Olimpiada Astronomiczna przebiega w trzech etapach.
Zadania zawodów I stopnia są rozwiązywane w warunkach pracy domowej.
Zadania zawodów II i III stopnia mają charakter pracy samodzielnej.
Zawody finałowe odbywają się w Planetarium Śląskim.
Tematyka olimpiady wiąże ze sobą astronomię, fizykę i astronomiczne aspekty geografii.
Organizatorem konkursu astronomicznego jest Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego a patronat nad akcją sprawuje Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika będące instytutem Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zobacz szczegóły »
ESO sfotografowało zdumiewającą fabrykę gwiazd, aby uczcić 60 lat współpracy
Mgławica Stożek jest częścią obszaru gwiazdotwórczego NGC 2264, oddalonego o około 2500 lat świetlnych. Jej słupkowaty wygląd jest doskonałym przykładem kształtów, jakie mogą rozwinąć się w gigantycznych obłokach zimnego gazu molekularnego i pyłu, znanych z tworzenia nowych gwiazd. Ten dramatyczny nowy widok mgławicy został uchwycony za pomocą instrumentu FOcal Reducer i instrumentu o niskiej dyspersji Spectrograph 2 (FORS2) na należącym do ESO Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) i opublikowany z okazji 60. rocznicy ESO..
Źródło: ESOPrzez 60 lat Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) umożliwiało naukowcom z całego świata na odkrywanie sekretów kosmosu. Dla uczczenia tej rocznicy przedstawiamy spektakularne zdjęcie gwiezdnej fabryki (Mgławica Stożek), uzyskane przy pomocy Bardzo Dużego Teleskopu (VLT). 5 października 1962 roku pięć krajów podpisało konwencję, na mocy której powstało ESO. Teraz, sześćdziesiąt lat później, z udziałem 16 krajów członkowskich i partnerów strategicznych, ESO łączy naukowców i inżynierów z całego globy w celu opracowywania i użytkowania zawansowanych obserwatoriów naziemnych w Chile, aby umożliwić przełomowe odkrycia astronomiczne.
Z okazji 60. rocznicy ESO publikujemy nowe, niezwykłe zdjęcie Mgławicy Stożek (Cone Nebula), uzyskane w tym roku przy pomocy jednego z teleskopów ESO i wybrane przez pracowników ESO. Jest to element kampanii obchodów 60-lecia ESO, realizowanej pod koniec 2022 roku zarówno w mediach społecznościowych pod hashtagiem #ESO60years, jak i w ramach lokalnych wydarzeń w krajach członkowskich ESO i w innych państwach.
Na nowym zdjęciu na centralnym planie widzimy długą na siedem lat świetlnych kolumnę Mgławicy Stożek, która stanowi część większego obszaru gwiazdotwórczego NGC 2264 i została odkryta pod koniec XVIII wieku przez astronoma Williama Herschela. Na niebie tę mgławicę w kształcie rogu widzimy w gwiazdozbiorze Jednorożca, co jest zaskakująco dobrze pasującą nazwą.
Mgławica Stożek znajduje się 2500 lat świetlnych od nas, czyli względnie blisko Ziemi. Z tego powodu jest dość dobrze zbadanym obiektem. Ale niniejszy obraz jest znacznie bardziej dramatyczny niż jakikolwiek uzyskany wcześniej, gdyż pokazuje jej ciemny, niedostępny, zachmurzony wygląd w sposób, który pokazuje obiekt niczym mitologiczne stworzenie.
Mgławica Stożek jest idealnym przykładem kształtów podobnych do kolumn, które rozwijają się w olbrzymich obłokach zimnego gazu molekularnego i pyłu, o których wiadomo, że tworzą się tam nowe gwiazdy. Ten rodzaj kolumn powstaje, gdy masywne, niedawno uformowane, jasne niebieskie gwiazdy oddziałują wiatrami gwiazdowymi i intensywnym promieniowanie ultrafioletowym, które rozwiewają materię ze ich otoczenia. Gdy materia jest odsuwana, gaz i pył w dalszej odległości od młodych gwiazd ulega skompresowaniu w gęste, ciemne, wysokie kształty podobne do kolumn. To właśnie taki proces pomógł w utworzeniu ciemnej Mgławicy Stożek, wskazującej w kierunku od jasnych gwiazd w NGC 2264.
Zdjęcie zostało uzyskane przy pomocy FOcal Reducer and low dispersion Spectrograph 2 (FORS2) na należącym do ESO teleskopie VLT w Chile. Wodór w formie gazu jest przedstawiony w kolorze niebieskim, a siarka w formie gazu w kolorze czerwonym. Użycie tych filtrów powoduje, że jasne niebieskie gwiazdy, które wskazują na niedawne procesy gwiazdotwórcze, są na zdjęciu w kolorze złotawym, kontrastując z ciemnym stożkiem niczym zimne ognie.
Niniejszy obraz jest zaledwie jednym przykładem wielu oszałamiających i budzących podziw obserwacji teleskopami, które wykonano w ciągu ostatnich 60 lat. O ile to zdjęcie zostało uzyskane dla celów popularyzacji nauki, zdecydowana większość czasu teleskopów ESO jest dedykowana obserwacjom naukowym, które pozwoliły nam m.in. uzyskać pierwsze zdjęcie planety pozasłonecznej, zbadać czarną dziurę w centrum naszej rodzimej galaktyki, czy otrzymać dowód, że rozszerzanie się Wszechświata przyspiesza.
Przybliżanie Mgławicy Stożek
Bazując na 60 latach doświadczeń w rozwoju astronomii, odkryć i współpracy, ESO kontynuuje nowe rozdziały w astronomii technologii i współpracy międzynarodowej. Dzięki naszym obecnym instrumentom oraz nadchodzącemu Ekstremalnie Wielkiemu Teleskopowi (ELT), będziemy kontynuować próby uzyskania odpowiedzi na największe pytania ludzkości na temat Wszechświata oraz umożliwiać niewyobrażalne odkrycia.
ESO sfotografowało zdumiewającą fabrykę gwiazd, aby uczcić 60 lat współpracy
Przez 60 lat Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) umożliwiało naukowcom z całego świata na odkrywanie sekretów kosmosu. Dla uczczenia tej rocznicy przedstawiamy spektakularne zdjęcie gwiezdnej fabryki (Mgławica Stożek), uzyskane przy pomocy Bardzo Dużego Teleskopu (VLT).
