Pi
Dzień 14 marca jest tradycyjnym dniem liczby Pi. Znane wszystkim 3,14 jest najbardziej znana wartością niewymierną. Jeszcze większe znaczenie dla naszego życia ma owa liczba. To dzięki niej możemy poruszać się pojazdami kołowymi. Jest w związku z tym powiedzenie, mówiące o tym, dlaczego stukają koła pociągu? To końcówka liczby Pi stuka o metalowe szyny drogi kolejowej.
Matematyka ma większy orzech do zgryzienia w związku ta liczbą a mianowicie od lat starają się naukowcy i zapaleńcy wykazać czy sprawdzić, niewymierność liczby Pi. Z dokładnością do 20o miejsc po przecinku wiemy, że wynosi ona 3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510 58209 74944 59230 78164 06286 20899 86280 34825 34211 70679 82148 08651 32823 06647 09384 46095 50582 23172 53594 08128 48111 74502 84102 70193 85211 05559 64462 29489 54930 38196 …, ale to wcale nie koniec poszukiwań.
Liczbę Pi znamy dzisiaj z dokładnością do miliona miejsc po przecinku i nadal szukamy, choć przeprowadzono dowody matematyczne na to, że jest ona niewymierną wartością liczbową. Nadal nie mamy pewności czy tak jest, bo przeprowadzone dowody mogą być nieścisłe. Teorie wielkich liczby, w tym zaproponowane narzędzia do wyliczenia jej wartości z dokładnościami jakie potrzebujemy, nadal poszukują rozwiązania tego problemu. Co prawda nie jest to wielka wartość, ale liczba, ta znana dzisiaj jest naprawdę długa. Pomagają w tym oczywiści komputery.
Czy taka dokładność jest nam do czegokolwiek potrzebna w życiu codziennym? Raczej nie. Ale potrzebuje jej matematyka, bo tak naprawdę nie wiemy dlaczego ta zależność średnicy od obwodu koła ma się właśnie tak a nie inaczej. Czy gdyby była to liczba wymierna, nasz świat wyglądał by inaczej? Być może nie stukały by koła pociągu, ale może być tez tak, że nasze istnienia w tym świecie mogłoby stać pod wielkim znakiem zapytania. Dotyczy to nie tylko tej wartości, ale i wielu innych stałych, które znane są szerokiej nauce.
Cieszmy się wiec 14 marca, a dla tych, którzy mają problem z zapamiętaniem jej z dokładnością do 20 miejsc po przecinku, przyda się trochę poezji:
Raz w maju, w drugą niedzielę
Pi liczył cyfry pan Felek.
Pomnożył, wysumował,
Cyferki zanotował,
Ale ma ich niewiele...
Przeczytaj więcej: