Partnerzy

Astro-Miejsca


URANIA

astroturystyka

100 lat IAU

IAU

Comet

Centrum Nauki Kepler

Planetarium Wenus

ERC

Centrum Nauk Przyrodniczych

Orion,serwis,astronomii,PTA

POLSA

Astronomia Nova

Astronarium

forum astronomiczne

IPCN

Portal AstroNet

Puls Kosmosu

Forum Meteorytowe

kosmosnautaNET

kosmosnautaNET

Nauka w Polsce

astropolis

astromaniak

PTMA

PTR

heweliusz

heweliusz

ESA

Astronomers Without Borders

Hubble ESA

Space.com

Space Place

Instructables

Tu pełno nauki

Konkursy

Olimpiady Astronomiczne
Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej. Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej. Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim. Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii. Olimpiady Astronomiczne


Urania Postępy Astronomii - konkurs dla szkół


astrolabium

Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Zobacz szczegóły »

astrolabium

konkurs, astronomiczny

AstroSklepy

Serwis Astro - 30 lat AstroDoświadczenia!

Astro Schopy
 Firma ScopeDome

Planeta Oczu

Astrocentrum

Wszystko o Nas

Logo SA GW, autor Jacek Patka





Forum Astronomiczne PL


BOINC

Classroom

FB

Księżyc


Data: 07-2-2025 03:50:49

faza

Słońce

Na niebie


La Lune

Mapa Nieba

Stellarium Web

TheSkyLive
Skytinel - sieć stacji bolidowych - SN15

Położenie JWST
Where is WEBB


ARTEMIS
ARTEMIS-1


Położenie ISS
The current position of the ISS
tranzyty ISS


The current position of the ISS

Misja KEPLER

ZOONIVERSE odkrywanie planet

EPUP
5282 planet

Astropogoda

Pogoda



sat24, chmury, pogoda


wyładowania atmosferyczne


III Prawo Keplera




Czytelnia


dwumiesięcznik

Urania, numery archiwalne,przedwojenne

Light Pollution

M-WiFi

gwiazdy,zmienne,poradnik,gazeta,pdf,astronomia,pomiary

vademecum, miłośnika, astronomii, dwumiesięcznik, astronomia

astronomia amatorska

Astronautilius

KTW'

kreiner, ziemia i wszechświat

poradnik, miłośnika, astronomii, książka, Tomasz, Rożek

poradnik, miłośnika, astronomii, książka, Rudż, Przemysław

atlas, nieba, książka, astronomia

atlas, księżyca, książka, astronomia

Poradnik Miłośnika Astronomii

Mądre Książki

ALMA: pierwsze światło w Paśmie 5

esoNowe odbiorniki poprawiły zdolności ALMA do poszukiwania wody we Wszechświecie

ESO,ALMA,BAND5 The merging galaxy system Arp 220 from ALMA and Hubble
The compound view shows a new ALMA Band 5 image of the colliding galaxy system Arp 220 (in red) on top of an image from the NASA/ESA Hubble Space Telescope (blue/green). With the newly installed Band 5 receivers, ALMA has now opened its eyes to a whole new section of this radio spectrum, creating exciting new observational possibilities and improving the telescope?s ability to search for water in the Universe.
In the Hubble image, most of the light from this dramatic merging galaxy pair is hidden behind dark clouds of dust. ALMA's observations in Band 5 show a completely different view. Here, Arp 220's famous double nucleus, invisible for Hubble, is by far the brightest feature in the whole galaxy complex. In this dense, double centre, the bright emission from water and other molecules revealed by the new Band 5 receivers will give astronomers new insights into star formation and other processes in this extreme environment.
This image is one of the first taken using Band 5 and was intended to verify the scientific capability of the new receivers. The ALMA image includes data recording emission from water, CS and HCN in the galaxies.
Źródło: ALMA(ESO/NAOJ/NRAO)/NASA/ESA and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) w Chile rozpoczęła obserwacje w nowym zakresie widma elektromagnetycznego. Stało się to możliwe dzięki zainstalowaniu nowych odbiorników na antenach teleskopu. Odbiorniki mogą wykrywać fale radiowe o długościach fali od 1,4 do 1,8 milimetra ? zakres ten nie był wcześniej wykorzystywany przez ALMA. Modernizacja pozwoli astronomom na wykrywanie słabych sygnałów od wody w pobliskim Wszechświecie.


ALMA obserwuje fale radiowe z kosmosu na niskoenergetycznym krańcu widma elektromagnetycznego. Dzięki nowo zainstalowanym odbiornikom na Pasmo 5, ALMA otworzyła swoje oczy ma cały nowy przedział tego widma radiowego, tworząc nowe, ekscytujące możliwości obserwacyjne.

Naukowiec z europejskiej części ALMA, Leonardo Testi, wyjaśnia znaczenie instalacji odbiorników: ?Nowe odbiorniki pozwolą na znacznie łatwiejsze wykrywanie wody, warunku koniecznego dla życia w formie nam znanej, w Układzie Słonecznym i bardziej odległych rejonach naszej galaktyki, a także poza nią. Pozwolą także ALMA na poszukiwanie zjonizowanego węgla w pierwotnym Wszechświecie.?

W pierwszej kolejności, to unikatowe położenie ALMA, na wysokości 5000 metrów n.p.m., na jałowym płaskowyżu Chajnantor w Chile, czyni tego typu obserwacje możliwymi. Ponieważ woda występuje także w ziemskiej atmosferze, obserwatoria położone niżej i w mniej suchym otoczeniu, mają znacznie więcej problemów w zidentyfikowaniu pochodzenia emisji z kosmosu. Wielka czułość ALMA i dobra rozdzielczość kątowa oznaczają, że nawet słabe sygnały wody z lokalnego Wszechświata mogą być teraz obrazowane na tych długościach fali [1].

ESO,Band 5 One of the Band 5 receivers for ALMA
This picture shows one of the Band 5 receiver cartridges built for the Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). Extremely weak signals from space are collected by the ALMA antennas and focussed onto the receivers, which transform the faint radiation into an electrical signal. The Band 5 receivers detect electromagnetic radiation with wavelengths between about 1.4 and 1.8 millimetres (211 and 163 gigahertz).
The receivers were originally designed, developed, and prototyped by Onsala Space Observatory?s Advanced Receiver Development group, based at Chalmers University of Technology in Gothenburg, Sweden, in collaboration with the Rutherford Appleton Laboratory, UK, and ESO, under the European Commission (EC) supported Framework Programme FP6 (ALMA Enhancement).
Band 5 of ALMA achieved first fringes in July 2015 and first science observations were made in late 2016.
Źródło: Onsala Space Observatory/Alexey Pavolotsky

Odbiornik w Paśmie 5, który został opracowany przez Group for Advanced Receiver Development (GARD) w Onsala Space Observatory, Chalmers University of Technology (Szwecja), został wcześniej przetestowany na teleskopie APEX w instrumencie SEPIA. Obserwacje te były niezbędne do wyboru odpowiednich celów dla pierwszych testów odbiornika na sieci teleskopów ALMA.

Pierwsze wyprodukowane odbiorniki zostały zbudowane i dostarczone do ALMA w pierwszej połowie 2015 r. przez konsorcjum złożone z Netherlands Research School for Astronomy (NOVA) oraz partnerstwa GARD z National Radio Astronomy Observatory (NRAO), które wniosło wkład w projekt lokalnego oscylatora. Odbiorniki są obecnie zainstalowane i przygotowuje się je do użytku przez astronomów.

W celu przetestowania nowo zainstalowanych odbiorników wykonano obserwacje kilku obiektów, m.in. zderzających się galaktyk Arp 220, masywnego obszaru gwiazdotwórczego blisko centrum Drogi Mlecznej, a także zapylonego czerwonego nadolbrzyma zbliżającego się do wybuchu supernowej pod koniec swojego życia [2].

Aby przetworzyć dane i sprawdzić ich jakość, astronomowie spotkali się wspólnie z technikami z ESO i z sieci European ALMA Regional Centre (ARC). Spotkanie odbyło się w Onsala Space Observatory w Szwecji jako ?Band 5 Busy Week" (?Roboczy Tydzień Pasma 5?), którego gospodarzem był ośrodek Nordic ARC [3]. Właśnie udostępniono końcowe wyniki społeczności astronomicznej na całym świecie.

Członek zespołu, Robert Laing z ESO, jest optymistą odnośnie przyszłych obserwacji ALMA w Paśmie 5: ?To bardzo ekscytujące widzieć pierwsze wyniki ALMA w Paśmie 5, uzyskane przy pomocy ograniczonego zestawu anten. W przyszłości, duża czułość i dobra rozdzielczość kątowa pełnej sieci ALMA pozwolą nam przeprowadzić szczegółowe badania wody szerokim zakresie rodzajów obiektów, w tym w tworzących się i ewoluujących gwiazdach, w ośrodku międzygwiazdowym i w obszarach w pobliżu supermasywnych czarnych dziur.?

Uwagi

[1] W tym rozszerzonym zakresie znajduje się kluczowa widmowa sygnatura wody ? na długości fali 1,64 milimetra.

[2] Przeprowadzenie obserwacji było możliwe dzięki zespołowi ALMA Extension of Capabilities w Chile.

[3] W skład zespołu ESO Band 5 Science Verification wchodzą: Elizabeth Humphreys, Tony Mroczkowski, Robert Laing, Katharina Immer, Hau-Yu (Baobab) Liu, Andy Biggs, Gianni Marconi oraz Leonardo Testi. Zespół pracujący nad przetwarzaniem danych stanowią: Tobia Carozzi, Simon Casey, Sabine König, Ana Lopez-Sepulcre, Matthias Maercker, Iván Martí-Vidal, Lydia Moser, Sebastien Muller, Anita Richards, Daniel Tafoya oraz Wouter Vlemmings.

Więcej informacji

Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) to międzynarodowy projekt badawczy realizowany we współpracy pomiędzy ESO, U.S. National Science Foundation (NSF) oraz National Institutes of Natural Sciences (NINS) of Japan, przy udziale Chile. ALMA jest finansowana przez ESO w imieniu Krajów Członkowskich organizacji, przez NSF we współpracy z National Research Council of Canada (NRC) i National Science Council of Taiwan (NSC) oraz przez NINS we współpracy z Academia Sinica (AS) na Tajwanie i Korea Astronomy and Space Science Institute (KASI).

Budowa i użytkowanie ALMA są kierowane przez ESO w imieniu Krajów Członkowskich organizacji, National Radio Astronomy Observatory (NRAO), zarządzane przez Associated Universities, Inc. (AUI), w imieniu Ameryki Północnej i przez National Astronomical Observatory of Japan (NAOJ) w imieniu Azji Wschodniej. Joint ALMA Observatory (JAO) umożliwia połączone kierowanie i zarządzanie budową, testowaniem i użytkowaniem ALMA.

ESO jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada teleskop VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów. VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym. ESO jest głównym partnerem ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. Z kolei na Cerro Armazones, niedaleko Paranal, ESO buduje 39-metrowy teleskop E-ELT (European Extremely Large Telescope - Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski), który stanie się ?największym okiem świata na niebo?.

Linki

Kontakt

Krzysztof Czart
Urania - Postępy Astronomii

Brak komentarzy. Może czas dodać swój?

Dodaj komentarz

Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.

Oceny

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą oceniać zawartość strony
Zaloguj się , żeby móc zagłosować.

Brak ocen. Może czas dodać swoją?
31,906,875 unikalne wizyty