Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
Spojrzenie na kometę 67P z 5 lipca 2015 / Credits - ESA/Rosetta/NAVCAM, CC BY-SA IGO 3.0Nowa publikacja naukowa sugeruje, że kometa 67P/Czuriumow-Gierasimienko powstała wskutek kolizji, a nie “łagodnego” zlepienia dwóch obiektów.
Bez wątpienia europejska misja Rosetta jest jedną z najciekawszych wypraw bezzałogowych do Układu Słonecznego. Wystrzelona 2 marca 2004 roku ku komecie 67P/Czuriumow-Gierasimienko (67P), dotarła do niej 6 sierpnia 2014 roku. Oczom naukowców ukazał się niesamowity obiekt, składający się z dwóch części. Koniec misji Rosetta nastąpił 30 września 2016 roku, gdy sonda wylądowała na powierzchni komety. Analiza danych będzie trwać jeszcze wiele lat.
Kolizja a nie zlepienie?
W 2015 roku pojawiła się publikacja naukowa, która sugerowała, że 67P powstała wskutek “łagodnego” zlepienia dwóch obiektów. Nowa publikacja naukowa autorstwa amerykańsko-europejsko-chińskiego międzynarodowego zespołu, któremu przewodniczy Stephen Schwartz z University of Arizona, sugeruje bardziej dramatyczne powstanie komety 67P. Wg tego zespołu kometa 67P powstała w wyniku kolizji dwóch obiektów. Proces złączenia dwóch części komety 67P mógł trwać nie więcej niż kilka dni. Jest to znacznie szybciej niż to wcześniej podejrzewali naukowcy. Praca została opublikowana na łamach prestiżowego czasopisma Nature.
Wizualizacja kolizji i formacji komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko / Credits – ESA/Rosetta/Navcam/Stephen R. Schwartz/Patrick Michel/Martin Jutzi/Simone Marchi/Yun Zhang/Derek C. Richardson
Prędkość względna pomiędzy dwoma obiektami mogła wynieść nawet 1 km/s. Takie prędkości względne wydają się być typowe dla Pasa Kuipera, skąd kometa 67P prawdopodobnie pochodzi. Oznacza to, że kometa 67P wcale nie musiała powstać w obecnym kształcie już we wczesnym Układzie Słonecznym – mogło się to stać także później. Wiele odłamków powstałych w trakcie kolizji powinno “powrócić” na kometę w stosunkowo krótkim czasie. Co ciekawe, zespół Stephena Schwartz’a uważa, że kolizja nie “podgrzała” obiektów, przez co na komecie zachowała się materia (w tym materia lotna) z początku Układu Słonecznego.
Powrót na 67P?
Choć misja sondy Rosetta się już zakończyła, nadal trwa analiza zebranych danych. Jednocześnie, amerykańska agencja kosmiczna NASA analizuje możliwość przeprowadzenia misji typu “sample return” do komety 67P. Koncepcja misji nosi nazwę COmet Nucleus Dust and Organics Return (CONDOR). Decyzja o ewentualnym przeprowadzeniu misji zapadnie do końca 2019 roku.
Animacja rotacji komety 67P na podstawie zdjęć z sondy Rosetta z dni 19 listopada – 3 grudnia 2014 / Credits – ESA/Rosetta/NAVCAM/Thomas Appéré – CC BY-SA IGO 3.0
Nowa publikacja naukowa sugeruje, że kometa 67P/Czuriumow-Gierasimienko powstała wskutek kolizji, a nie “łagodnego” zlepienia dwóch obiektów.
