| EPUP |
| 5282 planet |
ESO podpisało największy w historii astronomii naziemnej kontrakt na kopułę i główną strukturę teleskopu E-ELT
25 maja 2016 r. podczas uroczystości w Garching koło Monachium (Niemcy) został podpisany kontrakt pomiędzy ESO, a ACe Consortium, obejmującym firmy Astaldi, Cimolai oraz podwykonawcę EIE Group, dotyczący budowy kopuły i głównej struktury Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego (E-ELT). Jest to największy kontrakt przyznany przez ESO i największy kontrakt w historii astronomii naziemnej. Z tej okazji nastąpiła prezentacja projektu budowlanego E-ELT. Od teraz rozpocznie się budowa kopuły i głównej struktury teleskopu.Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (E-ELT), ze zwierciadłem głównym o średnicy 39 metrów, będzie największym optycznym/podczerwonym teleskopem na świecie: prawdziwym największym okiem świata na niebo. Zostanie zbudowany w północnym Chile, na miejscu, które zostało już przygotowane.
Kontrakt na budowę kopuły i głównej struktury teleskopu podpisali: Dyrektor Generalny ESO, Tim de Zeeuw, Prezes Astaldi, Paolo Astaldi oraz Prezes Cimolai, Luigi Cimolai. ESO z radością powitało na ceremonii włoskiego Ministra Edukacji, Uniwersytetów i Badań Naukowych, Stefanię Giannini, której towarzyszył włoski Konsul Generalny w Monachium, Renato Cianfarani, Przewodniczący Rady ESO, Patrick Roche oraz włoski Delegat do Rady ESO, Nicolo D’Amico (który jest także Prezesem INAF) i Matteo Pardo, Attaché Naukowy w Ambasadzie Włoch w Berlinie. Obecny był także Prezes EIE, Gianpietro Marchiori oraz inni goście i przedstawiciele konsorcjum.
Kontrakt dotyczy projektu, wyprodukowania, transportu, budowy, montażu na miejscu oraz testów kopuły i głównej struktury teleskopu. Z wartością około 400 milionów euro jest to największy kontrakt przyznany do tej pory przez ESO i największy kontrakt w historii astronomii naziemnej.
Kopuła E-ELT i główna struktura teleskopu wprowadzą inżynierię teleskopów na nowe obszary. Kontrakt obejmuje nie tylko gigantyczną obrotową kopułę o średnicy 85 metrów, o masie całkowitej około 5000 ton, ale także montaż teleskopu i strukturę tubusa, o łącznej ruchomej masie ponad 3000 ton. Obie te struktury są znacznie większe niż budowane kiedykolwiek dla teleskopów optycznych/podczerwonych. Kopuła będzie mieć prawie 80 metrów wysokości, a jej podstawa jest porównywalna z obszarem boiska do piłki nożnej.
E-ELT jest budowany na Cerro Armazones, wysokim na 3000 metrów szczycie położonym około 20 kilometrów od Obserwatorium Paranal. Droga dojazdowa oraz spłaszczenie góry zostały już ukończone, natomiast prace nad kopułą powinny rozpocząć się na miejscu w roku 2017.
Tim de Zeeuw, Dyrektor Generalny ESO, powiedział: „E-ELT będzie źródłem odkryć, których po prostu nie potrafimy sobie dzisiaj wyobrazić. Zainspiruje ludzi na całym świecie do zwrócenia uwagi na naukę, technologię i nasze miejsce we Wszechświecie. Złożone dzisiaj podpisy są kolejnym krokiem w kierunku uruchomienia E-ELT w 2024 roku.”
Paolo Astaldi, Prezes Astaldi, dodał: „Projekt jest prawdziwie wizjonerski, zarówno w tym co reprezentuje na polu astronomii, jak i pod względem konstrukcji i inżynierii. Firma Astaldi wraz ze swoimi partnerami w projekcie, Cimolai oraz EIE Group, są niezmiernie dumne, że zostały wybrane przez ESO w ramach przetargu do pomocy w przeniesieniu tej wizji do rzeczywistości. Astaldi jest znane z najlepszej jakości pod względem umiejętności technicznych, jakości budowy i solidnego wykonania. Włożymy w ten projekt wszystkie nasze siły. To bardzo ekscytujące, że podpisuję kontrakt o takich astronomicznych ambicjach.”
Luigi Cimolai, Prezes Cimolai, powiedział: „Jesteśmy zaszczyceni i wdzięczni, że nasza firma otrzymała okazję do wzięcia udziału w tak zaawansowanym technicznie, astronomicznym wyzwaniu. Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski będzie potrzebował najwyższej jakości w inżynierii i budowie. Wierzę, że przyczyni się to do dalszego wzrostu naszych możliwości w rozwoju projektów o coraz większej złożoności.”
Wiele innych aspektów budowy E-ELT również rozwija się gwałtownie. ESO podpisało już porozumienia dotyczące budowy instrumentów pierwszego światła: MICADO, HARMONI oraz METIS, a także systemu optyki adaptatywnej MAORY dla E-ELT. Kontrakty na budowę olbrzymiego lustra wtórnego zostaną podpisane w bliskiej przyszłości.
Powierzchnia E-ELT zbierająca światło będzie większa niż wszystkich istniejących naukowych teleskopów optycznych razem wziętych, a system optyki adaptatywnej dostarczy obrazów, które są około 15 razy ostrzejsze niż uzyskiwane na tej samej długości fali przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Inwestycja oferuje liczne możliwości dodatkowych korzyści dla technologii i inżynierii, transferu technologii i kontraktów technologicznych. Nowy kontrakt udowadnia, że E-ELT ma potencjał do stania się siłą napędową rozwoju ekonomicznego, oferując wykonawcom z Krajów Członkowskich ESO szansę na prowadzenie wielkich projektów na poziomie międzynarodowym.
ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada teleskop VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest głównym partnerem ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. Z kolei na Cerro Armazones, niedaleko Paranal, ESO buduje 39-metrowy teleskop E-ELT (European Extremely Large Telescope - Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.
