Oto kolejna garść informacji o wydarzeniach na gwiaździstym niebie.
Słońce
Dni są coraz krótsze, co widać po momentach wschodu i zachodu Słońca. W Warszawie 1 października Słońce wschodzi o 4h37m, zachodzi o 16h13m, a 31 października wschodzi o 5h30m, zachodzi o 15h08m.W październiku Słońce wstępuje w znak Skorpiona.
Księżyc
Bezksiężycowe noce będziemy mieli na początku i pod koniec października, bowiem kolejność faz Księżyca jest w tym miesiącu następująca: pierwsza kwadra 7d09h04m, pełnia 14d20h02m, ostatnia kwadra 21d11h55m i nów 28d23h14m. W apogeum Księżyc znajdzie się 5d10h36m, a w perygeum 17d06h09m.
Planety, planety karłowate i planetoidy
W połowie miesiąca, nad ranem, nisko nad południowo-wschodnim horyzontem pojawi się Merkury, który 22 października, na godzinę przed wschodem Słońca, wzniesie się na wysokość prawie 11°, świecąc z jasnością -0,5m. Wtedy przez teleskop będzie można zobaczyć tarczę planety o średnicy 7'', w fazie zbliżonej do kwadry.
Wenus i
Mars nad zachodnim horyzontem (w Warszawie) pod koniec zmierzchu cywilnego we wrześniu i październiku 2008 (około godzinę po zachodzie Słońca). Wieczorem, nadal bardzo nisko nad południowo-zachodnim horyzontem, można próbować dostrzec wznoszącą się coraz wyżej Wenus, jednak nawet pod koniec października, w godzinę po zachodzie Słońca, znajdziemy ją na wysokości zaledwie 5°, świecącą z jasnością -4m. Przez teleskopy można dostrzec tarczę planety o średnicy 13'', w fazie zbliżonej do pełni, jednak obserwacje znacznie utrudnią termiczne ruchy atmosfery tuż nad horyzontem.
Mars znajduje się na niebie w pobliżu Słońca i jest niewidoczny. Jowisza możemy obserwować wieczorem na wysokości 15° nad południowym horyzontem. W związku ze zwiększaniem się odległości od Ziemi średnica tarczy planety maleje do 36''.
Pallas na tle gwiazd gwiazdozbioru Zająca we wrześniu i październiku 2008 (zaznaczone gwiazdy do 9m).
Szybko poprawiają się warunki porannej widzialności
Saturna. Pod koniec miesiąca, na początku świtu cywilnego, planeta wznosi się już na wysokość 35° nad południowo-wschodnim horyzontem, świecąc w gwiazdozbiorze
Lwa jako „gwiazda” 1,1m.
Warunki obserwacji Urana i Neptuna w stosunku do września się nie zmieniają.Praktycznie nie zmieniają się również warunki obserwacji planety karłowatej (134340) Pluton.W październiku w pobliżu opozycji znajdują się jasne planetoidy:(2) Pallas (jasność 8,3m). 7 X: 5h23,8m, -17°52'; 17 X: 5h28,7m, -20°57'; 27 X: 5h30,9m, -24°02'.(4) Vesta (jasność 6,5m). 7 X: 2h53,0m, +5°18'; 17 X: 2h45,1m, +4°32'; 27 X: 2h35,6m, +3°48'.Metis na tle gwiazd gwiazdozbioru Barana w październiku 2008 (zaznaczone gwiazdy do 10m). (9) Metis (jasność 8,7m). 7 X: 3h11,7m, +12°05'; 17 X: 3h05,9m, +11°54'; 27 X: 2h57,3m, +11°38'. MeteoryOd 2 października do 7 listopada promieniują szybkie, białe meteory ze śladami, z roju
Orionidów (ORI), związanego z
kometą 1P/Halley. Radiant meteorów leży na granicy gwiazdozbiorów
Oriona i
Bliźniąt i ma współrzędne: α = 6h20m, δ = +16°. W bieżącym roku maksimum aktywności przypada w nocy z 20 na 21 października, jednak odnotowywano już także inne maksima. Warunki obserwacyjne w tym roku są niezbyt dobre, gdyż niedaleko radiantu świecił będzie wtedy Księżyc w pobliżu ostatniej kwadry, jednak zważywszy na zwiększoną aktywność roju w poprzednich latach oraz na zbliżanie się do, występującego co 12 lat, maksimum jego obserwacje mogą być wartościowe.
Od 6 do 10 października promieniują wolne meteory z roju
Drakonidów (GIA), związanego z kometą
21P/Giacobini-Zinner (dlatego zwane są również Giacobinidami). Radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze
Smoka i ma współrzędne: α = 17h28m, δ = +54°. W roku bieżącym przewidywane jest maksimum w dniu 8 października o 10h30m, jednak bardzo możliwe jest wystąpienie innych maksimów. W porannych obserwacjach tych meteorów nie będzie przeszkadzał Księżyc po pierwszej kwadrze.
Położenie i ruch własny radiantu meteorowego
Leo Minorydów (LMI) w okresie od 20 do 30 października 2008. Od 19 do 27 października promieniują szybkie meteory z roju
Leo Minorydów (LMI). Radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze
Małego Lwa i ma współrzędne: α = 10h48m, δ = +37°. W bieżącym roku maksimum aktywności przypada 24 października, toteż w obserwacjach tego bardzo słabo zbadanego roju nie będzie przeszkadzał zbliżający się do nowiu Księżyc.
Szczegóły: Czas | Zjawisko |
1d00h | Złączenie Marsa z Księżycem w odl. 6°. |
1d06h | Maksymalna libracja Księżyca (7,6°) w kierunku Mare Humboldtianum (oświetlone). |
2d00h | Złączenie Wenus z Księżycem w odl. 5°. |
2d00h14m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa WW Aur osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 5,8m do 6,6m. |
2d22h20m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa Algol (β Per) osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 2,1m do 3,4m. |
6d21h | Merkury w koniunkcji dolnej ze Słońcem. |
7d | Księżyc Saturna Tytan w maksymalnej elongacji zachodniej. |
7d01h26m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa WW Aur osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 5,8m do 6,6m. |
7d07h | Złączenie Jowisza z Księżycem w odl. 3°. |
7d14h | Minimalna libracja Księżyca (4,6°) w kierunku Sinus Iridium (zacieniona). |
8d21h32m | Gwiazda zmienna ζ Gem (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,6m). |
10d | Gwiazda zmienna długookresowa R Hya (miryda) (13h29,7m, -23°17') osiąga maksimum jasności (4,5m). |
10d10h | Złączenie Neptuna z Księżycem w odl. 0,08°. |
10d18h10m | Gwiazda zmienna δ Cep (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5m). |
11d | Gwiazda zmienna długookresowa U Her (miryda) (16h25,8m, +18°54') osiąga maksimum jasności (7,5m). |
12d13h | Złączenie Urana z Księżycem w odl. 3°. |
14d00h | Maksymalna libracja Księżyca (7,2°) w kierunku krateru Schickard (zacieniony). |
14d21h26m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa HU Tau osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 5,9m do 6,7m. |
15d | Księżyc Saturna Tytan w maksymalnej elongacji wschodniej. |
15d05h | Merkury nieruchomy w rektascensji. |
16d | Gwiazda zmienna długookresowa R Vir (miryda) (12h38,5m, +6°59') osiąga maksimum jasności (6,9m). |
16d02h57m | Gwiazda zmienna δ Cep (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5m). |
18d17h50m | Gwiazda zmienna η Aql (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5m). |
19d01h09m | Gwiazda zmienna ζ Gem (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,6m). |
21d01h30m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa HU Tau osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 5,9m do 6,7m. |
21d03h | Minimalna libracja Księżyca (5,3°) w kierunku Mare Fecunditatis (zacienione). |
22d06h | Odkrycie gwiazdy δ Cnc (3,9m) przy ciemnym brzegu Księżyca po ostatniej kwadrze, widoczne w całej Polsce (Szczecin 6h22m — Krosno 6h36m). |
22d09h | Merkury w maksymalnej elongacji zachodniej od Słońca w odległości 18°19'. |
23d | Księżyc Saturna Tytan w maksymalnej elongacji zachodniej. |
23d00h03m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa Algol (β Per) osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 2,1m do 3,4m. |
23d01h08m | Słońce wstępuje w znak Skorpiona, jego długość ekliptyczna wynosi wówczas 210°. |
25d02h | Złączenie Saturna z Księżycem w odl. 5°. |
25d20h52m | Gwiazda zmienna zaćmieniowa Algol (β Per) osiąga minimum jasności. Jasność gwiazdy spada od 2,1m do 3,4m. |
25d22h04m | Gwiazda zmienna η Aql (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5m). |
26d20h32m | Gwiazda zmienna δ Cep (cefeida) osiąga maksimum jasności (3,5m). |
27d07h | Złączenie Merkurego z Księżycem w odl. 7°. |
28d03h | Maksymalna libracja Księżyca (7,7°) w kierunku Mare Humboldtianum (zacienione). |
29d23h | Złączenie Marsa z Księżycem w odl. 5°. |
31d | Księżyc Saturna Tytan w maksymalnej elongacji wschodniej. |