losowa Fotka

VLT ponownie zbadał dziwną kosmiczną kolizję

eso ESO The surroundings of the interacting galaxy NGC 5291 (annotated)
The spectacular aftermath of a 360 million year old cosmic collision is revealed in great detail in this image from ESO’s Very Large Telescope at the Paranal Observatory. Among the debris surrounding the elliptical galaxy NGC 5291 at the centre is a rare and mysterious young dwarf galaxy known as NGC 5291N. It is providing astronomers with an excellent opportunity to learn more about similar galaxies that are expected to be common in the early Universe, but are normally too faint and distant to be observed by current telescopes.
Źródło:ESO
Spektakularne następstwa kosmicznej kolizji sprzed 360 milionów lat zostały szczegółowo ukazane na nowych zdjęciach z należącego do ESO teleskopu VLT w Obserwatorium Paranal. Wśród pozostałości znajduje się rzadka, tajemnicza, młoda galaktyka karłowata. Daje ona astronomom okazję do lepszego poznania podobnych galaktyk, o których sądzi się, że były powszechne we wczesnym Wszechświecie, ale zwykle są zbyt słabe i zbyt odległe, aby je zaobserwować obecnie dostępnymi teleskopami.


NGC 5291, mglisty, złoty owal dominujący w centrum zdjęcia, jest galaktyką eliptyczną położoną prawie 200 milionów lat świetlnych od nad w kierunku gwiazdozbioru Centaura. Ponad 360 milionów lat temu NGC 5291 brała udział w dramatycznej i gwałtownej kolizji z inną galaktyką, która z ogromną prędkością uderzyła w poprzeczkę w jej jądrze. Kosmiczne zderzenie spowodowało wyrzucenie do otaczającej przestrzeni wielkich strumieni gazu, któa następnie złączyły się w pierścień wokół NGC 5291 [1].

Wraz z upływem czasu materia w pierścieniu zbierała się i kolapsowała w dziesiątkach obszarów gwiazdotwórczych i kilku galaktykach karłowatych, co ujawniają jasnoniebieskie i białe obszary rozproszone wokół NGC 5291 na prezentowanym zdjęciu, pochodzącym z instrumentu FORS na teleskopie VLT. Najmasywniejsze i najjaśniejsze zgęszczenie materii, na prawo od NGC 5291, to jedna z galaktyk karłowatych, znana jako NGC 5291N.

ESO Wide-field view of the sky around the interacting galaxy NGC 5291
This wide-field view shows the sky around the galaxy NGC 5291. This system has interacted with other galaxies and is surrounded with debris from earlier encounters. Some of this material is now forming dwarf galaxies rich in young stars. This picture was created from images forming part of the Digitized Sky Survey 2. Many other galaxies are also visible.
Źródło:ESO/Digitized Sky Survey 2. Acknowledgement: Davide De Martin

Uważa się, że Droga Mleczna, podobnie jak wszystkie duże galaktyki, uformowała się poprzez wchłanianie mniejszych galaktyk karłowatych we wczesnych latach Wszechświata. Te małe galaktyki, jeśli przetrwały do dzisiejszych czasów , zawierają teraz wiele ekstremalnie starych gwiazd.

Ale NGC 5291N wydaje się nie posiadać żadnych starych gwiazd. Szczegółowe obserwacje za pomocą spektrografu MUSE [2] wykazały także, że zewnętrzne części galaktyki mają własności typowo związane z powstawaniem nowych gwiazd, ale to co zaobserwowano nie jest przewidywane przez obecne modele teoretyczne. Astronomowie podejrzewają, że te nietypowe cechy mogą być wynikiem masywnych kolizji gazu w tym rejonie.

NGC 5291N nie wygląda jak typowa galaktyka karłowata. Zamiast tego ma wiele podobieństw do struktur ze zgęszczeniami istniejących w wielu galaktykach gwiazdotwórczych w odległym Wszechświecie. Czyni to ten system unikatowym w naszym lokalnym Wszechświecie i ważnym laboratorium do badania wczesnych galaktyk bogatych w gaz, które zwykle są zbyt odległe do zaobserwowania obecnie dostępnymi teleskopami.

Ten nietypowy system był wcześniej obserwowany w szerokim zakresie urządzeń naziemnych, w tym 3,6-metrowy teleskop ESO w Obserwatorium La Silla [3]. Jednak możliwości MUSE, FORS oraz teleskopu VLT dopiero teraz pozwoliły na ustalenie części historii i niektórych własności NGC 5291N.

Przyszłe obserwacje, w tym za pomocą budowanego przez ESO Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego (E-ELT), być może pozwolą astronomom poznać pozostałe zagadki tej galaktyki karłowatej.

Uwagi

[1] Obecnie NGC 5291 oddziaływuje także słabiej z MCG-05-33-005 — nazywaną Galaktyką Muszli Morskiej (Seashell Galaxy) — nietypową galaktyką w kształcie przecinka, któa wydaje się wysysać jasne jądro NGC 5291.

[2] NGC 5291N była obserwowana za pomocą integral field spectrography podczas pierwszej naukowej fazy testowej MUSE. Technika ta polega na rejestrowaniu widma z każdego punktu na niebie, dostarczając trójwymiarowego widoku obiektu. Obserwacje MUSE ujawniły na obrzeżach NGC 5291N niespodziewane linie emisyjne tlenu i wodoru.

[3] NGC 5291 była badana przez astronomów za pomocą 3,6-metrowego teleskopu ESO w Obserwatorium La Silla w 1978 roku. Obserwacje te ukazały wielkie ilości materii w przestrzeni międzygalaktycznej wokół galaktyki. Obecnie wiemy, że są to obszary gwiazdotwórcze, a z kolapsu gazowego pierścienia galaktyki powstało kilka galaktyk karłowatych.

Więcej informacji

Wyniki badań zaprezentowano w artykule pt. “Ionization processes in a local analogue of distant clumpy galaxies: VLT MUSE IFU spectroscopy and FORS deep images of the TDG NGC 5291N”, J. Fensch et al., który ukaże się w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics.

Skład zespołu badawczego: J. Fensch (Laboratoire AIM Paris-Saclay, CEA/IRFU/SAp, Universite Paris Diderot, Gif-sur-Yvette, Francja [CEA]), P.-A. Duc (CEA) , P. M. Weilbacher (Leibniz-Institut für Astrophysik, Poczdam, Niemcy), M. Boquien (University of Cambridge, Wielka Brytania; Universidad de Antofagasta, Antofagasta, Chile) oraz E. Zackrisson (Uppsala University, Uppsala, Szwecja).

ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada teleskop VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest głównym partnerem ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. Z kolei na Cerro Armazones, niedaleko Paranal, ESO buduje 39-metrowy teleskop E-ELT (European Extremely Large Telescope - Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

Krzysztof Czart
Centrum Astronomii UMK

Brak komentarzy. Może czas dodać swój?

Dodaj komentarz

Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.

Oceny

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą oceniać zawartość strony
Zaloguj się , żeby móc zagłosować.

Brak ocen. Może czas dodać swoją?
31,295,063 unikalne wizyty